‘#Metoo is nog maar het topje van de ijsberg’

Verloskundige en oprichter van het Geboortecentrum Amsterdam Beatrijs Smulders (1952) is onder meer bekend om haar Veilig bevallen-boeken. Vrouwenzaken raken haar diep, dat wordt duidelijk uit het eerste deel van haar openhartige en vurige biografie.

Wat deed je besluiten om juist nu zo’n vurige autobiografie te schrijven?

“Vrouwen zijn altijd zo open naar mij geweest, dan is het alleen maar eerlijk om zelf ook open te zijn. Door de zwangerschapshormonen worden vrouwen kwetsbaarder en emotioneler; ze vertellen dingen die ze nog nooit eerder hebben verteld. Komt bij dat ik ook nog eens een passant in hun leven ben, daar leg je makkelijker een geheim bij neer. Juist de eerstelijns verloskundigen zitten in de haarvaten van de samenleving en helpen mee aan de emancipatie. Het is een grote vergissing om ze uit de buurten te halen en ze allemaal onder te brengen in grote ziekenhuisorganisaties. Zonder het persoonlijke contact met je vaste verloskundige mis je dat cruciale contact dat vertrouwen geeft. Ik heb mijn hele leven in vrouwengemeenschappen gewerkt en veel geleerd van vrouwen. Als kersverse verloskundige schrok ik ervan hoe vaak ik incest, huiselijk geweld en seksueel misbruik tegenkwam. Ik stond zelf heel open en positief tegenover seks en had geen idee van die andere kant. Het was een klap in mijn gezicht. Toen in 2017 #Metoo opstak, voelde ik me geroepen om te vertellen dat dit nog maar het topje van de ijsberg is. Het structureel machtsmisbruik van een deel van de mannen is zoiets groots en nog zo ongelooflijk ondergesneeuwd. Het wordt tijd dat deze mannen beduidend meer aan penisbeschaving gaan doen.”

Hoe heb je al die details onthouden?

“Vanaf mijn 8ste heb ik dagboeken bijgehouden. Later begon ik als verloskundige tijdens het wachten op de bevalling observaties en notities te maken. Ik schreef steeds meer over hoe ik er zelf tegenover stond en wat mijn houding ten opzichte van seks en de liefde was. Gaandeweg kreeg ik een beter beeld van mezelf en de wereld om mij heen. Die enorme stapel blauwe schriftjes verhuisde telkens mee, met het idee dat ik er ooit iets mee zou gaan doen.”

Wat hoop je te bereiken?

“Ik wil vrouwen de ogen openen en laten zien dat seksualiteit en verloskunde met elkaar te maken hebben. Dat het van belang is hoe je ermee omgaat. Ook met het moederschap. Het moederschap is ongelooflijk belangrijk. Moeders maken de wereld, en de vaders geven het voorbeeld. De eerste jaren zijn superbelangrijk voor de liefdevolle vorming van je opgroeiende kind, ook voor zijn seksuele vorming. De overheid zou een voorbeeld aan Zweden moeten nemen en minstens een jaar ouderschapsverlof moeten geven aan moeders en vaders.”

Waarom de titel Bloed?

“Bloed is voor mij zoiets vitaals. Iedereen wordt in bloed geboren. Vrouwen zijn vertrouwd met bloed. Bloed is goed, geeft hoop en is verbonden met het aardse vrouwelijke.”

Nieuwsgierig geworden? Hier verloten we 5 exemplaren van het boek Bloed (Nijgh & Van Ditmar, € 22,50).

Interview: Margriet de Groot