Lang zullen we vieren

Geklaag over de drukke decembermaand is bijna net zo’n vaste traditie als het kerstdiner. Toch zijn de feestdagen vooral iets om te koesteren. Nú in Zin: hoe familierituelen verbinding, vertrouwen én nieuwe mogelijkheden creëren.

Rituelen zijn van alle tijden, en spelen van jongs af aan een belangrijke rol in ons leven. Wie meer investeert in familierituelen, ervaart meer sociale verbinding, nabijheid en positiviteit binnen zijn of haar gezin of relatie.

Bezinning

Wat is het eigenlijk het verschil tussen routine en ritueel? Beiden kun je dagelijks herhalen maar het verschil is dat je rituelen met aandacht en intentie doet. Cultuurpsycholoog en onderzoeker aan de Universiteit van de Humanistiek Joanna Wojtkowiak (1982): “Als je tijdens het eten op je telefoon zit, doe je niet veel meer dan tegelijk aan een tafel zitten. Maar als je de tafel leuk dekt, telefoons aan de kant legt en bespreekt hoe de dag was, voegt het iets toe aan je gezin of relatie.” Juist in deze tijden, waarin drukke levensagenda’s weinig ruimte laten voor bezinning en aandacht voor elkaar, zouden we meer moeite moeten doen voor rituelen.

Alternatief

Tradities zijn fijn, maar als het een onuitgesproken regel is waarbij de boel instort wanneer je eraan gaat schudden, kan het heel beklemmend zijn. Behoefte om het deze Kerst eens anders te doen? “Het is de kunst om het open te gooien, juist omdat het om onuitgesproken regels en verwachtingen gaat,” zegt familietherapeut Marion Eikelenboom (1966). Wacht daar niet mee niet tot 23 december maar bespreek ruim van tevoren al dat zoals het altijd is gegaan niet meer zo past. Wees vooral niet aanvallend (‘Ik heb het altijd al onzin gevonden’) maar gericht op nieuwe rituelen. “Wissel het bijvoorbeeld jaarlijks af. De ene keer doe je lunch bij de een en een diner bij de ander, en dan weer andersom. Of opper een alternatief. Moet het altijd een diner zijn of kun je ook een keer spelletjes spelen na een boswandeling door de sneeuw?”

Contact

Knisperende sneeuw onder je voeten, de geur van de kerstboom, de warmte van de kaarsjes op tafel en al die heerlijke smaken tijdens het kerstdiner: de decembermaand is een feest voor de zintuigen. Toch vergeten we dat soms door de stress die komt kijken bij het inkopen van kerstcadeaus, de voorbereidingen in de keuken en het huis klaarmaken voor de gasten.
“Een beetje drukte en geklaag hoort erbij,” meent antropoloog Danielle Braun (1968). “Of het nou Kerst, Joods Pasen of het Islamitisch Offerfeest is, het gaat om iets buitengewoons, en daar horen buitengewone voorbereidingen bij.” Maar hou bij de eindejaarsrituelen vooral voor ogen waar het allemaal om draait: meer aandacht voor elkaar. “Uiterlijkheden helpen om je feestelijk te voelen. Maar de perfecte temperatuur van de kalkoen is minder belangrijk dan dat je je (klein)kinderen, vrienden of buren goed in de ogen hebt gekeken.”

Zin in meer? Lees het hele artikel in Zin 13. Nú in de winkel. Of bestel em hier.

Tekst: Anna Deems