Vier 90 jaar Marilyn Monroe

Als Marilyn Monroe niet zo tragisch aan haar einde was gekomen, zou het icoon dit jaar negentig zijn geworden. Dankzij de Duitse zakenman, kunstverzamelaar en grote Marilyn-fan Ted Stampfer krijgen we in dit bijzondere jaar een heel intiem inkijkje in haar leven, binnen én buiten het zicht van de camera.

Stampfer begon zich als tienjarig jochie al te interesseren in de filmcarrière van Monroe, later ook in haar leven achter de schermen. Toen veilinghuizen Monroe’s persoonlijke eigendommen begonnen te verkopen, 37 jaar na haar overlijden, kocht hij daar een groot deel van. Die kan jij over een maand ook van dichtbij zien!

‘Je kleding moet strak genoeg zitten om te laten zien dat je een vrouw bent, maar los genoeg om te tonen dat je een dame bent.’

Een deel van de bijzondere collectie bestaat uit accessoires en beroemde kledingstukken, waaronder de jurk die bijna net zo wereldberoemd is als de draagster zelf. William Travilla ontworp in 1955 de jurk die Monroe zo charmant deed opwaaien in Seven Year Itch.

“Dat we de wereldberoemde jurk kunnen krijgen is heel bijzonder, omdat die meer dan 50 jaar geleden van een kwetsbare stof is gemaakt,” vertelt Cathelijne Broers, directeur van De Nieuwe Kerk Amsterdam. “Maar dit iconische object kan natuurlijk niet ontbreken in een biografische tentoonstelling over Marilyn Monroe. We zullen de jurk een bijzondere plaats geven.”

‘Als ik terugkijk, was ik eigenlijk altijd aan het acteren. Het betekende dat ik in een wereld kon leven die interessanter was dan de wereld om me heen.’

Natuurlijk ontbreken in de tentoonstelling ook niet de nodige filmfragmenten en foto’s van de fotogenieke Monroe.

“Er was niemand zoals Marilyn Monroe. Marilyn Monroe was een uitvinding van haarzelf. Een geniale uitvinding die ze creëerde, zoals een schrijver een personage creëert,” vertelt fotograaf Richard Avedon. “Ze begreep fotografie, en ze begreep wat er komt kijken bij een goede foto. Ze keek ernaar alsof ze een optreden gaf. Ze gaf meer aan de fotocamera dan elke actrice, elke vrouw, die ik ooit heb gefotografeerd.”

‘Het voelt alsof het iemand naast me is die alles overkomt. Ik ben dichtbij, ik kan het voelen, ik kan het horen, maar ik ben het niet echt zelf.’

Goed, die glitter and glamour buitenkant van Monroe kennen we, maar deze biografische tentoonstelling voert je aan de hand van persoonlijke documenten ook mee in haar innerlijke wereld. Die was gevuld met humor, durf en creativiteit, maar ook eenzaamheid en psychische (verslavings)problemen die ze gedeeltelijk van haar drugsverslaafde moeder erfde.

De tentoonstelling doet ook recht aan de kracht en energie van Monroe, die door haar heftige jeugd en tragische (en volgens sommige mysterieuze) einde soms te makkelijk vergeten worden. “Ik geloof dat alles met een reden gebeurt,” zei de actrice zelf. “Mensen veranderen zodat je leert om los te laten. Dingen gaan verkeerd zodat je het kan waarderen wanneer ze goed gaan.”

90 jaar Marilyn. Omzien naar een iconische vrouw, van 1 oktober 2016 t/m 5 februari 2017 bij De Nieuwe Kerk Amsterdam. Nieuwekerk.nl