Hoorn – zoals Nederland moet zijn

Die expositie, dát lijkt je wel wat. Maar het is zo’n eind en wat moet je daar verder nog? Schrijfster Nicolien Mizee (1965) bewijst in deze Zin dat elk stadje en elk dorp de moeite waard kan zijn.

Alles door elkaar

Dit is hoe Nederland moet zijn!” roept Michiel in de tv-serie Het succes van de kringloopwinkel. “Man, vrouw, zwart, wit, homo, hetero, gehandicapt, alles door elkaar heen!” Aan die zin moet ik denken als we door Hoorn lopen, een oude havenstad met grandeur op een gezellige Hollandse wijze. Schitterende oude huizen, klinkerstraten, mooie kleine winkels en een haven. Moet alles van mij altijd oud zijn om mooi te zijn? Heel veel dingen waren natuurlijk helemaal niet beter vroeger. Geen penicilline, geen wasmachines,
geen vrouwenkiesrecht. Helemaal geen kiesrecht, trouwens.

We zijn op weg naar het Museum van de 20e Eeuw om te zien wat er de afgelopen eeuw allemaal veranderd is, maar precies als we langs het Westfries Museum lopen, begint het zo te waaien en te regenen dat we naar binnen vluchten. “Over vijf minuten is er in de bovenzaal een virtuele rondleiding door het zeventiende-eeuwse Hoorn,” zegt de mevrouw aan de balie. Leuk, maar eerst naar de wc.

Van de vorige

De deur gaat open en een stevige, jonge vrouw stapt naar buiten. Ze kijkt een beetje schichtig. Eén blik naar binnen en ik weet hoe laat het is. “Zou je de volgende keer de bril willen schoonmaken?” vraag ik. Ze trekt haar schouders op en steekt haar kop naar voren. “Wie zegt dat dat van mij is? Dat is van de vorige!” Als twee stieren staan we tegenover elkaar. Ik weet niets beters te zeggen dan: “Heb je erboven gehangen dan?” “Ja! Moet ik de bril van de vorige soms schoonmaken?”

Ik capituleer, stap zwijgend de wc in en trek de deur dicht. Ik pak een papiertje, veeg de bril schoon, ga op de bril zitten en denk na. Hoe gaan we om met een natte bril in de ideale maatschappij? Het vuil van de voorgangers laten liggen? Dan wordt het nooit beter. We ruimen toch ook het zwerfvuil op en willen de oceanen weer plasticvrij maken. Maar stel dat er poep of braaksel op de bril gelegen had? Dat zou ik niet hebben schoongeveegd. Het is allemaal helemaal niet zo eenvoudig.

Zwevend

Ik ben net op tijd in het zaaltje, krijg een stoel, een koptelefoon en een bril op die de ogen volledig afsluit. En dan begint het wonder. Ik zweef! Gewichtloos als in een droom glijd ik door de lucht de stadspoort van het zeventiende-eeuwse Hoorn door. Ik kan naar links en naar rechts en zelfs helemaal achterom kijken, de illusie is zo sterk dat ik telkens weer mijn hand uitsteek als ik vlak langs een pilaar of een muurscheer. Wat een geweldige uitvinding is dit. Stel je voor dat je bedlegerig bent of niet kunt slapen en je zo’n bril op zou hebben: je zou door sterrenstelsels kunnen vliegen.

We nemen een broodje onder het glazen dak van de Tuinzaal van café Ridderikhoff en nemen ons voor de volgende keer naar het Museum van de 20e Eeuw te gaan. We komen hier beslist terug. En die paar druppels op de bril, die horen er misschien gewoon bij. Hoorn is zoals Nederland moet zijn.