T-Shirts met een boodschap

Daar zijn ze weer, de ruitjesbroek, witte blouse, sleehak of puntkraag. Terug van nooit echt weggeweest. Journalist Liddie Austin (1959) beziet de retro-trend van dit moment.

Begin jaren 90 liep ik rond in een oversized wit T-shirt met daarop met grote zwarte letters LEAVE ME ALONE. Dat droeg ik tijdens de bevalling van mijn oudste – weet ik dankzij de foto’s die de kraamhulp heeft gemaakt. Het T-shirt-van-demarkt was geïnspireerd op het jaren 80 CHOOSE LIFE-shirt van de Britse ontwerper Katharine Hamnett – weet u nog: George Michael droeg het in de clip van Wake me up before you go-go (1984).

Politiek

De politiek geëngageerde Hamnett (1947) is een van de pioniers van het ‘slogan-Tshirt’ en ze maakt ze, vrolijk genoeg, tot op de dag van vandaag nóg. Anno 2018 luiden haar slogans Cancel Brexit en CHOOSE LOVE (de opbrengst gaat naar de vluchtelingen). Maar slogantruien en -T-shirts dateren van de jaren 70, toen Malcolm McLaren en Vivienne Westwood er furore mee maakten. Hun populairste model was een shirt waarop een swastika en een omgekeerde crucifix waren afgebeeld, met daarboven het woord DESTROY. Het was ‘het ultieme punk T-shirt’, zou McLaren later tevreden zeggen. Ergo: bestemd voor rebelse jeugd.

Na punk en Hamnett bleef het een tijdje stil, maar sinds een paar jaar zijn de slogans weer terug. In 2016 werden ze zelfs officieel chic toen Maria Grazia Chiuri, de eerste vrouwelijke hoofddesigner van Dior, een model de catwalk op stuurde in een simpel wit T-shirt met daarop de tekst: We should all be feminists. Chiuri had zich laten inspireren door de gelijknamige TedTalk van schrijfster Chimamanda Ngozi Adichie die inmiddels in boekvorm is verschenen. Prijs van het T-shirt: 500 euro. En zo bereikte het slogan-T-shirt ook de volwassen vrouw. Want was zij niet degene die zich een dergelijk statement financieel kon veroorloven? Verrassing: het peperdure Dior-shirt was niet áán te slepen. Dat smaakte naar meer (en naar betaalbare varianten).

Slogan

Ze zijn er inmiddels in alle prijsklassen en voor alle leeftijden. Maar wil dat zeggen dat je als vijftigplusvrouw elke slogan kunt dragen? Dat is een persoonlijke keuze. Volg uw hart, zou ik zeggen. Om een voorbeeld te geven van het mijne: gisteren zag ik een meisje van een jaar of 20 met een T-shirt waarop stond: Dreaming is free. Leuk, maar dat zou ik nooit dragen: tikje kinderachtig. Later die dag kocht ik wél een sweatshirt waarop in de belettering van het logo van het jaren 90 sportmerk Champion de tekst Vitamin D was geborduurd. Dat vond ik grappig én age-appropriate: vitamine D is belangrijk voor ons soort vrouwen.

In mijn kast liggen voorts truien met daarop de naam van Patti Smith (heldin! en ouder dan ik), een grote letter L (“Waar staat die L voor?” vroeg een vriendin. Tja) en met Solidarité Feminine (mijn feministische inborst weerspiegelend – met knipoog). Ik heb ook een T-shirt met het woord Immigrant (want dat ben ik). Samenvattend: de slogan moet wat mij betreft grappig zijn, de lading (moi) dekken en het liefst ergens op slaan. Op mijn leeftijd zie ik me niet gauw met seksuele verwijzingen, overdreven lollige testen of Justin Bieber op de borst rondlopen. Rest de vraag: waarom zijn slogan-T-shirts nu weer zo populair? Willen we in moeilijke tijden stelling nemen? Is het een vorm van self branding, zoals Hamnett meent, en kunnen we niet zonder? Moeten we de slogan vooral als een grafische versiering zien? Eén ding is duidelijk: ze weten een boodschap wél over te brengen.