‘Mijn bergen! Hoe was ik die ooit kwijtgeraakt?’

Maandenlang verbleef hij, in eenzaamheid, in de noordelijke bergen van Italië. Daar verwerkte schrijver Paolo Cognetti (1978) zijn jeugd, verlies en rouw. Die maanden, waarvan zijn roman De acht bergen de fictieve weerslag is, betekende een nieuw begin. “Ik móest mijn vader doden om verder te kunnen.”

Stroom van leven

In de Valle D’Aosta raast de heldere bergbeek langs onze voeten. Het water is zo helder en fris dat je er je dorst mee kunt lessen. Een onverwoestbare stroom van leven, terwijl het leven in de bergdorpjes de afgelopen decennia juist is weggetrokken. In het kleine gehuchtje Graines – of Grana; deze streek is zowel Frans als Italiaans – staan de meeste huizen op instorten.

Hoe charmant moet dit plaatsje ooit geweest zijn. Toen er nog tweehonderd mensen woonden en er winkels en een school waren. Nu is de helft van de huizen aan de smalle straatjes verlaten en vervallen, halfvergaan zelfs. Er leven nog maar veertien mensen permanent – in de zomer een handjevol meer. De bewoners houden koeien, in de winter werken ze op de skipistes. Het bestaan hier is licht noch luxueus.

Maanden van eenzaamheid

Zodra we met schrijver Paolo Cognetti het dorpje binnenlopen, komen drie meisjes met wapperende papiertjes op hem afrennen. Of hij voor hun moeder, vader, oma een handtekening wil geven. Met zijn  roman De acht bergen won Cognetti dit jaar de Premio Strega, de belangrijkste literaire prijs van Italië.

Vanwege televisieoptredens en stukken in de krant wordt hij ineens herkend op straat – ook in dit piepkleine dorpje waar de roman zich afspeelt. De rossige Italiaan lacht de meisjes enigszins verlegen toe en krabbelt wat op hun papiertjes. Een van de meisjes vraagt of hij ook het boek wil signeren. Cognetti strijkt met zijn hand over zijn baard en knikt. “Ik kom vanmiddag wel even terug, goed?”

De acht bergen, dat jubelende recensies ontving en onlangs door De wereld draait door tot Boek van de Maand werd verkozen, vertelt het verhaal van de opgroeiende jongen Pietro. Als tiener verblijft hij met zijn vader en moeder elke zomer in Graines. Daar krijgt hij een vriend, Bruno. Een van de permanente
bewoners die in de barre omstandigheden een bestaan moet zien op te bouwen.

Terwijl Pietro als jongvolwassene worstelt met zijn stugge, enigszins autoritaire vader met wie hij niet kan opschieten en met zichzelf, worstelt Bruno met de onverbiddelijke elementen en het zware leven in het bergdorp. Het is een mooi, weemoedig verhaal over mannen als bergen – zwijgzame eenzaten die hun eigen weg moeten vinden, over eenzaamheid en verlies, vriendschap en vader-zoon-relaties. En over dit imposante, Noord-Italiaanse berglandschap en de helende kracht ervan.

Uit eigen werk

De roman is gebaseerd op Cognetti’s eigen leven, vertelt de schrijver. Net als Pietro bracht hij als kind zomervakanties door in een bergdorpje als Graines, hier niet ver vandaan. Het was dit landschap dat hem jaren later als volwassene uit een crisis redde. “Ik was 30 toen ik terugkeerde. Mijn leven in Milaan was volkomen ingestort. Mijn relatie was op de klippen gelopen, ik was mijn baan kwijt, ik had problemen met vrienden… Ik zat in de put, voelde me depressief en eenzaam.

Sinds mijn 16de was ik niet meer in de bergen geweest maar toen ik de film Into the wild zag, herinnerde ik me ze weer. Mijn bergen! Hoe was ik die ooit kwijtgeraakt? Ik huurde hier een huis, maakte eindeloze wandelingen en schreef over mijn eerste maanden van eenzaamheid.”

Maak kans op het boek van Paolo Cognetti, De acht bergen!

TEKST: VIVIAN DE GIER | BEELD: MARC BRESTER