Schrijver Yannick Dangre:

Na strafwerk – tien pagina’s overpennen uit De drie muskietiers – ging hij gulzig lezen. Van daaruit ontstond het verlangen om zelf iets te maken. Iets wat hetzelfde magische effect op een lezer zou hebben als literatuur op hem: Yannick Dangre (1987). Groot schrijftalent dat al jong debuteerde en werd bekroond, en nu met alweer een geweldige nieuwe roman komt: Tussenjaren.

Je debuteerde op 22-jarige leeftijd met de roman Vulkaanvrucht. Die meteen werd bekroond met de Debuutprijs 2011. Je eerste dichtbundel werd genomineerd voor de C. Buddingh’-prijs én bekroond met de Herman de Coninckprijs. Lieve hemel. Wat doet dat met een schrijver – en zo jong ook? Durfde je daarna nog?

“Het was natuurlijk fantastisch om als debutant alles te zien uitkomen waar ik al sinds mijn tienerjaren van droomde. Verlamd raakte ik er niet door, integendeel, die bekroningen werkten juist motiverend. Het zorgde ervoor dat mijn zelfvertrouwen tijdens het schrijven groeide. Bovendien zat ik in de gekke situatie dat mijn tweede boek al bijna klaar was toen het eerste verscheen, en dat ik meteen wist: dit tweede is veel beter. Daardoor hoefde ik niet bang te zijn voor het zwarte gat of de grote verwachtingen.”

Als je al debuteerde op je 22ste (!), ben ik wel enorm benieuwd naar hoe en wanneer jij de schrijver in jezelf ontdekte?

“Ik heb mijn schrijverschap te danken aan strafwerk. Toen ik als 13- of 14-jarige eens tien bladzijden moest pennen, besloot ik om de eerste pagina’s van De drie musketiers over te schrijven. De beste beslissing uit mijn leven. Het verhaal ging met me aan de haal en daarna ben ik snel een gulzige lezer geworden, zowel van romans als poëzie. Dat ging onmiddellijk gepaard met het verlangen om zelf iets te maken wat hetzelfde magische effect op een lezer zou hebben als literatuur op mij.”

In 2016 werd je door NRC uitgeroepen tot literair talent van het jaar. Is er dan nog wat te wensen over?

“Op dat moment, als 28-jarige, niet natuurlijk. Maar ik besefte wel snel dat ik dat talent ook in de praktijk moest blijven omzetten. Als je een groot talent genoemd wordt, verwachten mensen dat je het tot bloei brengt. Toen pas begonnen die grote verwachtingen echt op me te drukken en ben ik een tijdje verkrampt. Gelukkig ben ik er na enkele jaren weer uitgeraakt door me niets meer van die verwachtingen aan te trekken en gewoon te proberen het best mogelijke boek te schrijven, ook als dat lang zou duren.”

Je nieuwe roman Tussenjaren is daar. Waar haalde je de inspiratie, het idee voor de roman vandaan?

“Het boek is ontstaan vanuit de vraag hoe realistisch het is om een tweede leven te beginnen. Of concreter nog: of je je ‘eerste leven’ volledig kunt achterlaten. Een wit blad, bestaat dat in een mensenleven? Sylviane, het vrouwelijke hoofdpersonage, probeert het alvast door haar gezin in de steek te laten. Charles, de verteller, probeert dan weer om Sylviane te vergeten door zich op zijn nieuwe gezin te richten. Ik druk me mild uit als ik zeg dat dat bij beiden niet van een leien dakje gaat.”

Hoe is het schrijfproces verlopen? Maak jij elke dag meters achter een bureau? Werk je met een plan vooraf of zie je wel wat er gebeurt?

“Ik weet altijd twee dingen: het begin en het einde van het verhaal. Hoe ik van dat ene naar dat andere punt ga, ontdek ik onderweg. Met veel vallen, opstaan en talloze omwegen, maar de horizon is duidelijk. Ik zou geen roman kunnen schrijven waarvan ik de slotscène niet helder voor ogen heb, dan ben je toch een beetje in het wilde weg bezig. Verder is het inderdaad een kwestie van zelfdiscipline en meters maken achter je bureau, soms met veel moeite, maar vaak ook in een heerlijke schrijfroes waarin je alles vergeet.”

In Tussenjaren stapt hoofdpersonage Charles de luchthaven binnen en hoopt haar daar weer te zien: Sylviane, zijn eerste vrouw die dertig jaar geleden met de Noorderzon vertrok. Wat was de aanleiding daarvoor?

“Dat ontdek je langzamerhand in het boek maar laten we zeggen dat Sylviane iemand is die altijd groots droomt. De confrontatie met de dagelijkse realiteit van een gezin waarin je elke dag luiers verschoont en papjes klaarmaakt, kan dan wel eens hard en ontnuchterend zijn. Sylviane is een vrouw met een diep innerlijk conflict.”

Charles heeft hun dochter Claudia nooit over haar moeder verteld en zijn tweede vrouw nooit over Sylviane. Waarom niet?

“Charles wil vooral geen slapende honden wakker maken en Claudia behoeden voor pijn. Hoe meer hij over haar verdwenen moeder zou praten, hoe meer Claudia haar zou gaan missen, dus het lijkt hem beter om er met geen woord over te reppen. Dat doet hij stiekem natuurlijk ook voor zichzelf, want ook bij hem rijt de gedachte aan Sylviane oude wonden open. Die afspraak over dertig jaar is een reden te meer om te zwijgen. Charles wil Claudia geen valse hoop geven dat ze misschien ooit haar moeder kan terugzien, want hij heeft geen idee of Sylviane ook daadwerkelijk op de afspraak zal verschijnen.”

Hoe heeft Charles dertig jaar lang kunnen leven met het gegeven van zijn verdwenen vrouw? En hoe heeft het weten vol te houden tot deze afspraak, zoveel jaren later? Kortom: wat doet de tijd met de mens, gevoelens, de liefde?

“Het is voor Charles ontzettend moeilijk om zo lang te leven met de wetenschap dat Sylviane over dertig jaar – misschien – op hem staat te wachten. Het is een mooie, maar ook heel wrede belofte van haar. In het dagelijkse leven slaagt Charles er wel in om er niet aan te denken, maar op gezette tijden komt de gedachte onvermijdelijk terug. Hij beseft immers donders goed dat hij maar één kans in zijn leven zal krijgen om de moeder van zijn kind terug te zien. Hij zou niet met zichzelf kunnen leven als hij die kans laat schieten, en dat is waarom hij ondanks alles besluit om in het vliegtuig te stappen. Hij hoopt op antwoorden. Waarom is Sylviane weggegaan? Waarom heeft ze niet één keer iets laten weten aan Claudia in die dertig jaar?

De tijd doet de dingen dus niet slijten bij Charles. Gevoelens die niet slijten, zijn de interessantste om als schrijver mee aan de slag te gaan. Een herinnering aan twintig jaar geleden kan levendiger en intenser voelen dan het nu. Een gevoel van toen kan bepalender zijn dan alles wat je op dit moment meemaakt. Er is een soort liefde die nooit verdwijnt, en dat is precies de reden waarom we eraan verslaafd blijven. We verlangen naar iets wat de tijd overstijgt, juist omdat die tijd zo vaak alles genadeloos wegvaagt.”

Is Sylviane altijd Charles’ grote liefde gebleven?

“Het hangt ervan af hoe je grote liefde definieert. Is dat de persoon met wie je het langst samen bent geweest, of degene voor wie je het meest intense gevoel hebt gehad? In het laatste geval is Sylviane ondubbelzinnig zijn grootste liefde. De hoogtes die hij met haar heeft beleefd, zijn nooit meer teruggekeerd in zijn leven, hoeveel hij ook van zijn tweede vrouw Delphine houdt. Vergis je niet: hij is ook echt gelukkig in zijn nieuwe gezin, maar de herinnering aan dat immense geluk van vroeger blijft in een achterhoekje van zijn brein knagen. Het gaat er ook om dat die liefde met Sylviane beslissender was. Sylviane heeft veel meer de koers van zijn leven bepaald dan Delphine, zeker door de belofte van die afspraak.”

Kun je in het leven werkelijk opnieuw beginnen? Wat denk jij?

“Het kan, maar nooit met een schone lei. De dingen die je hebt meegemaakt, blijven toch altijd sluimeren op de achtergrond. Wat je hebt meegemaakt, bepaalt wie je bent. Je kunt dan wel een nieuwe partner of baan kiezen, of zelfs naar de andere kant van de wereld verhuizen, je sleept je eigen karakter en geschiedenis altijd mee. Dat hoeft trouwens niet erg te zijn, integendeel, ik vind dat juist mooi. De mens is het verhaal dat hij van zichzelf maakt.”

Tussenjaren handelt ook over schuld. Kun je uitleggen waarom?

“Charles voelt zich op meerdere manieren schuldig. Heel concreet natuurlijk tegenover zijn gezin op het moment dat hij in het vliegtuig stapt. Hij gaat immers naar een afspraak met een oude geliefde zonder dat tegen zijn vrouw of dochters te zeggen. Maar dat schuldgevoel zit ook veel dieper: hij blijft dertig jaar lang heimelijk aan Sylviane denken. Is zij me dan meer waard dan dit fantastische gezin? Die vraag kwelt hem. Tegelijk worstelt hij nog met een schuldgevoel over het verleden: had ik niet meer kunnen doen zodat Sylviane wél bij me was gebleven? Ook dat is een reden waarom hij vertrekt: hij wil in het reine komen met zichzelf, ook als Sylviane niet zou verschijnen.”

Dan ben ik nog heel benieuwd of er alweer een nieuw schrijfproject op stapel staat?

“Vorige zomer kreeg ik het idee voor mijn volgende roman, waar ik gauw aan wil beginnen. Tussenjaren heeft mijn schrijflust enorm aangewakkerd, ik heb het gevoel dat er weer een literair vruchtbare periode is aangebroken.

Zoals altijd wil ik wel iets heel anders doen dan in het boek ervoor. Het volgende project zal gaan over een man van mijn leeftijd die met een familielid op reis gaat naar een Grieks eiland waar allerlei duistere geheimen naar boven komen. Maar eerst wil ik natuurlijk nog even genieten van het feit dat Tussenjaren er eindelijk is.”

Over het boek

Zal ze er zijn? Met die vraag stapt Charles de luchthaven binnen.
Dertig jaar eerder is Sylviane, zijn eerste vrouw en moeder van hun dochtertje Claudia, met de noorderzon verdwenen. Het enige wat ze achterliet: een brief met de belofte om elkaar drie decennia later terug te zien in Napels. Gedreven door onopgeloste vragen, en zonder iets tegen zijn gezin te zeggen, besluit Charles te vertrekken. Op Italiaanse bodem wordt het verleden ogenblikkelijk als een zandstorm in hem losgewoeld. Terwijl de Napolitaanse zon ongenadig op hem inbeukt, vraagt hij zich met elk naderend uur af of Sylviane op de afspraak zal zijn en waarom hij hun dochter nooit de waarheid heeft verteld.
Tussenjaren  is een roman over de vraag of je in het leven werkelijk opnieuw kunt beginnen. Het is een vertelling over liefde, schuld, ouderschap en de werking van de tijd.

(Tussenjaren, De Bezige Bij, € 22,99)

Over de schrijver

Yannick Dangre (1987) debuteerde op 22-jarige leeftijd met zijn roman Vulkaanvrucht, die werd bekroond met de Debuutprijs 2011. Zijn eerste dichtbundel, Meisje dat ik nog moet (2011), werd genomineerd voor de C. Buddingh’-prijs en bekroond met de Herman de Coninckprijs. Later verschenen zijn veelgeprezen roman Maartse kamers (AKO-Tiplijst) en de familiekroniek De idioot en de tederheid. In 2016 werd hij door NRC uitgeroepen tot literair talent van het jaar. Zojuist verscheen zijn nieuwe roman, Tussenjaren.

Zin in?

Wij geven 3 exemplaren van Tussenjaren weg. Kans maken? Deel je gegevens in onderstaand winformulier en wie weet. Meedoen kan t/m 26 februari.