Ze legde flamboyante figuren uit de kring van Andy Warhols Factory vast, wordt door kenners gezien als een van de meest belangrijke portretschilders van de twintigste eeuw, is een inspiratiebron voor hedendaagse kunstenaars als Marlene Dumas én vrij onbekend in Nederland. Zonde! Tijd om kennis te maken met Alice Neel (1900-1984).
Zielenverzamelaar
Neel had niet alleen een esthetische blik op haar modellen, maar ook een scherpe kijk op hun gemoedstoestand, onzekerheid of juist ijdelheid. De schilder noemde zichzelf dan ook ‘een verzamelaar van zielen’. In die bijzondere portrettenverzameling zien we ook haar levensloop terug, en dat is er niet zomaar eentje.
Zo leef je mee met haar periode in Cuba, waar Neel woonde met echtgenoot Carlos Enriquez en twee dochters, waarvan de oudste op éénjarige leeftijd overlijdt. Na een scheiding, de terugkeer naar haar ouders in Philadelphia, het achterlaten van haar tweede dochter in Cuba, leven in armoe en uiteindelijk een zenuwinzinking belandt Neel in een psychiatrisch ziekenhuis.
Later zien we de kunstzinnige en communisme minnende figuren die Neel tijdens haar bruisende jaren in het New Yorkse Greenwich Village ontmoet. Deze periode levert mooie portretten, maar ook een dossier als Communistisch Partijlid bij de FBI op. Na een verhuizing naar Spanish Harlem verschijnen Spaanstalige immigranten en haar twee zonen van twee vaders in haar portretten. En ook een verhuizing naar de chique Upper West Side levert nieuwe geportretteerden op, in de vorm van invloedrijke figuren uit de kunstwereld.
Aangevuld met personen als de transseksuele ‘Warhol superstar’ Jackie Curtis, vrijgevochten vrouwen en figuren uit de LGBT-scene geeft Neels oeuvre een mooi overzicht van de verschillende subculturen in de Verenigde Staten van de twintigste eeuw.
Primeur
Gemeentemuseum Den Haag toont als eerste een grote overzichtstentoonstelling van Neels werk in Nederland. Alice Neel, schilder van de ziel is daar te zien van 5 november 2016 t/m 12 februari 2017. Gemeentemuseum.nl
‘Fucked up’ winnaar van het leven
Aanrader is ook de documentaire Alice Neel die kleinzoon Andrew Neel maakte over het veelbewogen leven van zijn grootmoeder, te zien op donderdag 10 november om 22.55 uur bij Het Uur van de Wolf op NPO2. “Alice is inspirerend, dus je kan eigenlijk niet anders dan vóór haar zijn,” vertelde Andrew aan IndieWire. “En hé, uiteindelijk overwint ze, gepaard met een heleboel fucked up bagage.”
Grootfoto: Jackie Curtis and Ritta Redd (1970) -Alice Neel © The Estate of Alice Neel
