Natuurrampen, aanslagen, familiedrama’s, ingestorte beurzen, massaontslagen: de wereld doet pijn en nieuws is vooral slecht nieuws. Dat geeft je soms een gevoel van onmacht, schuldgevoel, boosheid en verdriet. Hoe zetten we dat uit ons hoofd? Drie experts geven hun gouden tip:
1. Schrijft het van je af
Bijzonder hoogleraar klinische psychologie Colin van der Heiden is gespecialiseerd in het begeleiden van piekeraars. “Houdt zoiets je ’s nachts uit je slaap, dan helpt het om op te schrijven waarover je je zorgen maakt. De druk gaat er dan af. De volgende dag mag je er weer over nadenken. Neem daar dan een vast moment voor, het piekerkwartier of zoiets. Soms zijn oplosbare problemen dan al opgelost en bij onoplosbare problemen merk je vaak dat het weinig zin heeft om er steeds maar weer over na te denken.”
2. Bekijk het positief
We consumeren nieuws: we eten het op en we verteren het. Net een soort ziekteproces, vindt mindfulness-grondlegger Jon Kabat-Zinn. “Waarom moeten we per se op de hoogte blijven van de toestand in de wereld?” vraagt hij zich daarin af. “Waarom volgen we de actualiteiten de hele dag door? Je kunt ze prima zes weken missen.” Dus las eens een periode van ‘nieuws-vasten’ in, raadt hij aan. Je zult merken dat je veel meer tijd hebt en dat het echte leven gewoon doorgaat. Ook pleit hij voor meer aandacht voor goed nieuws; dat is er óók. Meer dan genoeg zelfs.
3. Ga op nieuwsrantsoen
Een mooi initiatief, maar psycholoog Gijs Jansen vraagt zich af of het werkt, positief nieuws. “Mensen willen weten waar de ellende zit. Ons verstand is een angstig systeem, geprogrammeerd om in angst te denken.” Constateer je dat je gevoelig bent voor slecht nieuws? Jansen noemt dezelfde oplossing als Kabat-Zinn: zet jezelf op nieuwsrantsoen. Helemaal verdringen heeft geen zin, denkt Jansen ook. “Geef je zorgen en emoties juist de ruimte. ‘Omhels je vijand, dan kan hij je niet slaan’, zeggen boeddhisten. Door te accepteren dat je je zorgen maakt, gaat het gepieker minder met je aan de haal. Door je ertegen te verzetten, nemen je zorgen juist toe. Je kunt niet met je hoofd uit je hoofd komen.”
4. Omarm je zorgen
Heeft het wel zin om aan positieve dingen te denken als de toestand in de wereld je wakker houdt? Niet echt, weet Jansen. Door aan iets positiefs te denken activeer je ook de negatieve gedachten, blijkt uit onderzoek. “Zo zit
ons brein in elkaar. Negatieve gedachten horen ook bij ons.” Het is moeilijk maar wél bijzonder effectief als het lukt om je zorgen te omarmen. “Die vaardigheid werkt beter dan het bestrijden van symptomen.”
Tekst: Annemarie van Dijk