6 tips voor een scherper brein

Op het aangeboren deel hebben we geen invloed, maar wat kan je zelf doen om het brein aan te scherpen? Iemand die alles van het geheugen af weet, is Erik Scherder, hoogleraar Klinische Neuropsychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij heeft 6 tips:

1. Beweeg

Door te bewegen stimuleer je de hersenen en de doorstroming door de vaten. We hebben het niet over sporten maar over elke dag dertig minuten matig intensief bewegen – stevig doorfietsen of doorlopen is al genoeg. Bij mensen die na een luie periode weer actief worden, verbeteren vooral de ‘executieve functies’ van de hersenen: het vermogen tot initiatief nemen, zaken plannen, impulsen beheersen en zelfregulatie. Allemaal functies die we nodig hebben om zelfstandig te functioneren. Scherder: “Bewegen heeft vooral effect op het remmend vermogen. Als we iets willen onthouden moeten we veel irrelevante informatie ‘weg remmen’, je kunt immers niet alles onthouden. Het remmend vermogen wordt geactiveerd als iemand regelmatig beweegt. Mensen die regelmatig intensief bewegen, kunnen zich beter focussen op wat ze willen onthouden. En dat onthoud je dan ook beter.”

2. Tijd voor een nieuwe hobby

De Amerikaanse onderzoekster Denise Park liet mensen tussen de 60 en 90 een totaal nieuwe hobby onder de knie krijgen. Na drie maanden bleek dat het geheugen van de proefpersonen die nieuwe vaardigheden hadden geleerd sterk was verbeterd. Degenen die zich op hun vertrouwde hobby’s of het onderhouden van sociale contacten hadden gericht, vertoonden geen grote vooruitgang bij geheugentesten. Conclusie: oudere mensen houden hun brein vooral fit als ze nieuwe uitdagingen blijven opzoeken. Scherder: “Voor de frontale kwab is nieuw heel belangrijk. Je moet eigenlijk een leven leiden waarbij je elke dag een beetje uitgedaagd wordt. Hoe los ik dit nu weer op? Hoe moet ik omgaan met die irritante collega? Ideaal!”

3. Kauw

Goed kauwen zou er mogelijk voor kunnen zorgen dat onze hersens fit blijven. Door kauwen houd je de doorbloeding in de ‘middelste cerebrale arterie’ optimaal. Juist in dit bloedvat vindt 70% van de herseninfarcten plaats.

4. Op tijd naar bed

Slaap is heel belangrijk voor het geheugen: tijdens de slaap wordt de informatie die overdag is vergaard, gereorganiseerd en opgeslagen in de hersenschors.

5. Weet wat je eet

Voeding speelt ook een rol: omega-3-vetzuren krijg je vooral binnen door het eten van (vette) vis. Noten en zaden bevatten het antioxidant vitamine E en ook foliumzuur (B11) heeft een positieve invloed op een goed werkend geheugen. Vitamine B6 (vlees, eieren, vis, bananen, graanproducten, aardappelen en peulvruchten) en B12 (dierlijke producten zoals melk, vlees, vis en eieren) zijn belangrijk voor een goede werking van het zenuwstelsel.

6. Train je brein

Er sterven dagelijks 85.000 hersencellen af, maar je kunt er gelukkig ook nieuwe bijmaken door wat hersengymnastiek. Breintraining heeft helaas alleen zin als je één specifieke vaardigheid wilt verbeteren. Bijvoorbeeld het leren van Italiaanse woordjes of het maken van sudokupuzzels. Er is geen sluitend wetenschappelijk bewijs dat je door breintraining dingen beter onthoudt of dat het de kans op dementie verkleint.