10 x Calvinisme in boeken

Na het lezen van Een bammetje met tevredenheid in Zin, nieuwsgierig geworden naar het Calvinisme? Hieronder een lijstje met tien boeken over het opgroeien met de Calvinistische mentaliteit.

1. Jan Siebelink – Knielen op een bed violen
Een van de meest besproken boeken van de afgelopen jaren. Jan Siebelink baseerde dit boek op de ervaringen met zijn vader. Knielen op een bed violen gaat over Hans Sieves, die op een beslissend punt in zijn leven een diep-religieuze ervaring beleeft. Hij meent contact te hebben gehad met God. Er ontstaat een zoektocht naar zingeving en het eeuwige leven. Hij verliest daardoor zijn grip op de werkelijkheid. Zijn huwelijk en zijn relatie met zijn zoons leidt daaronder.

2. Franca Treur – Dorsvloer vol confetti
Dorsvloer vol confetti speelt zich af in Zeeland, waar Franca Treur zelf ook vandaan komt. Katelijne groeit op in een strenge boerenfamilie. Ze heeft zes broers en is het enige meisje. Ze moet zichzelf zien te vermaken, want ze wordt nauwelijks betrokken bij het werk op de boerderij. Katelijne gaat in Dorsvloer vol confetti op zoek naar haar eigen identiteit. De roman geeft een mooi beeld van het leven in een streng orthodoxe gemeenschap. Franca Treur debuteerde met deze roman in 2009.

Dorsvloer vol confetti is verfilmd en draait nu in de bioscoop. Win hier kaartjes!

3. Jan Wolkers – Terug naar Oegstgeest
Een haat-liefde verhouding met zijn broer, strenge, calvinistische ouders en een bemoeizuchtige buurt: het komt allemaal voorbij in Terug naar Oegstgeest. Jan Wolkers duikt met dit boek terug in zijn jeugd en laat zien hoe hij is opgegroeid. Het boek laat zien hoe hij het gereformeerde geloof heeft afgestoten.

4. Lisette van de Heg – Sub Rosa
Katinka werkt als freelancer. Voor een artikel over ‘religie anno nu’ stapt ze in de wereld van het geloof. In de kerk, waar ze nu voor het eerst komt, hoort ze een preek: ”Het huwelijk is voorbestemd voor man en vrouw,’ zegt de man, en ineens stapt hij over op Engels. ‘God created Adam and Eve, not Adam and Steve.’”
Katinka verbaast zich over hun kijk op het leven en wil uitzoeken hoe het christendom werkt. Ze sluit zich aan bij de kerk en ontmoet Elke, die worstelt met lesbische gevoelens. Katinka in vastberaden om het verhaal achter de religie bloot te leggen.

5. Jan Siebelink – De overkant van de rivier
In Knielen op een bed violen vertelt Siebelink het verhaal van zijn vader. De overkant van de rivier gaat over zijn moeder. Hanna groeit op in een omgeving van kleine boerengemeenschappen. Daar krijgt ze te maken met verschillende godsdiensten. Met onderwerpen als incest en geloof geeft het boek een beeld van de ontwikkeling van de boerengemeenschap vanaf 1906 tot aan nu.

6. Gerard Koolschijn – Geen sterveling weet
Als kind leert Gerard Koolschijn, de ik-figuur, de waarden van dominee Raave. Dit personage is vermoedelijk gebaseerd op J.P. Pauwe, net als bij Knielen op een bed violen. Het boek laat duidelijk zien hoe het is om op te groeien onder zulke strenge regels. Hoewel het boek vol zit met clichés, leer je de hoofdpersoon kennen en begrijpen.

7. Hans Werkman – Het hondje van Sollie
Onderwijzer Tijs Cox verhuist in 1965 van Drenthe naar Kampen. Hij wordt lid van de plaatselijke Gereformeerd Vrijgemaakte kerk op het moment van de kerkscheuring. waar de rechtlijnige professor Goes de milde dominee Oegema het vuur na aan de schenen legt. Tegen zijn zin raakt Tijs bij de discussie betrokken. Hij vindt een trouwe vriend in de sceptische theologiestudent Klaas, de zoon van Goes. Langzaamaan begint de strijd het hele stadje te beheersen, totdat op een dag de oude Sollie met zijn auto de IJssel in rijdt.

8. Maarten ’t Hart – De Vlieger
Hoofdpersoon Maarten maakt op een dag een vlieger, samen met zijn vader, die grafdelver is. Op een dag, als Maarten de vlieger alleen oplaat, raakt hij hem kwijt. Maanden later ziet hij hem opeens voor het raam in het huis van Ginus en zijn dochter Machteld. Ginus heeft zijn eigen manier van geloven gevonden en wordt hierdoor in de ban gedaan. Het boek geeft een beeld van de conflicten tussen protestanten en rooms-katholieken.

9. Joke van Saane & Lodewijk Dros – De C-factor van Nederland
Altijd al willen weten hoe calvinistisch je bent? In een onlinetest vulden bijna 200.000 nieuwsgierigen de test in, via Trouw. De resultaten zijn geanalyseerd door Joke van Saane en Lodewijk Dros. Deze zijn verzameld in dit boek. Het is geen graadmeter voor het calvinistische geloof. Wel legt dit boek het calvinisme als cultureel fenomeen bloot.

10. J.J. Voskuil – Het bureau
Deze boekenserie, die ook wel de ‘soap van intellectuelen’ genoemd wordt, vertelt het verhaal over de gang van zaken op het bureau. De serie is gebaseerd op het Meertens Instituut, waar Voskuil tussen 1957 en 1987 werkte. Het eerste deel verscheen in 1996, de laatste in 2000.