Thrillerschrijver Linda Jansma:

Haar eerste verhaaltje schreef ze toen ze een jaar of 6 was. Tegenwoordig doet ze niet anders meer en werkt thrillerschrijver Linda Jansma (1967) gestaag door aan een omvangrijk oeuvre. In haar nieuwste thriller Onderstroomspeelt water een grote rol.

Je schrijft thrillers en dat in een gestaag tempo. Wat boeit jou zo aan dit genre? En wat houdt je eraan gekluisterd?

“Ik vind het heel fijn om een puzzel te creëren – een heleboel losse feiten naar voren brengen die op het eind allemaal samenkomen. Wellicht komt dat ook omdat de eerste boeken die ik zelfstandig las toen ik een jaar of 4 was, de boekjes van De Vijf waren. Thrillers voor kinderen, zeg maar. En daarnaast hou ik zelf ook van puzzelen, zowel legpuzzels als kruiswoord en cryptogrammen.”

Jouw thrillers zijn psychologisch en hebben vaak een maatschappelijk thema. Waar haal je elke keer opnieuw de inspiratie voor je boeken vandaan? Uit de krant?

“Dat kan overal vandaan komen. Inderdaad uit de krant, een kop of een artikel. Soms een scène op televisie, of een persoon in de supermarkt. Vaak ook is het een plaats die een bepaalde emotie oproept. Zoals voor Onderstroom – jarenlang reed ik langs een zeilschool en zag dan dat water en de bootjes, de lessen die werden gegeven. Toen wist ik dat ik ooit een boek wilde schrijven dat zich afspeelde op een zeilschool.”

Hoe komt het denk je dat lezers jouw thrillers typeren als levensecht?

“Ik hoor vaak dat mijn verhalen nogal filmisch geschreven zijn, alsof de lezer er persoonlijk bij is. Ik denk dat dat die levensechtheid oplevert.”

Je nieuwste thriller Onderstroom gaat over Hester. Haar dochter Insa is vermoord, met moeite kruipt ze uit het dal. Dan wordt er twee jaar later opnieuw een meisje vermoord. Wat doet dat met haar?

“Hester wordt teruggeworpen in het verleden; ze beleeft zo ongeveer alles rondom de dood van Insa opnieuw. Ze is bang dat die hele toestand nadelige gevolgen gaat hebben voor de zeilschool, die net weer een beetje floreert. Ze probeert er nuchter tegenaan te kijken maar krijgt toch het vermoeden dat de moordenaar van Insa terug is, om wat voor reden dan ook.”

Hester heeft een zeilschool. De vermoorde meisjes worden in de rietkraag in het water gevonden. Water speelt een grote rol in Onderstroom. Heb jij iets met water?

“Ik ben sowieso een natuurmens. Ik hou van bossen, heide, heuvels, bergen en alles wat daarin leeft. Water heeft een speciale plek. Al jong zat ik bij de zeeverkenners – de water-scouting, zogezegd – en later als tiener hadden mijn ouders een boot waarmee we veel weggingen. Ik hou van de kalmerende werking van water.”

Je maakt veel gebruik van flashbacks, herinneringen van Hester. Welke functie hebben die in het verhaal?

“De flashbacks laten zien hoe Hester haar dochter zag, de relatie die Insa had met de rest van het gezin en met haar omgeving. Hierdoor krijgt de lezer inzicht in de onderlinge verhoudingen.”

De plot is verrassend, je wordt als lezer continu op het verkeerde spoor gezet. Bedenk je dat vooraf helemaal uit of laat jij je ook door jezelf verrassen?

“Ik word regelmatig door mijn eigen personages verrast. Als ik met een nieuw verhaal begin, weet ik zelden meer dan de titel, de namen van de hoofdpersonages en de setting. Natuurlijk weet ik waar het verhaal om draait, maar vaak is de dader en zijn alle gebeurtenissen die tot de ontknoping leiden zelfs voor mij niet duidelijk – dat komt allemaal tijdens het schrijven pas naar voren.”

Hoe bouw je een sterke spanningsboog op? Heb je een beproefde methode?

“Eerlijk gezegd let ik daar nooit op. Ik schrijf mijn verhaal en op het eind valt alles gewoon op zijn plek. De spanningsboog ontstaat daar vanzelf bij.”

Wanneer ontdekte je dat je kon schrijven?

“Al toen ik nog heel jong was. Mijn eerste ‘verhaaltje’ schreef ik toen ik een jaar of 6 was – het was gebaseerd op iets wat ik had gedroomd. Mijn echte volledige verhaal dateert uit 1976. Ik was toen 9. Het speelde zich af in het Wilde Westen.”

Hoe ziet het schrijfproces rond een thriller er bij jou uit? En plan je je boeken?

“Omdat ik fulltime schrijver ben, kan ik schrijven wanneer ik wil. Vaak is dat gewoon elke dag. Vroeger ging ik ’s avonds nog wel eens door, maar dat heb ik mezelf een aantal jaar geleden verboden. Ik had totaal geen vrije tijd meer. Tegenwoordig is het dus gewoon overdag dat ik schrijf. Een speciaal proces heb ik niet. Ik ga achter mijn laptop zitten en schrijf. Planningen maak ik niet, dat laat ik aan mijn uitgever over. Wel hanteer ik de ongeschreven regel dat ik twee boeken per jaar inlever – al is dat er de laatste jaren door persoonlijke omstandigheden wat bij ingeschoten.”

Is er iets wat je als schrijver nog dolgraag zou willen bereiken?

“Niet echt. Ik heb de Schaduwprijs gewonnen met mijn debuut, heb op de longlist gestaan van de Gouden Strop en de Diamanten Kogel, ben genomineerd geweest voor diverse prijzen en heb de prijs voor de Beste Vrouwenthriller gewonnen. Daar ben ik helemaal tevreden mee.”

Over het boek

Onder het oppervlak bevinden zich de grootste geheimen. En de gevaarlijkste… Door de gewelddadige dood van haar dochter Insa is Hesters leven vrijwel volledig verwoest, haar huwelijk gestrand en haar zeilschool in financiële moeilijkheden geraakt. Als na twee jaar alle cursussen eindelijk weer zijn volgeboekt komt Timo, een goede vriend van Insa, terug voor zeillessen. En hij is niet alleen, ook Timo’s vader is meegekomen en het is duidelijk dat hij een oogje op Hester heeft.

Dan wordt er in de buurt een meisje vermoord en een tweede zwaar verwond, en begint Hester te vermoeden dat Insa’s moordenaar is teruggekeerd. Of nooit is weggeweest…

(Onderstroom, De Crime Compagnie, € 21,99)

Over de schrijver

Linda Jansma (1967) schrijft psychologische thrillers met een maatschappelijk thema. Ze heeft vijftien titels op haar naam staan, waaronder de bestsellers Kwetsbaar en Verbroken. Haar debuut Kwetsbaar won de Schaduwprijs, stond op de longlist van de Gouden Strop en is in het Engels vertaald. Houvast en Verbroken stonden op de longlist van de Diamanten Kogel en Schuilplaats werd uitgeroepen tot Beste Vrouwenthriller 2013. Van Verbroken zijn de filmrechten verkocht. Ook schreef Linda de driedelige thrillerserie Cirkel van het kwaad. Haar nieuwste thriller is Onderstroom.

Interview: DANIËLLE BRONSGEEST, foto: Linda Jansma – Vicky Keulen, Photogravics

Win met Zin

Wij mogen 3 boeken van Linda Jansma weggeven. Zin in? Deel je gegevens in onderstaand winformulier een wie weet win je een exemplaar. Meedoen kan t/m 3 april.