De schone slaapster is een sprookje. Check. Letterlijk: vrouwen zijn ware nachtbrakers vergeleken met mannen. Het dagelijks leven is vaak slopend: een drukke baan, intensief sociaal leven, sport en wat al niet meer. ‘s Nachts wil je maar één ding: slápen. Maar soms lukt het gewoon niet om in slaap te vallen. Gelukkig kan je er iets aan doen.
Wat is slapeloosheid?
Als je niet goed in slaap kunt vallen, niet doorslaapt of steeds kort wakker wordt. Met als gevolg dat je niet goed uitrust en overdag problemen in je functioneren ervaart. Slapen heeft een herstelfunctie. Bij slapeloosheid herstelt je lichaam minder goed en word je gevoeliger voor van alles en nog wat.
Gebruik je bed niet als bankstel
De belangrijkste tip om lekker in slaap te vallen? Gebruik je bed en slaapkamer om in te slapen en in te vrijen en voor niks anders. Dus niet voor tablets, mobieltjes of tv. In bed langdurig op je tablet of mobieltje staren is geen handig slaapritueel. Je stelt jezelf bloot aan blauw licht waardoor je hersenen ‘denken’ dat het dag is. En bij daglicht maken we geen slaaphormoon aan. Je biologische klok raakt van slag. Dus: geef je hersenen rust voor je gaat slapen. Het meest ideale is zo’n anderhalf uur van tevoren.
Drink geen alcohol
Alcohol een goed slaapmutsje? “Zeker niet!” zegt neuroloog Viviane van Kasteel van SEIN Zwolle en Groningen. Ze is gespecialiseerd in slaapgeneeskunde en behandelt slaapstoornissen. “Van alcohol slaap je juist slecht door.” En dat maakt moe. Net als onze 24-uurseconomie trouwens. Viviane: “Die vergt veel van ons. We doen veel meer dan we beseffen: werk, sociale activiteiten en het gezin. En alles moet in één dag passen.”
Neem geen slaappil
Is een slaappil een oplossing? Viviane: “Nee. Liever niet. Je kunt de bijwerkingen van slaapmedicatie vergelijken met de gevolgen van een beroerde nacht. Slecht slapen in combinatie met pillen geeft twee keer zoveel klachten. Je voelt je moe én je verliest je concentratie.”
Verander je slaapgedrag
Het fijne van gedrag is dat je het zelf kunt aanpakken. Zelf je slaaprituelen kunt veranderen. Kijk goed naar je gewoontes en denk na wat je zou kunnen veranderen gedurende de avond en voor je in bed stapt. We zijn gewoontedieren. Neem je op je werk op maandag en dinsdag om vier uur ’s middags een zoete reep, dan begint je maag op woensdag te pruttelen. Vergelijk dat met je gedrag voor je naar bed gaat. Eten, lezen, tv-kijken of bellen op bed worden ongezonde gewoontes. Train je lichaam ‘een andere route te nemen’: een waarvan je wél in slaap valt.
Slaap als ochtend- óf avondmens
Een ochtendmens moet vooral niet teveel nachtbraken en een avondmens niet te vroeg naar bed. Simpel. De boodschap is lastiger: luister naar je lichaam. Bij veel psychiatrische aandoeningen is een verstoorde slaap een van de oorzaken. Bij recordpogingen zoals dagen achter elkaar radio maken waarbij er nachtenlang niet of nauwelijks wordt geslapen, kun je zelfs psychotisch worden. Maak werk van slapeloosheid: trek aan de bel!
Ritueel
Kies een vast ritueel voor je gaat slapen. Het is belangrijk je dag rustig af te bouwen. Je kunt niet de hele dag doorrennen, in bed ploffen en meteen slapen. Als een tijdschrift lezen je ontspanning geeft: doen. Van zo’n vast ritueel voor je gaat slapen, slaap je beter.
Slaapverwekkend boek
Auteurs Catelijne Elzes en Deborah Freriks geven in hun boek Van dit boek ga je beter slapen met veel humor een kijkje in hun leven als slechte slapers. En ook nog legio tips voor slechte in- en doorslapers. Raar maar waar: een goede nacht begint overdag! Wij geven een paar exemplaren weg. Gratis boek? Klik hier!
Wist je dat?
Vrouwen slapen slechter dan mannen. Onderzoek van het CBS laat zien dat van alle vrouwen bijna een kwart regelmatig de slaap niet kan vatten. Dat is ruim anderhalf keer zoveel als bij de mannen. Van alle meisjes van 12 tot 16 jaar heeft 10% slaapproblemen; in de categorie 16-20 jaar is dat het dubbele. En dat percentage neemt gestaag toe naarmate vrouwen ouder worden. Vrouwen boven de 75 jaar slapen het slechtst: maar liefst 34% van hen heeft slaapproblemen.
