Hanneke weet niet precies wat woke betekent

Hanneke Groenteman (1939) is programmaker, journalist en schrijver. In Zin schrijft ze over waar ze tegenaan loopt. Hanneke heeft één zoon, Gijs. Hij heeft vier kinderen (twee dochters en twee zonen). Zij zijn Hannekes Grote Liefde. Deze keer: Hanneke weet niet precies wat woke betekent!

Ik spreek al zo’n 82 jaar Nederlands, en niet slecht ook, al zeg ik het zelf. Maar nu lig ik in de clinch met woorden die drastisch van betekenis veranderd zijn. Woorden die eerst in mijn universum iets neutraals of positiefs betekenden, maar ineens een andere geur en kleur hebben gekregen. Toen ik even niet oplette. Bijvoorbeeld de woorden woke, of politiek correct. Of: cancelen. Nooit over hun betekenis nagedacht, nu zijn het scheldwoorden. Neem het woordje woke. Eerlijk gezegd wist ik tot voor kort (nou ja, een jaar) niet eens precies wat woke betekende. Kennelijk onder een steen geleefd op dit punt. Toen ik op boze toon werd uitgemaakt voor woke, piepte ik zacht: “Ik weet eigenlijk niet precies wat dat betekent.” En daarna werd mij uitgelegd dat het een ander woord was voor drammerig, doorgeslagen hameren op racisme en discriminatie. O jee, en ik dacht dat het gewoon wakker, alert betekende, gevoelig voor ongelijkheid en seksisme.

‘Toen ik op boze toon werd uitgemaakt voor woke, piepte ik zacht: ‘Ik weet eigenlijk niet precies wat dat betekent’

Nare wokist

Stomstomstom. Ik blijk een nare wokist te zijn, een woord dat ik ook niet kende. En vervolgens werd ‘politiek correct’ eraan gekoppeld. En die woorden hebben een nare, azijnige bijklank. Orthodox-links-gelovig of zoiets. Terwijl ik ook ooit dacht dat ik best correct wou denken in politieke zin. Maar een zwarte kousen-linkse-kerkgereformeerde wil ik natuurlijk ook niet zijn. Zo moet ik mijn hele woordenboek, opgebouwd in lange onschuldige jaren, herzien. Dacht ik eerst dat woke best in orde was om te zijn, nu blijkt dat je juist niet woke = wakker moet zijn om in de smaak te vallen. Er wordt negatief getoeterd over de ‘woke-gemeenschap’ en daar kleeft dan ook aan vast, kennelijk, dat je ‘in dit land niks meer mag zeggen of je wordt gecanceld’.

Gecanceld

En dan buig ik me weer over het woord ‘cancelen’. Dat betekent iets wat gepland was afzeggen. Dus: er zou een vliegtuig vertrekken, maar de vlucht is gecanceld. Of: ik had zondagochtend om 9 uur moeten hockeyen, maar de wedstrijd is gecanceld (hoera, dacht ik dan altijd in mijn jeugd). Maar nu betekent het meer. Als iemand iets onwelgevalligs heeft gedaan of gezegd, wordt zij/hij gecanceld. Dat betekent: van het werk afgehaald, in de ban gedaan, weggepoetst. En dan is het iets heel naars. Je hebt een foute grap gemaakt, je handen niet thuisgehouden, cancelen maar. Eén troost: als je een heel seksistische anekdote vertelt op de televisie, en je wordt even gecanceld, en je toetert vervolgens dat je het slachtoffer bent geworden van de wokegemeenschap en de cancelcultuur, mag je gewoon weer voor een vorstensalaris terug naar je oude plek. Gecanceld of niet.

Nooit meer Hanneke missen?

Neem via deze link een voordelig abonnement op Zin en je mist nooit meer haar soms scherpe, maar vooral geestige pen!