‘Zolang de ziel bevlogen blijft, betekent leeftijd niets’

Een nieuwe column van Diederik van Vleuten!.

Niks pensioen

Op de drempel van het nieuwe jaar werd hij 70. Praat hem niet van een pensioen. Dat bestaat in zijn beroep ook niet. In principe kun je doorgaan tot het niet meer gaat. Als je gehoor het laat afweten, je ogen het niet meer kunnen zien, je armen niet meer doen wat je wilt, het reizen te vermoeiend wordt. Of omdat er een nieuwe generatie met meer talent aan je deur staat te kloppen. Maar daarvan is er bij hem nog lang geen sprake. Niet dat er een jonge god het podium betrad toen in Arnhem het zaallicht doofde.

Goed zichtbaar

Zijn grijze haren waren vanaf de achterste rij zichtbaar en ik dacht even dat hij wat behoedzamer liep, maar waarom ook niet? Wie wil er struikelen voor een uitverkochte zaal? En hoe goed ken ik hem? Ik teer op een handvol ontmoetingen. Een paar zomers geleden mocht ik met hem werken.

Ik als presentator en hij voor het grote werk: laten klinken waarvan ik in mijn inleidingen sprak. Er volgden wat e-mails, waarin we de wens uitspraken nog eens samen te werken. Wie weet? En toen stond hij opeens na afloop van een voorstelling van mij in de kleedkamer. Het raakte me. We spraken af eens te gaan eten en het kwam ervan. We praatten die avond vooral over zijn vak. Als jongetje droomde ik ervan te doen wat hij zijn leven lang al doet. Ik betrapte mijzelf erop dat die droom nog altijd sluimert. Hij vertelde van zijn flamencolessen, de dans van vuur, elegantie en lichaamsbeheersing. Hoezo ‘het klimmen der jaren’?

Experimenteren

Ook kwam de oorlog voorbij, die in zijn familie zeer diepe sporen heeft nagelaten. Zijn moeder had in Auschwitz onzegbare dingen meegemaakt in het experimentenblok van Mengele. Met fluitspel had zij de moed erin gehouden. Voor haarzelf, voor al die anderen. Hij zou alles uit het leven halen wat erin zit. Ik dacht het in zijn ogen te lezen. Zijn staat van dienst spreekt voor zich.

Ik dacht aan al die dingen toen hij, na een korte buiging, met een enkele blik, minzaam maar vol autoriteit, het orkest nog vóór de eerste inzet in zijn greep had. Virtuoos, superieur maar vooral met zoveel liefde voor de muziek die zijn leven is. Hij had het beste voor het laatste bewaard. Ravels Daphnis et Chloé, het lievelingsstuk van zijn vader. De tranen stonden in mijn ogen toen ik, kort voor zijn 70ste verjaardag, keek en luisterde naar Ed Spanjaard.

Het betekent niets

Dirigent van wereldklasse. Begenadigd pianist. Bevlogen docent. Een groot mens die nog jaren verwijderd is van welk pensioen dan ook. Gezondheid en geluk Ed. Leeftijd betekent niets, zolang de ziel bevlogen blijft.

Diederik van Vleuten (1961) is tekstschrijver, musicus en vooral theatermaker – met een talent voor historische vertellingen. Lees zin columns elke maand in Zin. Nu in de winkel of hier te bestellen.