Boekenclubrecensie De verstekeling – Henri Lambert

Een bomexplosie treft de metro op Amsterdam CS. Diezelfde middag nog heeft Karim Hamid op een jihadist gewacht. Karim kijkt terug naar het jaar voorafgaand aan de explosie. Zijn vriendin Dascha vertrok, zijn vriend Amir verdween, mogelijk naar Syrië, hij is in Berlijn bevriend geraakt met Hugo en zelf volwassener geworden.

Eigenlijk is Karim een doodnormale rechtenstudent, weliswaar van Marokkaanse komaf, wat prestatiedruk op hem legt als eniggeboren zoon van immigranten die in Nederland opnieuw moesten beginnen. Karim heeft vooral moeite met kleur bekennen. Wie is hij? En wat wil hij bereiken in zijn leven? Vragen die elke student in meer of mindere mate aan zichzelf stelt. Karim blijft aan de oppervlakte, hij laat in de filosofische gesprekken met Hugo zien dat hij wel wil reflecteren op de wereld en zichzelf, maar ook daarbij niet goed weet hoe hij dat moet doen. Karim is een verstekeling in het leven.

De opbouw van het verhaal is traag. Met veel kleine details over het studentenleven van Karim, inclusief beschrijvingen van de indeling van zijn dagen, laat Lambert de lezer kennis met hem maken. Lambert gebruikt graag metaforen, die stuk voor stuk origineel zijn, maar wel in groten getale voorkomen. Net als de bijvoeglijke naamwoorden. Het maakt dat het verhaal hier en daar wat stroef leest. De cover met de mier is intrigerend en goed gekozen. De lezer komt er vanzelf achter waarom dat zo is.

Vanaf het begin is wel duidelijk dat Karim betrokken is bij de bomaanslag in Amsterdam, alleen niet op welke manier. Er is ook geen duidelijke aanwijzing waarom juist hij degene is die erbij betrokken raakte, wat maakt dat je dat als lezer wel wilt weten. Karim heeft de brief gepost waarin de aanslag opgeëist werd, maar waarom? Lambert weet de lezer een spiegel voor te houden, want de meest rechtlijnige conclusie over het verband tussen de aanslag en Karim klopt niet, en is daarmee juist wel in lijn met hoe dingen in het leven gebeuren. En dus kijkt de lezer mee met Karim, terug naar alle gebeurtenissen die geleid hebben naar het explosieve einde.

Lambert heeft met de verstekeling een interessant debuut geschreven dat het lezen zeker waard is.

Ik geef het boek drie sterren.

Liane Baltus