Later van Hans Münstermann

Later merkte hij dat ze ook warme gevoelens voor elkaar hadden. Dat hij, schrijver Hans Münstermann (1947), en zijn broer op elkaar leken. Maar daar spraken ze niet over. Tot zijn broers overlijden heerste er een onuitgesproken strijd tussen hen. In zijn aangrijpende nieuwe roman Later hoopt Hans iets recht te zetten.

Na een meermalen genomineerde romancyclus is ook in je nieuwste roman Later de hoofdrol weggelegd voor Andreas Klein, jouw alter ego. Was je nog niet uitverteld?

“Na het overlijden van mijn jongere broer bleef ik peinzen over onze jeugd en onze moeizame relatie. Zijn sterven was niet alleen een treurig afscheid, het markeerde een moment waarop ik op onze jeugd wilde terugkijken. Het was ook een nieuw begin, een kans om iets onder ogen te zien. Wat ik hem niet heb kunnen zeggen, zeg ik met dit boek. Het is een omhelzing.”

Hoe verhoudt Andreas zich tot jou? En waarom maak je gebruik van een alter ego?

“Het alter ego biedt mij gelegenheid persoonlijke dingen met andere ogen te zien. Het is een soort masker dat het minder moeilijk lijkt te maken om dingen te overdenken en hardop uit te spreken. Je zou kunnen zeggen dat ik dankzij mijn alter ego beter in staat ben om eerlijk te zijn, om iets te durven.”

Zou het voor jou ook mogelijk zijn volledig fictief te schrijven denk je? Of is het (semi-)autobiografische element een voorwaarde voor jouw schrijverschap?

“Al mijn boeken zijn ontstaan op basis van feiten, krantenberichten, persoonlijke ervaringen. Mischa schreef ik bijvoorbeeld naar aanleiding van de moord op een kind in Duitsland. De Populist ontstond naar aanleiding van de moord op Fortuyn en de opkomst van Baudet. Later schreef ik na de dood van mijn jongere broer. Dit boek is een roman en vooral bedoeld als een serieuze poging om mijn gevoelens zo geloofwaardig mogelijk over te brengen. Mijn alter ego Andreas Klein is een verzinsel maar tegelijk lijkt hij soms angstwekkend veel op mij. Ik probeer heel eerlijk te zijn. Maar dat is niet makkelijk. Volgens mij is het heel moeilijk om dingen over jezelf te vertellen zonder dingen te verdraaien of te verfraaien. Fictie is denk ik nodig om dingen net iets mooier te maken, omdat ze anders niet te verdragen zijn.”

In Later speelt een gewaagde actie met de boodschappenlift dat al in de jeugdjaren plaatsvond decennia later nog een immense rol. In hoeverre heeft het verleden invloed op het heden?

“Alle akelige dingen die zich afspeelden tussen mijn broer en mij bleven hangen. In elk geval bij mij. Ik voelde me schuldig, ik had vragen. Waarom was er altijd strijd? Waarom is die strijd nooit afgesloten? Wat er precies bij mijn broer bleef hangen, weet ik niet. Daar was het te laat voor. Ik heb het gevoel dat we eromheen cirkelden, dat we niet weer in een vechtpartij moesten belanden. Voor mij was de invloed van ons verleden enorm. Het was pijnlijk om later te beseffen dat ik als kind moeite had met zijn homoseksualiteit. De opstandigheid en vijandschap die het in mijn jeugd bij mij opriep.”

Hoe belangrijk is het om bij het sterfbed van een dierbare, in dit geval een broer, nog recht te zetten wat lang scheef zat?

“Ik had er last van omdat het nooit was opgehelderd en opgeruimd, het was echt een kloof. Het zat zo ontzettend scheef tussen ons dat we het niet aandurfden erover te praten. Terwijl ik in later jaren merkte dat we ook warme gevoelens voor elkaar hadden, dat we op elkaar leken. Om die gevoelens uit te spreken, kwamen we tijd te kort. Dit boek is een gebaar, een poging tot verzoening, een toenadering.”

Je schrijfstijl wordt omschreven als helder en zakelijk. Tegelijkertijd zijn je boeken ‘intiem’ en aangrijpend. Hoe doe je dat?

“Ik probeer altijd helder en eenvoudig te schrijven omdat ik vind dat dan de emotie pas echt voelbaar wordt.”

In het verleden schreef je ook voor toneel. Waarom ben je daar mee gestopt?

“Als romancier ben je schrijver, regisseur en acteur tegelijk. De romanschrijver lijkt eenzaam maar is dat dus helemaal niet. Dat was een ontdekking. Overigens kan elke roman heel geschikt blijken om toneel van te maken.”

Kun je al iets zeggen over je volgende boek?

“Ik ben bezig met een boek over een bepaald soort liefde. De werktitel is: Hoe maak je een zoon?”

Win met Zin

Wij mogen 3 boeken weggeven van Hans Münstermann. Wil je kans maken op Later? Laat je gegevens achter in onderstaand winformulier en wie weet. Meedoen kan t/m 14 juni.

Over het boek

Andreas Klein krijgt onverwacht een appje van zijn jongere broer Jan: ‘Wil je me helpen? Kom je naar me toe? Asjeblieft?’ Het bericht brengt Andreas terug naar een jeugdherinnering die hem nooit heeft losgelaten. Een bitterzoet spoor in zijn geheugen dat weer tevoorschijn komt. Jan is stervende. Als ze elkaar ontmoeten is de gedeelde herinnering nog voelbaar. Kan Andreas iets rechtzetten dat een leven lang scheef zat? Haarscherp beschrijft Hans Münstermann de verstoorde relatie tussen twee broers en een ultieme poging tot verzoening. Aangrijpende roman over broederliefde, spijt en afscheid nemen.

(Later, De Kring, € 20,99)

Over de schrijver

Hans Münstermann (1947) schreef een veelgeprezen en meermalen genomineerde romancyclus met zijn alter ego Andreas Klein in de hoofdrol. Deel 5 daaruit, De bekoring, werd in 2006 bekroond met de AKO Literatuurprijs.

De beste artikelen in je mailbox? Meld je aan voor de nieuwsbrief