In december hoef je niet altijd in de stemming te zijn voor een feestje
Doe eens gek, luister met Kerst naar de Matthäus.
Schrijver Erik Jan Harmens heeft niet per se iets met Kerst. Ook niet met zijn verjaardag trouwens. Ook met selfies trouwens.
Gezelligheid
Ik heb natuurlijk niks tegen koppeltjes (inmiddels vorm ik er zelf een, ik ben hartstikke verliefd). En ik heb ook niets tegen gezelligheid. Maar wel als ik die gezelligheid door de strot krijg geduwd als maïspap in een gans. Elk jaar op 10 juli moet ik als mensen vragen of ik me al een beetje jarig voel antwoorden: “Ja, enorm.” ‘Nee’ is geen optie maar heel vaak voel ik me helemaal niet jarig op de dag dat ik werd geboren. Ik weet niet eens wat dat betekent, je jarig voelen. Net zo min als ik weet wat ‘de gezelligste dagen van het jaar’ precies inhouden. Ik snap dat er een ideaal is, ik snap alleen niet waarom we daaraan op precies dat moment moéten voldoen. Familie uitnodigen, vrienden bij elkaar roepen, lekker koken: als ik daar eind december niet voor in de stemming ben, waarom kan dat dan niet in maart? Of in oktober?
Eigen feestje
Ik heb om vergelijkbare redenen moeite met selfies. Soms ben ik niet vrolijk als iemand om mijn nek gaat hangen met een smartphone in de hand, maar word ik tóch geacht mee te lachen. Het ergste is dat ik dat nog doé ook, ik pas me aan. Liever zou ik met mijn mond in een streep op de foto gaan. Ook al sta ik dan als chagrijn te kijk op Facebook of Instagram. Vorig jaar was ik het al op kerstavond zó zat, dat ik toen het donker was geworden mijn sportkleding aantrok en ben gaan hardlopen. Door de ramen van de huizen van mijn dorpsgenoten zag ik hele families aan de dis. Ze gaven elkaar schalen met eten door, sloegen elkaar op de schouders. Ik zag het plaatje dat ik ook in de folder van de supermarkt had gezien. Zij vierden ‘de gezelligste dag van het jaar’, ik sloeg rechtsaf de polder in. De wind blies tranen in mijn ogen; ik was zo gelukkig als ik op dat moment maar kon zijn en vierde mijn eigen feestje.
Ontsnap
Verheug je je elke keer, dus ook deze keer, oprecht op de feestdagen? Dan wens ik je een fijne tijd toe! En dat meen ik. Maar heb je net als ik eigenlijk zin om te ontsnappen? Doe het. Sta op, haal diep adem – dieper nog – en roep: “Ik doe niet meer mee!” Zeg het net zo lang tot je het gelooft. Bel de visite af, steek de kerstboom met versiering en al in lichterlaaie (TIP: doe dat niet in de woonkamer), slinger dat ingewikkelde Ottolenghi-gerecht bovenhands in de kliko, weiger Sky Radio op te zetten – zelfs al zet iemand de loop van een revolver tegen je slaap – en doe het eens een keer helemaal anders.
Doe het anders
Zelf ga ik op 25 december de Matthäus- Passion luisteren, heel hard. Eigenlijk moet dat met Pasen, maar dat kan me niks schelen. O Haupt voll Blut und Wunden, zing ik uit volle borst terwijl de wereld buiten viert dat Christus is geboren. Ik eet er geen kerstbrood bij maar een Choco Prince. Ik kijk geen Home alone maar Platoon of een andere oorlogsfilm. Is dit niet helemaal naar jouw smaak, bedenk dan je eigen manier om te rebelleren. Als iedereen doet waar hij vrolijk van wordt, kunnen kerst en oud en nieuw wel eens écht gezellig gaan worden. Misschien worden het wel ‘de gezelligste dagen van het jaar’ of, weet ik veel, de op-een-na-gezelligste. Alles is goed.
Ook bij deze Muppets komt de stemming er niet helemaal in.
