‘Ik kon dingen doen die mannen niet konden doen’
Thuis bij Pauline Broekema
Ze versloeg voor het NOS Journaal de val van de Berlijnse Muur, de voetbalrellen en de vuurwerkramp in Enschede. Haar betrokken interviews, jarenlang gehekeld in de pers, vormen de grote kracht in haar romans over oorlog en familie. Nú in Zin: schrijver en televisiemaker Pauline Broekema (1954).
Ga ik dit volhouden?
“Ik ben gepensioneerd maar ik werk nog. Ik kan niet zonder. Ik reed op zeker moment terug van een klus, en Joop belde: je pensioenpapieren zijn binnen. Toen zei ik zomaar: kijk eens of ik eerder met pensioen zou kunnen gaan. Ik was 63 en dacht: ga ik dit volhouden? Altijd in de auto, steeds drukker op de weg, steeds de vraag: haal ik de uitzending wel? Er kwamen steeds meer jonge mensen op de redactie en ik wilde absoluut niet in de positie komen dat er werd gezegd: kan die niet weg? Ik wist dat het afscheid me zwaar zou vallen. De laatste Elfstedentocht, de laatste Koninginnedag. Een half jaar van tevoren heb ik mijn collega’s een mail geschreven waarin ik zei: het grote wennen is begonnen. Nu, drie jaar later, moet ik ervoor uitkijken dat ik niet zeven dagen in de week in deze werkkamer zit. Er komt een podcast en een nieuw boek. Ik wil filmpjes maken en mezelf leren monteren. Dus staat er nu een desktop met twee schermen. Mijn oudste zoon zei: potverdorie, moet je meteen zo’n duur statief kopen? Ja, dat moet.”
Doorbijten
“De laatste 20 jaar bij de NOS vond ik het leukst. Ik voelde me gesteund door de mannen en vrouwen die er kwamen werken. De beginperiode was soms moeilijk en verdrietig. Het was zwaar als vrouw in een mannenhiërarchie. De NOS was toen een mannenwereld. Het duurde lang voordat vrouwen leidinggevende werden. Ik was een van de weinige vrouwelijke verslaggevers. Je moest altijd steviger zijn. Nooit huilen. Nooit je kwetsbaarheid laten zien. Zodra ik moeder werd had ik het zelden over mijn zoon. Want het zou mij niet overkomen dat mijn carrière gevaar liep omdat wij een kind hadden. Ik ging minder uren draaien maar ik bleef hard werken. Daar houd ik van. Ik weet nog dat ik een paar jaar geleden zat te monteren toen ik zag dat er een aanvaring was op de Noordzee. Toen ben ik met een cameraman naar Zeeland gegaan en heb de hele nacht door gefilmd. Dan krijg je de mooiste dingen.
Vileine dingen
Jarenlang kreeg ik in de krant vileine dingen om mijn oren van Jan Blokker, Ischa Meijer, Boudewijn Büch, Theo van Gogh. Ik was een trut. Niet geschikt voor het vak. Het gekke is dat ik bij mijn afscheid werd geroemd om mijn storytelling. Daar had het ook mee te maken. Dat ik die emotie toen al in mijn onderwerpen bracht. Tegenwoordig word je bij de NOS als je iets heel akeligs heb meegemaakt even apart genomen om te praten. Toen was het doorbijten. Je kon de grootste ellende zien en meemaken in Cambodja maar de volgende dag ging je gewoon weer aan de slag. Dus ook na lullige stukjes in de krant. Destijds zei ik dat ik het helemaal niet erg vond, dat het bij het vak hoorde. Maar het doet iets met je. Hetzelfde gevoel als kinderen die gepest worden. De recensenten waren machtig, maar ik ben eigenwijs gebleven. Je moet kennis hebben van het politieke bedrijf en óók weten hoe iemand werkelijk in elkaar zit, zodat je iemand kunt peilen. Het menselijk handelen is heel belangrijk.”
Vrouw-zijn
“Seksisme op het werk? Metoo? Natuurlijk heb ik daarmee te maken gehad. Dat er in het hotel op de deur wordt geklopt: ‘Pauline, doe nou open.’ Ik ben er nooit het slachtoffer van geworden. Bij mij kon je niks, tenzij ik je ontzettend leuk vond. Ik heb op een klus ook wel eens een relatie gehad. Maar dat was eigen keuze. Het was ook heel leuk om met mannen te werken. Maar als vrouw ben je altijd extra op je hoede. De houding van sommige collega’s was dat je er als vrouw minder toe deed. Er werd porno gekeken op de redactie. Dat zou nu ondenkbaar zijn. Ik denk dat mijn vrouw-zijn ook een pré was. Dat ik dingen kon doen die mannen niet konden doen. In 2017 speelde Ajax tegen Manchester United. Ik deed verslag op het Museumplein, waar werd gekeken op een groot scherm. Ik had een beveiliger mee. En ik werk liever niet met een beveiliger, omdat ik weet hoe ik moet opereren. Hij keek zijn ogen uit, haha. Ik dacht: ik zal je even laten zien hoe het werkt. Dan denk ik: o die niet, die niet, die wel. En als ik die vraag stel wekt het agressie op. Aan het eind van de dag was ik de enige die een Engelse supporter in beeld had.”
Zin in meer ?
‘Toen hij bij mij aanbelde, de deur opengooide en me een kopstoot gaf, dacht ik: dit wordt levensgevaarlijk’ Lees het hele interview met Pauline in Zin 8. Nú in de winkel. Of koop ‘em hier.
Tekst: Minou op den Velde. Beeld: Brenda van Leeuwen. Visagie: Wilma Scholten