‘Crebolders poëzie oogt bescheiden, maar maakt grote vragen los,’ zei Piet Gerbrandy eens. De antwoorden die dichter en afrikanist Emma Crebolder (1942) op vragen formuleert zijn dat beslist ook. Kort maar veelzeggend. In Uitlichten maakt ze de voorlopige balans van haar dichtersleven op.
Uw zojuist verschenen bundel Uitlichten komt vier jaar na uw vorige. Kunt u uitleggen hoe het proces rond de totstandkoming van een dichtbundel bij u verloopt? Werkt u met overkoepelende thematiek of begint u met het schrijven en verzamelen van gedichten?
“Het is interessant dat u die vraag stelt want bij voorafgaande bundels, onder meer Vergeten in 2010 en Vallen in 2012, maakte ik deze fenomenen tot thema. Voor de bundel Uitlichten koos ik echter een geheel andere insteek. Vorige maand werd ik 80 jaar. En in de jaren naar dit tijdstip toe begon een idee te rijpen om op een experimentele manier mijn eerdere werk en leven samen te vatten. Niet in een verzamelbundel maar in een verhalend poëtisch verslag waarin onnadrukkelijk soms eerder werk is vervlochten.”
U schrijft poëzie in een toegankelijke, directe taal. Wat beoogt poëzie volgens u?
“Deze poëzie beoogt een bestaan, dat velen zullen herkennen, naar een universeler plan te tillen.”
Is uw schrijfstijl in de loop der jaren veranderd vindt u?
“Sonnetten en tienregelige verzen heb ik in deze bundel in elk geval losgelaten. Dit dichtwerk vroeg om een vrijere en lossere stijl waarin poëtisch proza een verbindende rol tussen de gedichten speelt. De scheidslijn is hier amper te markeren, beide disciplines vloeien in elkaar over.”
De bundel bevat een gedicht over uw overgrootmoeder, oumagrootjie, in het Zuid-Afrikaans. Waarom? Wat heeft het Zuid-Afrikaans wat het Nederlands niet of anders heeft?
“Midden 19de eeuw leek het Zeeuws-Vlaams, waar mijn overgrootmoeder leefde, beslist meer op het Zuid-Afrikaans dan op onze nationale taal nu. Een Zuid-Afrikaans sprekende auteur heeft dit gedicht voor mij vertaald.”
Terugkerend in de bundel is de frase ‘Hoe ik niet vergat’. U schrijft over geboorte(n), uw jeugd, herinneringen. Kijkt u in deze bundel terug op uw leven, maakt u de balans op?
“Ja, ik heb geprobeerd levensfeiten, liefde voor de natuur, voor de zee, voor talen en voor de kunst in poëzie om te zetten. Een voorlopige balans is het overigens, want ik ben net tien jaar jonger geworden door een schrijfresidentie van een maand in Zuid-Afrika.”
Filmpje?
Klik hier voor een fragment van de presentatie van de bundel Uitlichten
Win met Zin
We geven 5 bundels van Emma weg. Kans maken? Deel in de comments waarom je haar werk zo graag wil lezen!
Over de bundel
Ik voelde mezelf terugkeren / naar het herinnerde begin
Zo opent het episch-lyrische gedicht Uitlichten, de opmaat voor een dwaaltocht door de wereld van de dichter, verteld met fragmenten uit haar eerdere poëzie, aaneen geweven door korte stukken proza, in een ritmisch-muzikale taal die nu eens archaïsch bezwerend, dan weer ironiserend vertellend is. Uitlichten ontvouwt zich als een veelkleurig palet van motieven: de zee, de kunst, dieren, voorouders, het leven in vroegere tijden en het nabije heden. Een van de draden in het weefsel is Het Kind, een wonderlijk, bijna mythisch wezen dat haar wereld begroet met woordeloos ritueel gezang en als haar eerste woordje de naam uitspreekt van een schildpad in een Afrikaanse tuin.
(Uitlichten, Nieuw Amsterdam, € 21,99)
De schrijver
Emma Crebolder (1942) is dichter en afrikanist. Ze heeft vele dichtbundels op haar naam staan, publiceerde onder meer in literair tijdschriften De Gids, Het liegend konijn en Tirade en in 2015 ontving ze de Leo Herberghs-poëzieprijs. Ze is vaste medewerker van Hollands Maandblad en levert regelmatig bijdragen aan het internationale tijdschrift Terras. Voor dit tijdschrift vertaalde ze gedichten uit het Swahili.
Dat klinkt als een geweldig mooie dichtbundel, ik loot graag mee! Ben dol op poëzie en mijn vader ook, dus we zullen met z’n tweeën van het eventuele winnen genieten!
Ik loot graag mee. Poëzie is mooi om te lezen en het kan mij ontzettend raken. Vaak trek ik mij terug in gedichten en kom tot rust of krijg er energie van. Daarna kan er weer eventjes tegen!
Ik droom graag weg bij het lezen van mooie gedichten!
Altijd fijn poezie lezen, ik wil graag genieten van deze bundel
Gedichten kunnen je in je ziel raken. Deze dichter is mij nog onbekend en zou graag haar gedichten willen lezen. Loot dus graag mee.
Poezie is spelen met woorden
Mensen meenemen in je verhaal
Op wijze die we normaal niet kunnen
Ik wil het verhaal lezen van
Emma Crebolder
omdat ik het niet ken
en er benieuwd naar ben
Ik wil genieten van de tekst
een dichtbundel lees je regelmatig en op de momenten waarbij je steun zoekt neem je het gedicht dat je daarbij helpt.
Poëzie kan zo raken.
Poëzie van vandaag de dag en dat moet wel heerlijk zijn om te lezen
Graag meeloten voor mijn eerste gedichtenbundel !!
Omdat ik hier graag van wil genieten
Het antwoord op de vraag wat beoogt poezie volgens u spreekt mee erg aan.
Poëzie in elke begrijpelijke Nederalndse taal. Echt geweldige bundels
Ik zou deze dichtbundel heel graag willen winnen, omdat ik deze graag cadeau zou willen doen aan een vriendin die wel een steuntje in de rug zou kunnen gebruiken op dit moment, en die erg van poëzie houdt.
Ik ben heel benieuwd naar haar bundel, ik doe dan ook graag mee met deze prachtige winactie.
Wat zou ik graag deze bundel lezen om te blijven leren hoe ik ook tegen het leven aan kan kijken. Het verruimt mijn blik en dat mij een stukje rijker.
Ik ben echt heel benieuwd naar haar werk en ik maak graag kans!
Leuk, ik doe mee
ik ben heel nieuwsgierig en doe graag mee
Zo’n mooie taal, het Afrikaans! Ik maak graag kennis met deze voor mij nog onbekende dichter.
Ik wil me iets meer gaan verdiepen in poëzie
lijkt me mooi om te lezen, doe dus graag mee.
Ja, ik doe mee!!
Lijkt me prachtig! Ik loot graag mee!
Ik schijf zelf ook aan een dichtbundel met als titel: “Elke dichter is een dief”
Na een cursus schrijven voor je plezier in Oldenzaal werd mijn latente interesse voor literatuur en poëzie zichtbaar. Het Twents leent zich uitstekend om mee te gaan dichten en ik zie daarom een verbinding naar het Zuid-Afrikaans.
Ben zeer benieuwd naar de bundel van Emma Crebolder, holde-de-bolder!
Ik lees graag over Zuid-Afrika ,en hou ook van gedichten …
Deelgenoot mogen worden van een terugblik op het leven en werken van iemand met diepgang nodigt je vaak uit zelf te reflecteren op je eigen leven en werken.
Een bundel met verzameld werk door het leven heen kan de persoonlijke ontwikkeling van de maker aan het licht brengen, maar als het dan ook nog eens een terugblik is met de rijpheid van nu, dan roept het in mij een verlangen op om deze bundel te lezen, temeer omdat ik merk dat ik zelf als 66-jarige een deelbalans aan het opmaken ben, nu het einde van het deel van mijn leven als werknemer in zicht komt.
Mooi lees heel graag gedichten
Lees heel graag gedichten, waag graag een kansje
Mooi loot heel graag mee
Ik loot ook graag mee!
Veel poezie/dichtbundels gelezen en herlees ze nog regelmatig…doe graag mee om ee 1 te winnen.
.. wat een nieuwsgierig makende beschrijving van haar bundel en het interview. ik ben zelf uit 1941 en ik vind het bijzonder zoals Emma de proza.. poëzie.. op een luchtige en ironische wijze benadert, waardoor het voor een groter publiek toegankelijk wordt. Ben benieuwd naar de bundel. Wel eerst ff winnen, natuurlijk..
Zou deze bijzondere dichtbundel graag willen lezen; zeker als je haar biografie gelezen hebt. Lijkt mij erg mooi en zou er van genieten om deze gedichten te mogen lezen én beslist ook regelmatig herlezen.
Lida.
Lijkt me verrassend en interessant.
Zou graag winnen
Ik doe ook mee.
Een Nederlandse dichteres moeten we ondersteunen, dus graag win ik haar boek.
Ik ken haar werk nog niet, maar ben er wel heel benieuwd naar geworden. Stop mijn lootje dus maar in de hoed!
Ik lees graag poëzie , erg benieuwd naar Emma Crebolder haar nieuwste bundel
deze wil ik graag winnen