Spring-spring: Boekenweektijd! Thema van dit jaar is Natuur. Zie je door de bergen boeken dat ene juiste boek niet meer? Check hier de Boekenweek in 4 titels!

Lezend het weekend in

Ik lees elke dag van elke week in elke maand het hele jaar door. Zo is elke dag voor mij een leesfeest. Maar één keer per jaar maakt mijn hart echt een sprongetje: tijdens de Boekenweek! Dit weekend mogen – nee móeten – we met z’n allen naar de boekhandel voor het jaarlijkse boekenfeestje rondom het literaire, Nederlandstalige boek. De 83ste editie kreeg het thema Natuur mee. Het aanbod is ronduit overweldigend. Daarom van mij voor jou: vier niet te missen juweeltjes.

1 Meir Shalev: Mijn wilde tuin

Ik was weliswaar altijd natuurliefhebber geweest, maar had heel weinig ervaring met tuinieren. Ik had de ervaring van een kijker. Meir Shalev, een van de grootste schrijvers uit de moderne Israëlische literatuur, ontdekt al wroetend in zijn tuin een boeiende overeenkomst met zijn schrijverschap. Tuinieren vraagt net als schrijven geduld. Maar zie wat er dan gebeurt: er ontspruit schoonheid uit het dorre, onontgonnen niets.

In Mijn wilde tuin; aantekeningen van een wildtuinier beschrijft Shalev zijn verhuizing naar de Jizreëlvallei, een nota bene vruchtbare vlakte in het noorden van Israël waar hij een dor stuk grond aantreft. Met wat eerste aanwijzingen van Josef, een van de bejaarde dorpsbewoners, en heel veel geduld legt de schrijver een nieuwe tuin aan. Met wilde bloemen, struiken en bomen die hij liefdevol onderhoudt. Elke plant, elk dier dat hij ziet, brengt hem op gedachten en inzichten over het leven.

Nieuwe hobby, nieuwe liefde

De schrijver noemt zijn boek ‘geen gids of leerboek’ maar een bundel van stukjes over één bescheiden wilde tuin en de tuinman die deze bewerkt en erover waakt en op vrij late leeftijd een nieuwe hobby en misschien zelfs een nieuwe liefde heeft gevonden. Een charmant, integer zelfportret van een groot schrijver als nederig tuinier. Schilderachtig maar evengoed broodnuchter. De tuin met zijn bewoners vormt het kader voor een boek met levenswijsheden, zelfspot, literaire bespiegelingen en hoogtepunten maar óók doodgewone tips en smakelijke recepten.

Gelardeerd met fijne zwartwittekeningen en friszachte fullcolour illustraties van Rafaela Shir is het bovendien een pracht van een cadeauboek. Grappig: achterin is een overzicht van ‘de bloemen in volgorde van verschijning’ opgenomen. (Ambo Anthos, € 21,99)

2 Nescio: Natuurdagboek

22 mei 1953: De dijk naar Schellingwou, links in het gras overal naaktheid, soms zwemmend. (…) Het verlaten Durgerdam, je hoorde een paar klompen en verder zag en hoorde je niemand. Het platteland zooals het hoort, maar nergens meer is. De tintelende zee (geen IJselmeer!!). (…) Bij Winkelman, het gezicht door de wilgen en over het gras op het daardoor geheimzinnige water, zeer blauw. Alles verder jong en groen. Vier rieten stoelen tegen een tafeltje gekanteld en twee daarvan aan elkaar gegroeid door een groot spinneweb met veel uitgezogen vliegen. Gezeten van bij elven tot kwart voor twaalven. Zou iets voor Erasmus zijn geweest, hij zat trouwens naast me, maar zei niets. (…). Weer de tintelende zee en met het bootje. Het vrije leven! Vivre, toujours vivre.

Ken uw klassiekers

Nescio is waarschijnlijk niet de eerste schrijver aan wie je denkt als je broedt op je Boekenweekaankoop. Maar dit is iets bijzonders: zijn Natuurdagboek, nu fraai uitgegeven vanwege het Boekenweekthema. Als je begint lijkt het niet meer dan een logboek vol droge natuur- en weersomstandige feitjes. Maar waag jezelf eraan: schuif een stoel voor het raam en geef je over. Dan ontdek je ineens hoe precies en veelzeggend zijn tekstfragmenten over zijn wandelingen in de Hollandse natuur zijn. Hoezeer ze laten zien wie de nog altijd in nevelen gehulde schrijver van weleer eigenlijk wás. En hoe de mensen om hem heen waren, hoe de wereld was, in voorbije tijden: ergens tussen 1946 en 1955. Niet voor niets was Nescio’s Natuurdagboek bij de verschijning van zijn Verzameld werk in 1996 voor veel recensenten dé grote ontdekking. Intieme, tijdloze natuurportretjes van de seizoenen, de wolken, het water, het licht. Als een schilder. Dit is Nescio de schrijver in zijn meest pure vorm. Prachtig! (Nijgh & Van Ditmar, € 22,50)

3 Griet Op de Beeck: Gezien de feiten

Hét leesfeestje van de Boekenweek is natuurlijk – nu al voor de 83ste keer! – het Boekenweekgeschenk. Cadeau van boekverstrekkend Nederland voor jou (sinds 2014 ook in België) als je voor € 12,50 of meer aan Nederlandstalige boeken koopt. Dat doe je natuurlijk meteen! Dit jaar tekende de Vlaamse bestsellerauteur – denk Vele hemels boven de zevende – Griet Op de Beeck voor het altijd precies 96 pagina’s (en 29.000 woorden) tellende boekwerkje. En wat héb ik ervan genoten!

Compleet leesfeestje

In Gezien de feiten wordt alles anders voor Olivia, een vrouw van 71 als haar man sterft. Lief dwars weigert ze zich te gaan gedragen zoals anderen zouden willen of zoals traditioneel van een oudere vrouw zou worden verwacht. Ze gaat op zoek naar een manier die haar past om het bestaan zin te geven. Een verhaal over de kracht van de spijt en de gretige wil om goed te leven. Over complexe familieverhoudingen, de angst om ruimte in te nemen, de kilte van de wereld zoals we hem kennen en het wapen dat liefde kan zijn. Als ze écht is tenminste. Ondanks de pittige thematiek bijzonder licht en grappig van toon en daarmee een klein maar fijn o zo compleet leesfeestje. Verheugt u allen! (CPNB, gratis bij € 12,50 aan boeken)

4 Jan Terlouw: Natuurlijk

Bij de Boekenweek hoort ook al jaren ook het Boekenweekessay. Een bevlogen betoog in opdracht over het thema van de Boekenweek. Ik ben er dol op. Want zo’n essay raakt het thema niet zijdelings aan, het neemt je pijlsnel mee de diepte in en laat je concreet nadenken over waar het écht om gaat. Dit jaar verschijnt alweer n nummer 31: Natuur, geschreven door Jan Terlouw (1931). Terlouw werkte jaren als natuurkundige voordat hij in 1971 besloot de politiek in te gaan en jeugdboeken te gaan schrijven. Geboren in een boerendorp op de Veluwe groeide hij letterlijk tussen de natuur op. Hij klom in bomen, bestudeerde bijenvolken en hielp kalfjes geboren worden. Natuur werd voor hem een onuitputtelijke bron van inspiratie door de schoonheid, de variatie en het mysterie ervan. Nog altijd vindt hij Nederland een van de mooiste landen ter wereld. Het groen, het water, de dijken, de jagende wolken en de wisseling van de seizoenen fascineren hem mateloos.

Het is nog niet te laat

Juist daarom is hij ook bezorgd. Over het menselijk handelen dat een bepalende invloed op de toestand van de aarde heeft. Wat de aarde in 4,5 miljard jaar heeft ontwikkeld, is de afgelopen eeuw in rap tempo door de mens verwoest. Klimaatverandering is een feit. Het is de hoogste tijd voor drastische maatregelen want: het is nog niet te laat. Nóg niet. Ik las Terlouws ode aan de natuur en weet weer waarom we – nú! meteen! – voor de aarde moeten zorgen: De wereld is veiliger dan ooit. Het grootste gevaar dat ons bedreigt is wat we de natuur aandoen. De oceanen. De tropische regenwouden. De in het wild levende zoogdieren. De bijen. De vlinders. Als we dat inzien, komt het nog wel goed. Want het kan best anders. We hebben de natuur zo hard nodig: om te ademen, om te eten. Om er deel van uit te maken. Daar word ik stil van. (CPNB, € 3,50, na 18/3: € 7,50)

Daniëlle Bronsgeest (1973) is senior eindredacteur bij Zin en Zin.nl. En dol op boeken. Ze gaat steevast lezend het weekend in en helpt je gretig hetzelfde te doen.

Op naar de boekhandel dit weekend om je onder te dompelen in Boekenwoud, een wereld aan woorden (welkom keuzestress!). Veel koop- en leesplezier!

Daniëlle

Sneak preview: Volgende week spreek ik prijswinnend misdaadauteur Corine Hartman over haar nieuwe thriller Het kwaad in ons.

Meer Jan Terlouw? Lees het interview in Zin 4 en klik hier.

Morgen al lezen?

Bestel het Natuurdagboek van Nescio hier!
Bestel Mijn wilde tuin van Meir Shalev hier!