‘Over explosies wil iedereen alles weten; over implosies hoor je niemand.’ Zo begint het boek De verstekeling van Henri Lambert, pseudoniem van Helmer Stoel (1988). Het is zijn literaire debuut, zijn eigen naam gebruikt hij voor zijn filosofische werk. Het verhaal begint met een explosie van de metro richting Gein in de tunnel voor Amsterdam Centraal en de hoofdpersoon Karim Hamid, die de brief post waarin de aanslag wordt opgeëist. Vervolgens word je meegenomen in het verhaal hoe hij bij de explosie betrokken is geraakt, als een verstekeling.

Karim heeft ouders uit Casablanca en gaat op zijn dertiende naar een witte middelbare school, het gymnasium. Zijn jeugdvrienden Rachid en Amir gaan naar een school in de oude wijk. In het boek wordt teruggekeken op het laatste jaar voor de explosie, die je beleeft vanuit de binnenwereld van Karim. De lezer leest hoe Karim als rechtenstudent samenwoont en zijn vriendin plots vertrekt. Hij ziet hoe hij een nieuwe huisgenoot vindt en met hem naar Berlijn gaat. Hij krijgt contact met Hugo die mieren houdt. Hugo heeft een theorie bedacht, waarin hij de mensenwereld vergelijkt met de mierenwereld. De lezer merkt ook waarom en hoe Karim op zoek gaat naar zijn oude jeugdvriend Amir.
Het is een verhaal over een student die zijn draai nog niet gevonden heeft en zoekende is. Hij leeft een leventje dat hem te gewoontjes lijkt. Hij raakt via loyaliteitsvragen bijna ongemerkt verstrikt in een samenloop van omstandigheden.
Het verhaal wordt rationeel en spannend verteld en je wordt als lezer meegevoerd in een versnelling, naar het moment van de explosie. Je vraagt je af of je in de huidige Nederlandse maatschappij als Marokkaan nog wel een ‘gewoon leven’ kunt leiden. Je blijft als lezer achter met het gevoel een boek te hebben gelezen over actuele onderwerpen en tegelijk merk je hoe herkenbaar de hoofdpersoon volwassen wordt en in het leven staat en hoe terloops je bij dingen betrokken kunt raken. Het is een spannend boek, dat prettig is om te lezen, ik waardeer het met vier sterren en zie uit naar het volgende boek van deze schrijver.

Monique Oechies