Liesbeth List was een icoon

Verdrietig nieuws. In haar woonplaats Soest is op 78-jarige leeftijd zangeres en actrice Liesbeth List overleden. Operazanger Ernst Daniël Smid (1953) vertelt waarom Liesbeth List zo’n bijzondere vrouw was.

Koningin van het chanson

“Liesbeth is voor mij vooral een mysterie. Daarin schuilt ook mijn bewondering. Een Grande Dame op het podium; privé een – op het oog – breekbare verschijning, onbepruikt en ongeschminkt. Twee persoonlijkheden gebald in één tenger lijf. Een soort vrouwelijke dr. Jeckyll & Mister Hyde. Maar dan zonder die duistere kant. Haar allure, dat hele eigen stemgeluid dat soms nét even tegen de juiste toon lijkt te leunen: dat maakt haar tot de ongekroonde koningin van het chanson. Een vrouw die ook altijd pal achter haar muzikale keuzes heeft gestaan. Liesbeth deed weinig tot geen water bij de wijn.”

Bewondering

“Het was overigens niet direct liefde op het eerste gezicht. Als operazanger kwam ik toch uit een heel andere muzikale wereld. Haar repertoire was, toen nog, een beetje een ver-van-mijn-bed-show. Kijk haar eens moeilijk doen, dacht ik weleens. Ja, dat is later veranderd in oprechte bewondering voor haar vakvrouwschap. Ik ben er nog altijd trots op dat we samen, alweer zo’n zeventien jaar terug, een duet opnamen: Pastorale. Een van haar grote successen samen met Ramses, waar ik ook ontzettend gek op was. Een nummer dat ze eigenlijk niet opnieuw uit de kast wilde halen. Daar moesten anderen met hun tengels afblijven. Het was iets ‘exclusiefs’, een artistiek kindje van haar en Ramses. Niet geschikt, vond ze, voor elke jandoedel die er een graantje van mee wilde pikken. Dat ze voor mij een uitzondering wilde maken, ja, dat vond ik heel bijzonder.”

Kwetsbaar

“Ze was, vreemd genoeg, zenuwachtiger dan ik: ‘Doe ik het wel goed?’ La List, die grote vedette, die vrouw op eenzame hoogte, die durfde twijfelen. Daarin ligt misschien ook wel haar kracht: dat enorme talent maar ook het relativeren, kwetsbaar kunnen zijn. Zangeressen als Liesbeth kom je tegenwoordig nog maar weinig tegen. Ze is groot geworden in een voorbije tijd, waarin we nog maar één Nederlands tv-net hadden. Sterren waren nog echte sterren. Nu is de concurrentie veel moordender. Toch kan ik me bijna niemand voorstellen die haar kan evenaren. Wende Snijders, misschien. Die komt het dichtst bij haar talent. Beiden met een repertoire dat geen allemanskost is, ieder met hun heel eigen publiek.”

Ramses

“Dat Liesbeth zich mocht koesteren in de armen van Ramses heeft haar talent misschien wel een lift gegeven. Want met talent alleen kom je er niet. Dat moet ontdekt worden. Samen bezongen ze een nieuwe wereld; ze waren de ‘Adam en Eva’ van een heel nieuw genre, ongekend in Nederland. Ik heb me wel eens afgevraagd hoe het Liesbeth zonder Ramses zou zijn vergaan. En waar kwam die fascinatie van hem vandaan voor dat jonge zangeresje? Dat blijft een boeiend mysterie. Misschien zag hij in haar een gelijkgestemde ziel. Een gedumpt mens, zoals hij dat zelf ook was. Iemand zonder een echt ouderlijk nest. Kwetsbaar. Hoe dan ook, samen – maar ook solo – hebben ze het Nederlandse lied verrijkt. Liesbeth is een icoon geworden. Ook zonder Ramses. Haar Brel en Theodorakis-vertolkingen behoren tot de beste. En welke Nederlandse zangeres kan zeggen dat haar leven model zou staan voor een heuse musical? Ja, de Zangeres Zonder Naam. Maar dat is weer een heel ander genre.”

Tekst: Corrie Verkerk Foto: Marcel Bakker