We moeten allemaal ons eigen icoon zijn

Janice Deul is lifestylejournalist, fashionactivist en oprichter van het platform Diversity Rules. Ze zet zich in voor een inclusief mode-, media- en cultuurlandschap. Voor Zin schrijft ze over hoe belangrijk rolmodellen zijn.

Je moet jezelf nooit klein maken

Nichtje N ging voor een paar maanden op stage naar het buitenland en de dag voor haar vertrek was er een uitzwaaifeestje. Uiteraard stuurde ik – als zelfbenoemde Selfie Queen – aan op een kiekje met de aanwezige familie: zus, twee broers en moi. Toen Nichtje meende zich te moeten dubbelvouwen omdat ze vreesde dat we niet allemaal in het frame zouden passen, zei Oudste Broer liefdevol: “Je moet jezelf nooit klein maken. Als iedereen een beetje inschikt, komt het vanzelf goed.”

We mogen állemaal worden gezien en gehoord

Mooie woorden met een bijna profetische boodschap: als-iedereen-inschikt-komt-het-vanzelf-goed. Dit is toch waar het om gaat in het leven? Iets minder ruimte innemen ten gunste van anderen. Het kan zo eenvoudig zijn. De realiteit is helaas anders. Hoe vaak komt het niet voor dat we onszelf omlaag halen? Dat we klein worden gemaakt c.q. gehouden? Dat we worden weggemoffeld, uitgegomd, weggevaagd? Soms letterlijk, zoals in het geval van de Oegandese Vanessa Nakate, die werd afgeknipt van een persfoto met Greta Thunberg en drie andere witte(!) mede-klimaatstrijders. Pijnlijk en beschamend! En toch: een uitzondering is dit niet. Mensen van kleur worden stelselmatig gemarginaliseerd en gestereotypeerd. En dat geldt ook voor vrouwen, ‘ouderen’, personen met een transverleden of met een fysieke beperking. Groepen die niet beantwoorden aan het standaardbeeld worden onzichtbaar gemaakt, geridiculiseerd of schromelijk onderschat. Daarom strijd ik voor een wereld waarin we állemaal mogen worden gezien en gehoord. Plus size- en plus age-beauty’s, zwarte modellen, vrouwen met een hoofddoek, met harige oksels. Allemaal moeten we worden vertegenwoordigd door de mode en de media. Omdat we allemaal fantastisch zijn. Omdat we allemaal kwaliteiten hebben. Omdat schoonheid meer gezichten kent dan de bladen ons doorgaans doen geloven. Omdat we allemaal ons eigen icoon moeten zijn.

Rolmodellen

Om dat te kunnen geloven hebben we rolmodellen nodig. Vrouwen die eruitzien zoals wij en vrouwen die in niets op ons lijken. Vrouwen dus van allerlei leeftijden, rassen, seksuele voorkeuren en gezindten. Vrouwen die ruimte maken voor zichzelf en daardoor ook voor anderen. We moeten deze vrouwen een podium geven zodat jonge mensen die niet in het ‘standaardplaatje’ passen hen zien en zich realiseren dat ze opties hebben, dat ze hun eigen toekomst kunnen bepalen. Zelf ben ik opgegroeid met het idee dat de wereld aan mijn voeten lag. Dat ik alles kon worden wat ik wilde. “Je doet voor niets of niemand onder,” placht mijn vader te zeggen. Ik geloofde dat en leefde ernaar. Dat doe ik nog steeds. Opgroeien met een vertrouwen in jezelf en de wereld om je heen is zoiets moois. Dat gun ik ieder kind. Als mens zou je altijd de vrijheid moeten hebben om te zijn wie je bent, zodat je ook anderen kunt laten zien wie zij zouden kunnen zijn. Daarom zeg ik dankjewel tegen Grace Jones, die al decennia geleden het achterhaalde concept van schoonheid en vrouwelijkheid op de schop nam. Dankjewel Sophie Redmond, de eerste vrouwelijke arts van Suriname. Ik zeg dankjewel tegen mijn moeder Lygia, ofwel ‘de koningin van Alphen aan den Rijn’, die me leerde dat het geen zondag hoeft te zijn om een zondagse jurk aan te trekken. En ik zeg dankjewel tegen Maria Liberia-Peters, die in de jaren 80 en 90 als ‘moeder van de Nederlandse Antillen’ de eilanden bestuurde.

Perfecte plaatjes

Een paar maanden geleden werd ik uitgenodigd voor een women only meet-up met deze markante dame, die geschiedenis schreef als de eerste (en nog altijd enige) vrouwelijke premier van het Nederlandse koninkrijk. Na afloop wilde ik uiteraard een selfie met MLP en een deel van de aanwezigen. “Een beetje dichter bij elkaar,” regisseerde mevrouw Liberia-Peters spontaan toen we ons rond haar opstelden. We schikten een beetje in, keken naar de camera en ik klikte. Amper buiten checkte ik het geschoten beeld: stuk voor stuk perfecte plaatjes.

Janice Deul is één van de door ons genomineerde vrouwen. Lees in Zin 4 alles over deze sterke vrouwen. En met deze aanbieding doe je dat heel voordelig.