Dit is Sven Ratzke
'Je moet ergens bij horen. Een keuze maken. Ik heb dat nooit gewild.'
2017 is hét jaar van performer en theaterdier Sven Ratzke (1977). De Duits-Nederlandse entertainer was met zijn Bowie-show STARMAN genomineerd voor de prestigieuze Australische Helpmann Award, debuteert met een talkshow bij de Duitse televisie én gaat op tournee met een nieuwe onemanshow.
Melancholie
“Dit ben ik, als Hedwig, in Hedwig and the angry inch. In 2012. Hedwig is een jongetje uit Oost-Berlijn dat verliefd wordt op een Amerikaanse GI. Die zegt: ‘Ik neem jou mee naar het westen en trouw met je, maar je moet een vrouw worden.’ De operatie mislukt. Er blijft een angry inch over. Het publiek ziet een punkconcert van een flamboyante dame. Zij vertelt haar levensverhaal. Die rol heeft mijn leven veranderd. Ik kreeg weer vertrouwen en de kick om toch weer theater te maken. Daarvoor maakte ik vooral cabaretprogramma’s.
Ik heb altijd genres gemixt, maar werd vaak niet begrepen. Ben je nou komisch? Absurd avant-garde? Of een TROS- entertainer? Je moet ergens bij horen. Een keuze maken. Ik heb dat nooit gewild. In 1999 maakte ik mijn eerste programma, Lieder von Huren und arme Mädchen met liedjes van Fass-binder, Weill en Brecht. Drie minuten drama’s, wat ik nog steeds doe. Bij mijn eerste optreden zat een meisje dat alles meezong. Halina aus Berlin. Ze studeerde theatervormgeving. Ze zei: ‘Jij moet naar Berlijn! Je straalt het uit, je spreekt dialect en je moeder is Duits.” Een jaar later vertrok ik en ben acht jaar gebleven. De Berlijnse cabaretscene heeft me enorm beïnvloed. Ik hou van theater waar iets wrangs in zit. In Nederland is minder ruimte voor dat lebens gefühl. Voor melancholie. Hier moet het altijd maar grappig zijn.
Mijn rol als Hedwig heeft in de queer community, en in New York, deuren geopend. Ook daar was het: is hij nou homo, hetero, of bi? Duits of Nederlands? Oké, ik heb hakken aan, so what? Prince droeg een zijden blouse met ruches en was een pure macho. Ik kijk ernaar uit om weer een vrouw te spelen. Je kunt je meer permitteren, want je bent niet bedreigend.”
Frans & Ik
“In theater DeLaMar deed ik elke zaterdag een latenightshow met BN’ers, een gave band en flamboyante nachtfiguren om me heen. Frans Molenaar zat vaak op de eerste rij. Ik droeg een wit vintage bontje met daaronder schuursponzen om er schouders in te maken. Ik had geen cent. Frans zei: ‘Schat, ik maak wat voor jou, en dan doe jij een keer een optreden.’ Zo ontstond een vriendschap. Later heb ik zelfs op zijn begrafenis gezongen.
De stof van de jas was oorspronkelijk verwerkt in een bruidsjurk. Die was zo duur dat niemand hem kocht. Het is echt bont, spectaculair. Ik droeg het in Diva diva’s, een ode aan Shirley Bassey, Sarah Leander, Marlene Dietrich en Judy Garland. Frans en ik gingen vaak eten bij Le Garage. Een keer zat er zo’n VVD’er buiten te roken. Frans zei: ‘Schat, je moet niet roken, je moet píjpen.’ Haha. Dat was Frans. Veel mensen vonden het raar, zo’n jonge jongen met zo’n oude man. Hij zei altijd: ‘Schat, ik wil niks van je, ik vind je gewoon leuk.’”
Chanson met een beat
“Toen ik net in Berlijn woonde trad ik op in de Volksbühne. Er kwam een manager op mij af, die zei: ‘We maken een film over Hildegard Knef. Wil jij een nummer van haar zingen?’ Daarna mocht ik haar een paar keer ontmoeten, in haar villa in Grünewald. Zij zat met een blikje bier op een bank, die was afgedekt met plastic. Dat had ik niet verwacht. Zij gaf me deze plaat. De sound is bijzonder, want het is chanson, maar de beatgeneratie druppelt erdoor-heen. Knef leerde me om laidback te zijn. Doen alsof je het uit je mouw schudt. Het allermoeilijkste.”
Meer lezen over Sven Ratzke? Lees Zin 10!
Tekst: Minou op den Velde | Beeld: Brenda van Leeuwen
Het fenomeen zien (horen) optreden? Bekijk hieronder een korte documentaire over zijn show STARMAN: