Deel 2: een lucht zonder bommen

En toen kwam je aan in Nederland, na een lange, misschien helse reis. Waarbij je niets kon meenemen – op twee plastic tasjes na. Wat denk je dan? Nasrin Hamidi (1964) vluchtte in 1997 uit haar geboorteland Afghanistan. Haar paspoort is haar dierbaar – ze hoopt het nooit meer af te hoeven geven.

“Per auto, trein, vliegtuig en te voet waren we weken onderweg naar Nederland. Ik werd verscheurd door schuldgevoel tegenover mijn drie kleine kinderen. Ik zeulde ze mee naar een plek waar ik niets van wist. Als we het überhaupt zouden overleven. Wat was ik voor moeder? Maar het moeilijkste moment kwam toen ik in Nederland mijn Afghaanse paspoort moest inleveren voor de asielprocedure. Het voelde als een vernedering, alsof je je identiteit opgaf, je geschiedenis, je hele zijn.

Zorgeloosheid

Ik woon hier nu negentien jaar, maar soms voelt het nog steeds alsof ik mijn bestaan moet verdedigen. Dat ik hier leef, de lucht hier inadem. ‘Waarom ben je gevlucht?’ ‘Waar kom je vandaan?’ Mensen blijven het vragen. Mijn eerste dagen in Nederland, in 1997, voelden als een opluchting. Ik hoefde niet meer over mijn schouder te kijken. Geen Taliban meer, geen oorlog. De mensen lachten op straat. En ze hadden het over het weer. Kun je het je voorstellen? ‘Lekker weertje hè, de zon schijnt.’ In het begin dacht ik: ja, dat zie ik zelf ook wel. Nu besef ik dat het onderdeel is van de Nederlandse zorgeloosheid: we kúnnen het hier tenminste over het weer hebben. In Afghanistan spraken we over bommen en of we morgen nog wakker zouden worden.

Westerse problemen

Ik leerde Nederlanders als lieve mensen kennen, die jou in hun hart sluiten. Maar er is ook een kleine groep die discrimineert. Mensen die denken dat we hier kwamen om geluk te zoeken. Hou toch op, denk ik dan. Rijkdom zit niet in een huis of auto, maar in hoe je je voelt. Burn-outs, overspannen zijn: het zijn Westerse problemen. Ik waardeer de arbeidsethos in Nederland, werk zelf ook 40 uur, maar we moeten uitkijken. Uit tijdgebrek spreken we onze dierbaren even hup, snel, via sociale media. In Afghanistan staat niet geld maar familie op één. Dat voelt rijk. Niet alleen oorlog veroorzaakt ellende: stress en eenzaamheid doen dat ook.”

Lees hier het verhaal van Nawzad Sulaiman terug

Productie en tekst: Lisanne van Sadelhoff | Beeld: Mark Uyl | Styling: Paula Schouten | Visagie: Minke Boeijen