Elke Geurts over haar leven na de scheiding
‘Verder gaan zonder te doorvoelen, dat werkt niet’
Voor Zin Magazine maakte schrijver Elke Geurts (1973) een artikel over het vergeven van je ex (lees het hier). Op papier kon ze het mooi vertellen, de praktijk bleek een stuk lastiger. In haar tweede autofictieve boek Wie is die vrouw? beschrijft ze het proces na haar scheiding. En na verraad door haar ex-man.
Na je columns voor Trouw en je boek Ik nog wel van jou schreef je nog een boek over je scheiding. Zitten mensen hier nog wel op te wachten?
“Natuurlijk twijfelde ik daarover. Ik was het ook helemaal niet meer van plan. Eigenlijk gaat het ook veel meer over de nasleep van mijn scheiding. Die duurt langer dan je denkt. Er wordt toch vaak gedacht: je hebt een scheiding en dan hup, weer lekker door met je leven. Zo werkt dat dus niet. Ik vond het belangrijk om over dat proces te schrijven.”
En je ex-man had tijdens jullie huwelijk acht jaar lang in het geheim een andere vrouw. Dat wist je bij het eerste boek nog niet.
“Dat verhaal zat mij ook zeker dwars. Maar we spraken er eigenlijk nooit over. Ik dacht: het is nu eenmaal zo gebeurd, ik moet door met mijn leven. Tot ik ontdekte dat het niet werkt om dingen weg te stoppen, om verder te gaan zonder het te doorvoelen. Uiteindelijk is dat ook het onderwerp van het boek geworden: elementen in je leven die onbesproken zijn waarvoor je je schaamt of die je niet wilt zien. Mijn gevoelens over mijn oude en nieuwe relatie. En over de vrouw die ik ook ben maar liever niet wilde zien. De schaduwzijden die bij mij horen. Iedereen heeft ze en ik wil met mijn boek laten zien dat het goed is om die kanten van jezelf en in je leven te kennen. Ze horen er nu eenmaal bij, ze maken je tot wie je bent. We willen allemaal keurige en nette mensen zijn maar zijn dat niet altijd. Als mijn ex-man destijds zijn schaduwkant niet had verborgen, was iedereen een hoop ellende bespaard gebleven.”
Wie is die vrouw? gaat vooral over jou en niet over die andere vrouw in het spel.
“Inderdaad. Het gaat over die dingen die ik niet wilde inzien over mijzelf. Wie ben ik, hoe ben ik zo geworden en hoe ben ik zo in dit leven terechtgekomen? Door naar dat totaalplaatje te kijken kon ik uiteindelijk verder. Die andere vrouw moest uiteindelijk wel worden benoemd in het boek omdat zij een van die onbesproken kanten in mijn leven was. Mijn dochters spraken bijvoorbeeld nooit over haar terwijl zij een deel van hun leven bij mijn ex-man en bij haar zijn. Joke heet ze in mijn boek. Sommige lezers reageren verbaasd dat het zo weinig over haar gaat en mijn boek weinig gevoelens van boosheid bevat. Dat wilde ik ook niet, zo heb ik het boek nooit bedoeld. Waar ik in Ik nog wel van jou mijn man probeerde terug te halen door te schrijven, probeerde ik in Wie is die vrouw? juist naar mijzelf terug te keren. Daarvoor ben ik op de fileertafel gaan liggen, ik moest mijzelf helemaal onder ogen willen zien.”
Heeft het je uiteindelijk geholpen om dit verhaal te vertellen?
“Ik heb het idee dat ik nu twee boeken heb die naast elkaar horen. Wie is die vrouw? is een heel ander boek dan Ik nog wel van jou maar toch kloppen ze samen als één verhaal. Ik nog wel van jou kreeg een andere betekenis nadat ik over Joke hoorde. Haar man kwam na afloop van een lezing naar mij toe en vertelde mij over de jarenlange relatie tussen Joke en mijn ex-man. Daarmee kreeg het verhaal zo’n andere draai, daar moest ik wat mee. Ik had er ook een thriller van kunnen maken: ze bleek namelijk de opleiding te volgen waar ik zelf lesgeef. Maar ik schreef het boek nooit als een manier om wraak te nemen, dat levert helemaal geen interessant verhaal op. Ik wilde er iets beters van maken: literatuur.”
Door de media word je vaak weggezet als ‘scheidingsexpert’. Zou je jezelf nu meer als ‘vergevingsexpert’ zien?
“Een expert zou ik mijzelf misschien niet noemen, al ben ik diep in het proces van vergeven gedoken. Toen ik voor Zin het artikel over vergeven schreef, kwam ik erachter dat ik er nog lang niet was. Ik las er voor het artikel veel over en kon het mooi opschrijven maar vond het uiteindelijk heel moeilijk. Ik had van begin af aan altijd rationeel gereageerd op het gebeuren. Nu ontdekte ik dat er voor vergeving méér nodig was dan die zogenaamd geweldige houding van mij. Ik moest toch echt naar mijn gevoel toe, naar de woede die ik voelde. Daar had ik natuurlijk helemaal geen zin in. In het boek zie je dit terug in het ik-perspectief en het ‘de vrouw’-perspectief dat ik gebruik om mijn fictieve zelf te beschrijven. De ‘ik’ is een rationele en oplossingsgerichte vrouw die het voor iedereen goed wil doen. ‘De vrouw’ is iemand die emotioneler reageert, valser, meer kortaf. Ze is iemand die kwaad wordt en zomaar boos uit een auto stapt. In het boek ontmoet ‘de vrouw’ ook Joke. In die scene lijken Joke en ‘de vrouw’ een, maar uiteindelijk concludeert ze dat ze nooit zoals Joke wil zijn. In werkelijkheid heb ik Joke nog nooit ontmoet. Ik weet van een foto hoe ze er uitziet en ongetwijfeld zijn we in dezelfde ruimte geweest op mijn werk maar verder is Joke voor mij de mythe zoals ik die in het boek heb gecreëerd. Gewoon een personage in mijn boek.”
De pandemie speelde ook een rol in je boek. Was dat een bewuste keuze?
“Natuurlijk was die er gewoon in de tijd dat dit verhaal speelde dus moest ik het wel benoemen. Maar het zorgde er ook voor dat mijn dochters en ik een band opbouwden met mijn nieuwe vriend en zijn gezin. De buitenwereld moest op een afstand blijven terwijl wij juist dichter bij elkaar kwamen. Dat vond ik mooi om te zien. En zoiets als verbinding met elkaar maken, dat was ik niet van nature gewend. Door de lockdowns ontstond dit makkelijker. Het was een goede oefening om het anders te doen dan in de 24 jaar relatie die ik had met mijn ex-man. Het maakte mij er meer van bewust dat je contact moet maken met iemand en je best moet doen voor elkaar.”
Interview: Marjolein Koens
Win met Zin?
Wij geven 3 exemplaren van Elkes boek weg. Laat hieronder weten waarom ú haar boek moet winnen en maak kans!
DEZE WINACTIE IS AFGELOPEN. DE WINAARS HEBBEN PER MAIL BERICHT ONTVANGEN.
Over Wie is die vrouw?
In Wie is die vrouw? beschrijft Elke Geurts (E.G. in het boek) humorvol en zeer open haar leven na een scheiding. Ze lijkt het allemaal aardig op orde te hebben: met haar twee dochters woont ze in haar eigen huis, er is zelfs een nieuwe liefde. Dan ontdekt ze dat haar ex-man jarenlang een dubbelleven leidde met een andere vrouw. Zij reageert hier in eerste instantie op geheel eigen wijze op: ‘Stuur mij maar een paar goede dozen wijn toe, dan vergeet ik alles.’ Om echt verder te kunnen gaan in het leven bleek uiteindelijk meer nodig.
(Wie is die vrouw? € 22,99, Lebowski Publishers)
Over de maker
Schrijver Elke Geurts (1973) maakte drie verhalenbundels en de roman De weg naar de zee. In columns voor Trouw en haar boek Ik nog wel van jou schreef ze over haar huwelijk en scheiding. Wie is die vrouw? is het vervolg hierop maar is ook goed afzonderlijk te lezen. Daarnaast geeft Elke les op de Schrijversvakschool. Op dit moment werkt ze aan een verhalenbundel met fictieve verhalen. ‘Er komt zeker geen derde deel over mijn scheiding.’