De Amerikaanse schrijver Byron Katie (1942) is bekend geworden met The work, een simpele maar krachtige methode om negatieve gedachten op te sporen en te onderzoeken. In haar nieuwste boek laat zij zien dat emoties zoals verdriet en boosheid worden veroorzaakt doordat we onze negatieve gedachten geloven. Een grote inspiratiebron was de diamantsoetra uit het boeddhisme.

Wat trok u zo aan in de diamantsoetra?

“Ik had er nooit eerder van gehoord, maar mijn echtgenoot las mij zijn nieuwe vertaling van deze oude soetra voor. Toen ik naar hem luisterde, werd ik diep geraakt. De soetra zegt de meest diepgaande dingen op de meest heldere manier. Het bracht tranen van herkenning in mijn ogen.”

U hamert op onbaatzuchtigheid. Waarom is dat zo belangrijk?

“Hoe minder egoïstisch we zijn, hoe gelukkiger. Maar egoïsme is niet iets wat je kunt controleren. Je kunt niet zomaar beslissen minder egoïstisch te zijn. Wat je wel kunt doen is het serieus nemen. Angstige en stressvolle
gedachten maken je egoïstisch. De wortel van die gedachten is, zoals de soetra terecht opmerkt, de gedachte van het afzonderlijke ik. Hoe meer je je realiseert dat er geen aparte zelf bestaat, hoe onzelfzuchtiger en guller je zult zijn.”

Kun je negatieve gedachten voorgoed uitbannen?

“Ja, als ik het kan, kunnen anderen het zeker ook. Het is cruciaal dat je begrijpt dat niet onze negatieve gedachten ons lijden veroorzaken, maar het geloven in die negatieve gedachten! The work is een eenvoudige maar krachtige manier om negatieve gedachten te onderzoeken. Zodra je begrijpt hoe ze te bevragen, verliezen zij hun macht over je. Uiteindelijk, als The work een routine is geworden, kun je deze gedachtesystemen stoppen voordat ze zich in je vast willen zetten. Wees geduldig en aardig voor jezelf. Voor mij heeft deze reis alles te maken met het beëindigen van het lijden en dat gun ik anderen ook. Maar ik besef dat iedereen een eigen reis moet maken om uiteindelijk hetzelfde geluk te ervaren.”

Vraag jezelf vrij

In Vraag jezelf vrij laat Byron Katie, bekend van The work, zien dat emoties zoals verdriet, en boosheid worden veroorzaakt doordat we onze negatieve gedachten geloven. Door jezelf vier belangrijke vragen te stellen leer je dat onze gedachten niet altijd ons leven hoeven te bepalen. Hebben? Wij geven hier 5 exemplaren weg.
Byron Katie en Stephen Mitchell, Vraag jezelf vrij (Harper Collins, € 19,99)

Interview: Margriet de Groot