Ik word gekleineerd
Dr. Does ziet licht
In elke Zin beantwoordt hoogleraar klinische psychologie Willem van der Does (1960) je levensvragen. Groot, of klein. Voor iemand anders. Of gewoon fijn voor je zelf.
Diana
Sommige mensen zijn eropuit anderen te irriteren of kleineren. Mijn streven is dan erger je niet, verwonder je slechts. Maar daarmee red ik het niet altijd. Bijvoorbeeld bij mensen die negatieve boodschappen verpakken in vriendelijke uitspraken – zoals ‘mevrouwtje’ zeggen, of dat ik ‘het leuk aanpak’. Daarop weet ik drie uur later pas een passend antwoord. Heb je een tip?
Beste Diana,
Zo te zien heb je te maken met snipers – sluipschutters. Mensen die je uit je evenwicht brengen en de boel naar hun hand proberen te zetten met onverwachte, zijdelingse opmerkingen. Opmerkingen die er op papier soms onschuldig uitzien, maar door toon en timing als kleine bommetjes uitpakken. Drie uur later weet je wel een passend antwoord – dat is wat laat voor een snedige repliek.
De kern
En meteen de kern van het probleem: wil je overtroeven, dan speel je iemand anders’ spelletje mee. De manier om sluipschutters onschadelijk te maken is hun spel te benoemen. Noemt iemand je kleinerend ‘mevrouwtje’, stop dan meteen de inhoudelijke discussie en zet de spotlight op de interactie. Benoem wat er gebeurt: “Je noemt mij mevrouwtje. In mijn oren klinkt dat kleinerend. Is dat je bedoeling?” En: “Hoe draagt dat volgens je bij aan de klus die we te klaren hebben?” Als het in gezelschap gebeurt: “Je noemt mij mevrouwtje. Blijkbaar ben je ergens boos of ontevreden over. Kun je dat uitleggen?”
Ontkenning
Als de sniper zijn bedoeling ontkent, zeg dan: “Gelukkig maar. Toch wil ik niet dat je me ‘mevrouwtje’ noemt.” Als de sniper openlijk in de aanval gaat (hij antwoordt bijvoorbeeld: “Je bijdrage is niet interessant”), vraag dan aan de anderen: “Denken jullie er ook zo over?” Ruim 99% kans dat iedereen jouw kant kiest. Maar ook in het andere geval win je respect door dit zo op tafel te leggen. Kortom: ontsla jezelf van de opdracht een sluipschutter af te troeven. Ga niet in de tegenaanval, laat hem zelf zijn aanval verwoorden. Een sniper schiet vanuit dekking omdat hij niet van open vizier houdt. Laat hem uit die dekking komen en hij valt door de mand.
Prangende vraag? Mail hem naar redactie@zin.nl o.v.v. ‘Dr. Does’. Je kunt je vragen ook stellen op twitter: @drdoeszietlicht
