Een cola met jou
Matthijs van Nieuwkerk over het mooiste liefdesgedicht dat hij ooit las
Diep getroffen was hij, toen hij het las. Matthijs van Nieuwkerk (1960), journalist en presentator maar bovenal goede vriend van Bart Chabot, vindt Having a coke with you van Frank O’Hara misschien wel het mooiste liefdesgedicht dat hij ooit las. Speciaal voor Zin Magazine waagde hij zich aan een vertaling. En hoe.
Op 11 april van dit jaar las ik het gedicht Having
a coke with you van Frank O’Hara voor het eerst. Dat had veel eerder gekund, want O’Hara schreef en publiceerde het in 1960. Maar ik had eerlijk gezegd nog nooit van Frank O’Hara gehoord. Totdat ik in april van dit jaar in The New York Times dit gedicht las. Het werd die dag door de bekende literaire criticus A.O. Scott gepresenteerd als een van de mooiste liefdesgedichten uit de moderne Amerikaanse poëzie.
Als dat geen liefde is
Ik was blij met deze ontdekking. Ik las en herlas Having a coke with you. Een liefdesgedicht is het, nou en of! Niets, zelfs de grootste kunst of de mooiste stad kan volgens de dichter op tegen het plezier van gewoon ‘een cola met jou’. En O’Hara gooit er nog een schepje bovenop: grote kunstenaars uit het verleden hebben het zonder ‘jou’ moeten doen. Arme kunstenaars. Als dat geen liefde is. Maar er zindert meer tussen de regels door.
Dus nog maar eens lezen.
A.O. Scott zelf zei het in zijn inleiding trouwens zo: ‘Het lezen van Having a coke with you is als een perfecte eerste date; het is verleidelijk en je wilt het onmiddellijk beter leren kennen.’
Zo is het.
De dichter: Frank O’Hara
Ik ging eerst maar eens op zoek naar wie die Frank O’Hara was. In het kort: Hij was een New Yorkse schrijver, dichter, kunstcriticus en ook curator bij het Museum of Modern Art (MoMA). Hij hoorde bij
de smaakmakers van de New Yorkse kunstscene en was in de jaren 50 en 60 de aanvoerder van
de New York School, een club van kunstenaars, schrijvers en muzikanten. Allemaal gek op jazz en nieuwsgierig naar welke avant-garde dan ook. Oud werd O’Hara trouwens niet. In 1966 werd hij, 40 jaar, op het strand van Fire Island dodelijk aangereden door een Jeep.
Om mij te helpen het gedicht beter te begrijpen, zocht ik natuurlijk ook naar de Nederlandse vertaling. Die was er niet. Jammer. Toen ben
ik zelf begonnen. Om te proberen 325 werve- lende woorden veilig over te varen naar de Nederlandse taal. Meestal scherp aan de tekst, soms wat vrijer omdat, dacht ik, Frank O’Hara mij dat vroeg.
Piepklein voetje op onze grond
Wat moet je nog weten om Having a coke with you misschien iets makkelijker in je armen te sluiten? Het gedicht is geschreven aan de grote liefde van Frank O’Hara op dat moment: de prachtige ballet- danser Vincent Warren. Warren zou in de twee jaar dat hun relatie duurde inspiratie zijn voor ongeveer vijftig gedichten. Dit is het mooiste. Ook goed te weten: Frank O’Hara kwam toen hij Having a coke… schreef net terug van een reis naar Spanje. Een reis die hij maakte als curator van het MoMA in New York.
Voor de rest hoop ik dat Frank O’Hara nu een piepklein voetje op onze grond heeft gezet.
Meer niet.
Grootmeester Gerrit Komrij bundelde ooit een verzameling gedichten die hij had vertaald onder de geweldige titel Onherstelbaar verbeterd. Die grap mag alleen Komrij maken. Ik hoop, als debuterend amateurvertaler, dat je na Having a coke with you meer wilt lezen van Frank O’Hara. Dat zou mooi zijn. Frank deserves it.
Matthijs van Nieuwkerk
Meer lezen?
Wil je het gedicht Having a coke with you van Frank O’ Hara lezen + de Nederlandse vertaling Een cola met jou van Matthijs van Nieuwkerk? Dat kan in Zin 12. Nu in de winkel. Of bestel ‘em hier online.
De beste artikelen in je mailbox? Meld je aan voor de nieuwsbrief
