Boekenclubrecensie Femke Schavemaker – Karkas

De lange worsteling van een opvallend onzichtbare voorbijgangster (genie) – 3,5e ster

Beste Nora, (Of moet ik schrijven: Beste Femke?)

Is je chef bij de Dienst Binnenstad de enige die jou echt heeft begrepen? Je bent een passant. Je wordt geen deel van het leven van anderen. Misschien van Helene, maar verder? De GGZ heeft er in elk geval niets van begrepen. Bipolair? Me hoela. De peilloze ups en downs passen bij autisme. Je pijlschema’s van de conflicten en liefdes in de klas. Je uitgesponnen en bizar gedetailleerde observaties. Het onvermogen je mening te verbergen. De bedrijfsleidster die het beter vond als je weinig omgang met de klanten had.

Jij lijkt te bestaan aan weerskanten van de grens tussen literatuur en werkelijkheid, dus ik steek ook even over: Googel eens op Annelies Spek: de diagnose autisme wordt meestal gemist bij vrouwen en bij intelligente mensen.

Terug naar het boek: een boeiende en leerzame inkijk. Bij zelfmoordgedachten dacht ik altijd aan wanhoop of afstomping, maar bij jou lijken het ijkpunten: mijn leven is kut, maar vandaag maak ik er toch geen eind aan. Obsessief en akelig is het evengoed. Ik mag de lezer niet verklappen of je dat tot na je fout volhoudt.

Het is een lange worsteling, zichtbaar in de hoofdstuknummering, van 14 met sprongetjes lopend naar 30. Ik had te doen met het pubermeisje dat jaloers was op namen in rouwadvertenties. Ik vond het waardeloos dat die lithium je een onderzoeksplaats in de filosofie heeft gekost. Maar als lezer vond ik het ook een lange zit. Tragikomisch op hoeveel manieren je jezelf in moeilijkheden kon brengen, maar ik werd er moe van, vooral omdat de mensen om je heen nauwelijks meer werden dan schetsen. En ik miste een plot, begrijpelijk voor een levensverhaal, maar het kaft suggereert er een.

Het veelkleurige – bont gemengd met doodstinten – afwegend tegen het slepende verhaal kom ik uit op 3½ ster. Minnetjes voor de stem van je veertienjarige zelf, waar te veel de volwassen auteur doorheen klinkt en voor de eindworsteling die een betere vorm verdiend had. Plussen voor de hoofdstukmotto’s uit het Thomasevangelie, die verdieping geven en voor de cursieve tussenwerpsels die zich ontwikkelen van coachend tot concreet, meegaand met je zelfkennis. Neutraal sta ik tegenover de scènewisselingen zonder overgang, die niet iedereen zal kunnen waarderen.

Een eigenzinnig debuut over een vrouw barstensvol leegte.

Hartelijke groet,

Bertus van Heusden