7x (de actrice achter) Kniertje
Honderden keren speelde ze Kniertje in ‘Op hoop van zegen’, waarmee ze de populairste Nederlandse actrices van haar tijd was: Esther de Boer van Rijk. 10 weetjes over de actrice, die momenteel centraal staat in het Joods Historisch Museum.
Met haar natuurlijke acteerstijl was Esther de Boer van Rijk (1853-1937) de perfecte actrice voor de gewone-mensen-stukken van Herman Heijermans. Daar werd ze dan ook veelvuldig voor gecast: ze speelde maar liefst ruim 1200 keer de rol van Kniertje, de arme vissersvrouw die haar man en zonen verliest aan de zee. En wie haar niet zag spelen, kende haar stem wel van de radio, het nieuwe medium van die tijd.
7 weetjes over Esther de Boer van Rijk:
– Ze werd geboren in een orthodox-joods gezin in Rotterdam, maar speelde vooral in Amsterdam, bij de Hollandsche Schouwburg in de Plantagebuurt.
– De actrice stond ruim 63 jaar op de planken.
– Ze werd vooral bekend als Kniertje, maar speelde ook in films, komediestukken en melodrama’s.
– Haar rol in ‘Ghetto’, ook van Heijermans, 1898, leverde haar lovende recensies op. De pers schreef dat ze zorgde voor ‘de echt joodse sfeer’ van het stuk, dat over een vader en zoon in de Amsterdamse Jodenbuurt ging.
– In de jaren dertig gaf ze benefietvoorstellingen voor joodse vluchtelingen.
– Twee dagen na haar overlijden, op 9 september 1937, namen tienduizenden Amsterdammers afscheid van de actrice langs de route van de begrafenisstoet.
– In 1936, een jaar voordat ze overleed, bedankte ze op deze manier fans voor de post die ze voor haar 83ste verjaardag kreeg:
In het Joods Historisch Museum in Amsterdam zijn 150 voorwerpen te zien die haar leven en acteerstijl in beeld brengen, van foto’s en programmaboekjes tot affiches, portretten, filmbeelden en hoorspelfragmenten. Ook correspondentie met toneelschrijver Herman Heijermans is te zien.
‘Hollands populairste actrice. Esther de Boer-van Rijk’
t/m 28 september
Joods Historisch Museum
Bijschrift foto 1: Actrice Esther de Boer-van Rijk, 1923. Nationaal Archief/Spaarnestad Photo/Het Leven
Bijschrift foto 2: Esther de Boer-van Rijk in De meid, 1933. Foto: Cornelis Leenheer. Fotouitgave De Voorkeur
Bijschrift foto 3: Esther de Boer-van Rijk als Eef, in Eva Bonheur, 1933. Foto: Cornelis Leenheer. Fotouitgave De Voorkeur
