GÁÁÁÁÁP

Niets zo heerlijk dan na een goede nachtrust fris en fruitig op te staan, klaar voor een nieuwe dag. Nú in Zin: lessen, tips en wetenswaardigheden over die zeven à acht uur per dag die we gemiddeld in bed doorbrengen. Alvast een voorproefje:

1 Notoir slechte slapers leken tijdens de corona lockdown wat beter uitgerust op te staan. Het ontbreken van de ochtendspits, thuis én op de weg, gaf ze ’s nachts wat ontspanning.

2 Van alleen al dénken aan een dutje gaat je bloeddruk omlaag.

3 Dagelijks dutje

Mensen die dagelijks een dutje doen, hebben 30% minder kans op hartproblemen. Belangrijk is wel dat het dutje niet te lang duurt en niet te laat op de dag wordt gedaan. Tussen 13 en 15 uur is de ideale tijd om een uiltje te knappen. De meeste mensen hebben aan twintig minuten genoeg.

8x Tips voor een gezonde nachtrust

– Houd de slaapkamer stil, koel en donker. De ideale slaapkamertemperatuur is tussen 16 en 18 graden Celsius, al kan dat van persoon tot persoon verschillen.

– Gebruik de slaapkamer alleen om te slapen of te vrijen.

– Zorg voor een goed bed, matras en hoofdkussen en voor comfortabele nachtkleding. Lucht je beddengoed regelmatig.

– Je slaapt beter als je overdag actief bent.

– Drink in de uren voordat je gaat slapen geen koffie of alcohol en eet niet teveel.

– Ga alleen naar bed als je je slaperig voelt

– Slaap je na een kwartier nog niet? Sta op en lees wat op de bank tot je slaap krijgt.

– Probeer regelmaat te houden in je slaappatroon. Sta elke dag op dezelfde tijd op, ook als je maar kort hebt geslapen.

12 Record niet-slapen

Het record niet-slapen staat op naam van de destijds 17-jarige Randy Gardner die 264 uur – elf dagen – wakker bleef. Vanwege de gezondheidsrisico’s heeft het Guinness Book of Worldrecords de categorie overigens verwijderd.

13 De langste onafgebroken slaap deed Peter Powers, een hypnotiseur uit Engeland. Met hulp van hypnose bleef hij 8 dagen onder zeil

14 Herriesnurk

De hardste, gemeten snurk was van de Nieuw-Zeelandse Karen Walker. Vanwege een luchtwegaandoening snurkte zij zo hard dat de meter naar 93 decibel uitsloeg. Dat is harder dan een voorbijrazende trein

15 Micro-slaapjes

Sommige delen van je hersenen kunnen overdag in een micro-slaapje vallen. Wetenschappers van de Stanford universiteit in Amerika ontdekten dat de neuronen in je hersenen niet allemaal tegelijk ‘aan’ staan. Neuronen geven een signaal – een stroomstootje – door. Neuronen die wakker zijn en bezig met een taak, geven die signaaltjes sneller door dan neuronen die het even rustig hebben en een dutje kunnen doen. De neuronen switchen regelmatig van de aan-stand naar de uit-stand en andersom.

16 Dalende slaaptijd

In 1960 sliepen de meeste mensen ‘s nachts acht tot negen uur. Rond de eeuwwisseling begon de slaaptijd te dalen. Inmiddels krijgt meer dan een derde van de mensen minder dan zeven uur slaap per nacht.

17 Chronisch slaapgebrek

Als je chronisch slaap tekortkomt, kan dat voor ernstige gezondheidsrisico’s zorgen. Je immuunsysteem werkt minder goed en je hebt een verhoogde kans op depressies, diabetes, hoge bloeddruk, alzheimer en kanker. Zoals slaaponderzoeker Matt Walker zegt: “The shorter you sleep, the shorter your life.”

18 Schok of slaapstuip

Je ligt net in bed, slaapt nog net niet en opeens reageert je lichaam alsof het schrikt. Zo’n schokje of vallend gevoel in de fase tussen waken en slapen heet een hypnagoge schok of een slaapstuip. Dit wordt veroorzaakt door het feit dat de hersendelen niet tegelijk in slaap vallen. Het kan gebeuren dat de hersengebieden die zorgen voor waarneming nog wakker zijn terwijl het gedeelte van jouw brein dat je spieren aanstuurt al wel slaapt. Het wakkere hersengebied denkt daardoor dat je valt en spant in een reflex al jouw spieren aan om je overeind te houden. Dit ervaar je als een schokje in de ledematen.

19 Slaapwandelen

Veel kinderen slaapwandelen. Van kinderen rond de 1,5 jaar loopt een derde wel eens slapend rond. Bij volwassenen is dat 2 tot 3%. Heb je een slaapwandelende huisgenoot? Maak hem of haar niet wakker, maar begeleid hem of haar weer rustig naar bed.

20 Wondermiddel

Neurowetenschapper Matt Walker noemt slaap je superpower. In zijn TED-Talk begint hij ongeveer zo: “Als ik je zou vertellen dat er een middel is waardoor je beter kunt leren, je geheugen beter werkt, een middel dat pijnlijke herinneringen verzacht, je creativiteit stimuleert, je immuunsysteem een oppepper geeft en dat je hormonen zo precies afstelt dat je je hongergevoel en gewicht beter in de hand kunt houden, zou je me dan geloven? Want dat middel is er. Het heet slaap.”

Zin in meer? Lees maar liefst 49 weetjes over slaap in Zin 1: nú in de winkel. Of bestel em hier.

Tekst: Marjolein van Rest