Ga voor een soepel lijf
Aan de slag met krakende gewrichten
Net wakker en ai, zulke stijve spieren! Een stijve rug na een flinke autorit is vast ook een bekend verhaal. Dat kan beter! Fysiotherapeut Myrthe van Bendegem legt uit wat er aan de hand is als je je
stijf voelt, maar vooral wat je kunt doen om lekker soepel te blijven. Go for it!
W ie kent het niet: na een nacht slapen heb je een lijf zo stijf als een plank. “Dat is hele- maal niet gek,” zegt Myrthe van Bendegem. “Als je in bed ligt, bewegen je spieren een stuk minder; de doorbloeding is minder en je spieren nemen een rustspanning aan. Om ochtendstijfheid te verminderen, kun je in bed alvast een paar lichte oefeningen doen: even je knieën naar je borst trekken of je benen, hop, naar de ene kant draaien en je bovenlichaam naar de andere kant. Met een warme douche en vervolgens in een rustig tempo door je huis lopen, breng je je door- bloeding verder op gang en merk je dat de souplesse in je lijf langzaam terugkeert. Loop niet te hard van stapel door meteen na het wakker worden intensief te gaan stretchen. Het beste voorbeeld is misschien wel een kat: die neemt na het ontwaken eerst uitgebreid de tijd om zich uit te rekken voordat hij achter de muizen aan gaat. Voel je je in de ochtend erg stijf, dan ligt dat niet per se aan je lijf. Een slechte matras of een bed met te weinig ondersteuning kan daar ook de oorzaak van zijn.”
Krakende gewrichten
De oorzaak van stijfheid zit hem niet altijd in de spieren. Van Bendegem: “Soms bewegen de gewrichten minder soepel doordat het gewrichtskapsel of het bindweefsel rondom het gewricht stijf is. Dat kan ook het gevolg zijn van een letsel aan een gewricht of door artrose of reuma.” Dat laatste komt veel voor. Maar liefst anderhalf miljoen mensen in ons land hebben last van een van beide aandoe ningen. “Bij artrose wordt de kwaliteit van het kraakbeen minder of het verdwijnt hele maal. Het gewricht kan ontstoken raken en soms verandert ook het bot van het gewricht. Bij mensen met reuma is het afweersysteem van hun lichaam ontregeld, met chronische ontstekingen tot gevolg. Zowel reuma als artrose gaan vaak gepaard met pijn en stijf heid. Het is belangrijk te blijven bewegen, al is dat door de pijn soms een uitdaging. Een fysiotherapeut kan je helpen met een oefenprogramma op maat en geeft tips over welke manier van bewegen het beste is. Ook kan een fysiotherapeut je ontspannings oefeningen geven en tips om beter adem te halen, waardoor je klachten ook kunnen verminderen,” aldus Van Bendegem.
Minder elastische spieren
Tuurlijk, hoe ouder je wordt, hoe minder flexibel. Van Bendegem: “Dat heeft meerdere oorzaken. Door natuurlijke veroudering van je lichaam worden spieren, gewrichten en bindweefsel minder elastisch. Ook verandert de hormoonbalans en vernieuwen de cellen zich minder snel waardoor je een langere hersteltijd nodig hebt. Dat betekent overigens niet dat je automatisch stijver wordt als je ouder wordt. Je leefstijl is daar ook van invloed op. Gezond eten helpt écht. En heb je je hele leven al veel bewogen, dan word je een stuk soepeler oud. Los van dit alles kun je ook gewoon geluk hebben: sommige mensen hebben van nature een flexibelere lichaamsbouw dan anderen. Genetische aanleg speelt een belangrijke rol bij hoe soepel of stijf je bent.”
TEKST: SASKIA GROOTEGOED, DANIËLLE BRONSGEEST