Meekijken met uitvinders in Boerhaave Museum

Vanaf deze week is ‘Het beste idee van Nederland’ weer op de buis. Dat uitvinden van alle tijden is, laat Museum Boerhaave zien met de (wegens succes verlengde) tentoonstelling ‘100 jaar uitvindingen’. De beste uitvindingen op een rij!

In de tentoonstelling zijn de belangrijkste innovaties van Philips Research te zien, een van de grootste onderzoeksorganisaties ter wereld dat zich richt op het ontwikkelen van nieuwe technologie en het verkrijgen van patenten. Enkele uitvindingen van het onderzoeksinstituut die terugkomen in de expositie en de wereld hebben veranderd:

1. De radiobuis
Vóór de Eerste Wereldoorlog maakte Philips alleen maar gloeilampen, maar in de jaren twintig kwamen daar radiobuizen en radio’s bij. Eerst mondjesmaat, maar later steeg de vraag naar radiobuizen toen het idee van publieke radio-uitzendingen aansloeg. In 1921 werden er slechts 320 buizen gemaakt; in 1923 zo’n 1000 per dag.

2. De röntgenbuis
In 1918 bracht Philips een medische röntgenbuis op de markt, waarmee patiënten voor het eerst in de geschiedenis doorgelicht konden worden. Een revolutionaire medische doorbraak, waarvan nog altijd dankbaar gebruik wordt gemaakt. In doorontwikkelde vorm, dat dan weer wel. Het patent op de röntgenbuis gaf Philips een grote technologische voorsprong op latere concurrenten.

3. De compact disc
De cd (1982) is een van de bekendste uitvindingen van Philips Research. De eerste versie was een stuk kleiner dan de versie die we vandaag kennen: één van de Sony-bazen wilde per se dat zijn favoriete uitvoering van de Negende van Beethoven op een schijfje paste. Hierdoor moest de speeltijd worden verlengd van 60 naar 74 minuten, en de diameter navenant naar 12 cm.

De mens achter de uitvinding
Alsof de tentoonstelling nog niet uitgebreid genoeg is, is de collectie sinds kort uitgebreid met de tentroonstelling ‘HIT & RUN. Ed van der Elsken fotografeert het Philips NATLAB’. Hierin zijn foto’s te zien die de beroemde Nederlandse fotograaf en cineast Van der Elsken in 1989 maakte van de medewerkers van het NatLab. De reeks laat een andere kant zien van de fotograaf, die in de jaren vijftig en zestig vooral bekendstond om zijn straatfoto’s (onlangs was een tentoonstelling van zijn Amsterdamse werk te zien in het Amsterdam Archief). Hij fotografeerde in Eindhoven de technici van het lab terwijl zij bezig waren in hun werkkamer, berekeningen en schetsen op krijtborden kalkten. Het levert levendige, alles behalve geposeerde beelden op: Van der Elsken fotografeerde razendsnel en maakte geen gebruik van flits

100 jaar uitvindingen
t/m 4 januari 2015
Museum Boerhaave, Leiden
www.museumboerhaave.nl