Gesteld op je vrije tijd? Stop dan hier met lezen
Columnist Diederik van Vleuten heeft een tip (met waarschuwing)…
Een paar jaar geleden was ik zo onverstandig de website van de Koninklijke Bibliotheek te bezoeken. De KB beschikt over een archief van meer dan een miljoen historische kranten, boeken en tijdschriften. Het grootste gedeelte is gedigitaliseerd zodat we alles via een muisklik vanuit de leunstoel kunnen raadplegen. Als je gesteld bent op je vrije tijd moet je hier stoppen met lezen want ik ga je de naam van de website onthullen: Delpher.nl.
Op de homepage kan je in een zoekveld bijvoorbeeld jouw achternaam intikken. Waarna je verbijsterd zal vaststellen dat je achternaam een waterval aan zoekresultaten oplevert, met vermeldingen tot misschien wel de 18de eeuw aan toe. En je moet zeer stevig in de schoenen staan als je niet gaat kijken wat de Middelburgse Courant van 12 december 1761 over je verre voorouder te melden heeft. Voor mij was een nieuwe verslaving geboren. De eerste weken zat ik tot diep in de nacht achter mijn computer. Door schade en schande wijs geworden stel ik nu een tijdslimiet vast: een uur, niet meer.
Ter illustratie een voorbeeld van een van mijn vele digitale zoektochten. Ik wist dat mijn betovergrootvader Didericus van Vleuten in 1865 in Batavia samen met zijn zakenpartner Cox een veilinghuis oprichtte. Een vendutiehuis heette dat in die dagen. Ook wist ik dat de advertenties van ‘Van Vleuten en Cox’ tot het begin van de 20ste eeuw regelmatig op de voorpagina van de Javabode prijkten. Wij hadden namelijk een originele Javabode uit 1870 ingelijst in de gang hangen. Ik dacht: eens kijken wat er gebeurt als ik ‘Van Vleuten en Cox’ intik. Dat heb ik geweten. Meer dan 422.000 hits. Duizenden advertenties kwamen gedigitaliseerd voorbij. Een duizelingwekkende inkijk in de spullen die mijn betovergrootvader onder de hamer kreeg: buksen en pistolen, muurfonteintjes, scheerspiegels, toiletemmers, brandspuiten, Bremer sigaren, revolvers en patronen, roode wijn op fust en in kisten, Engelse overhemden, Heeren Schoenen en Bottines, Rotary pompen, Filtreer Machines, Voetvegers, Zoetemelksche Kaas, Reispendules in Etuis, Barnsteenen Sigarenpijpjes, glazen voetstukken voor piano’s, Velocipedes, Palisanderhouten Billardten met leijen bladen en toebehooren. De mooiste vond ik in september 1883. Toen veilde Didericus een ‘sprekende beo’.
Op dezelfde site vond ik de eerste theaterrecensie die ik ooit kreeg, ruim een eeuw na de Indische avonturen van mijn betovergrootvader naar wie ik vernoemd ben. ‘Nieuw is Diederik van Vleuten. Gehoord zijn eerste inbreng mag hij een aanwinst heten,’ aldus De Telegraaf.
Delpher.nl – zeg niet dat ik u niet gewaarschuwd heb.
Diederik van Vleuten (1961) is tekstschrijver, musicus en vooral theatermaker – met een talent voor
historische vertellingen. (Foto: Katinka Krijgsman)
