Kwetsbare papa’s

Zuster Ronda, de beslommeringen van een wijkverpleegster. Deel 5.

Zin redactie 8 november 2022

Behalve echtgenote en moeder is Zuster Ronda (1963) gediplomeerd wijkverpleegkundige. In Zin Magazine gidst ze ons langs bekende zorgthema’s: van werkdruk en te weinig personeel tot klotsende bedpannen. Maar ook en vooral de liefde voor het vak. Dagelijkse beslommeringen, huwelijksperikelen, zorg en zelftwijfel: bij zuster Ronda komt alles voorbij. ‘Ik zeg maar niets. Het personeel doet gewoon ook zijn best.’

Ik heb een drukke ochtend: ik zet prikken, zwachtel benen, trek steunkousen aan, en help cliënten met hun persoonlijke zorg. Halverwege de ochtend word ik gebeld door Anne, de dochter van een van onze cliënten. Voor haar vader heb ik een indicatie in het kader van de Wet langdurige zorg geregeld. Annes vader ging de laatste tijd steeds meer achteruit, zijn kant-en-klare maaltijden at hij koud op. Soms ging hij in pyjama over straat. Het was niet meer verantwoord hem zelfstandig te laten wonen in zijn huis met trappen en drempels. Anne zegt me dat het haar zwaar valt dat haar vader een indicatie heeft voor een woonzorgcentrum. Ze vraagt zich af of ze er wel goed aan doet om hem daar te plaatsen. Kan hij niet beter thuisblijven?

De gang naar het verpleeghuis

Pats-boem, ik ben vijf jaar terug in de tijd. Bij mijn eigen vader, die ook na een kwakkelende, afnemende gezondheid zo’n indicatie had gekregen. Het voelde ontzettend zwaar, die indicatie. In gedachten was ik nog het kind dat op zijn schouders zat en zo naar de kleuterschool werd gebracht. Mijn pa, bij wie ik altijd terecht kon. Mijn papa die opeens in een rolstoel hing waarin hij zichzelf niet kon verplaatsen. Mijn pap die me soms niet herkende. “Dag pap, hier ben ik weer.” “O dag Nel, ben jij het.” “Nee, ik ben Nel niet. Ik ben het.” “Ach ja meissie, ik zag het even niet.” Wát een wekelijkse gang was dat naar het verpleeghuis.

Mantelzorger

Door mijn verpleegkundige achtergrond zag ik meteen wat daar gebeurde en vooral wat er allemaal niet gebeurde. Dat ik dan dacht: moet dat nu zo? Kan dit niet anders? En tegelijkertijd dacht ik: ik zeg maar niets, het personeel doet ook gewoon z’n best. Mijn papa. Uiteindelijk lag hij stil in bed met een oppervlakkige ademhaling, koude neus En een maskerachtig gelaat. Een zucht en nog een zucht. Ik doe het raam voor je open, fluisterde ik, dan kun je wegzweven. Ga maar, het komt wel goed. Dag pap. Een soort van stomme opluchting overspoelde me. Opgelucht dat ik niet meer naar het woonzorgcentrum hoefde. Dat het lijden voorbij was, geen rolstoelen meer, geen waskommen, geen tilliften. Maar er kwam ook schuldgevoel. Dat ik opgelucht was dat mijn vader was overleden. Anne, wat moet ik je zeggen?

Ervaringsdeskundige

Ik wil een verpleegkundige, professionele afstand en nabijheid houden, maar tegelijkertijd denk ik: laat maar zitten die afstand, ik ben ervaringsdeskundige op het gebied van kwetsbare papa’s. Dus zeg ik haar door de telefoon: “Anne, is het niet ontzettend logisch dat je twijfelt? Je vader zit in zijn huis vol herinneringen. Hij kijkt naar de ingelijste foto’s van vroeger en hij ziet wat een ontzettend leuk grietje je was. Maar zoals het nu gaat, gaat het ook niet. Je vader heeft 24 uurszorg nodig, dat kunnen wij hem niet fulltime bieden. En jij ook niet, je hebt je eigen leven. Het voordeel van een woonzorglocatie is dat je straks dochter kan zijn die op bezoek komt, en dat je niet hoeft te zorgen. Anne, je doet het meer dan goed.”