De trenchcoat

Daar zijn ze weer, de ruitjesbroek, witte blouse, sleehak of puntkraag. Terug van nooit echt weggeweest. Journalist Liddie Austin (1959) beziet de retro-trend van dit moment.

Hét modefeest van het jaar is het gala van het Metropolitan Museum of Art in New York. De uitbundige viering van de jaarlijkse modetentoonstelling, steevast op de eerste maandag van mei. Dit jaar is de expositie gewijd aan Comme des Garçons, het avant-gardistische label van de Japanse Rei Kawakubo. Thema van het bal was Art of the In-Between. Ga er maar aanstaan!

Beeldschoon

De ochtend van de eerste dinsdag in mei vervolgens, vergaapte ik me online aan wat de actrices, ontwerpers en Kardashians ervan hadden gemaakt. Mijn oog bleef hangen bij de look van de Indiase actrice Priyanka Chopra: een beige trenchcoat met een lange sleep, als een robe-manteau gedragen met de knoopjes boven en onderaan open, zodat naast de hoog opgeslagen kraag een fors decolleté en dito split ontstonden. Het was een ontwerp van Ralph Lauren. Op de afterparty droeg Chopra een handiger korte versie. Beeldschoon. Sommige mensen kunnen zo’n klassieker al vroeg aan, dacht ik. Met of zonder twist. De meeste mensen, waarschijnlijk. Ikzelf heb er langer over gedaan.

Terug in de tijd

Een jaar of 25 geleden kwam mijn moeder met haar oude doch ongedragen zwarte trenchcoat met gebroken witte biezen aan: of ik die wilde hebben. Nee, antwoordde ik. Te militaristisch naar mijn smaak. Ik verkoop hem wel, voegde ik eraan toe, om de jas in mijn kast te hangen en tien jaar te vergeten (ik kan dat). Totdat ik hem op een dag aantrof, aantrok en hem eigenlijk best leuk vond staan. Prima jas. Door de jaren heen veel complimentjes gekregen. Dat zwarte beviel me ook. De klassieke beige versie vond ik niet bij mij passen. Dat de jas iets militaristisch heeft klopt wel: de trenchcoat dateert, zoals de naam al verraadt (trench = loopgraaf) uit de Eerste Wereldoorlog.

Blijvende populariteit

Ook in de Tweede Wereldoorlog werd hij door  soldaten gedragen. De lichte, oorspronkelijk van waterbestendige gabardine gemaakte jas bestond al vóór 1914. Maar kreeg in de oorlog allerlei voor militairen praktische extra’s: epauletten, een stoffen klep rechts op de borst (bescherming voor het wapen) en een loshangende flap op de rug zodat de regen goed van de schouders kon aflopen. Na de Eerste Wereldoorlog namen de Britse modemerken Burberry en Aquascutum – beide claimen de uitvinders te zijn – de jas in productie en werd hij door zowel mannen als vrouwen gedragen.

Humphrey Bogart

Sindsdien hoort de trenchcoat er gewoon bij. Zeker die van Burberry, met de opvallende geruite voering, mag zich in blijvende populariteit verheugen. Dat was ook de beige jas die Audrey Hepburn in 1961 wereldberoemd maakte in de film Breakfast at Tiffany’s. Het schijnt dat acteur Humphrey Bogart, ook een gerenommeerd trenchcoat drager, de voorkeur gaf aan de versie van Aquascutum. De jas is dus uniseks gebleven, al komen er bij een vrouwelijke drager wel bepaalde fantasieën bij kijken, schrijft Katharina Blansjaar in haar boek Chic: ‘vooral die van schaarse kleding onder de jas’. Die fantasieën zijn kennelijk van alle tijden – zie de versie van Ralph Lauren waarmee Priyanka Chopra de show stal. Daar werd zo te zien ook weinig onder gedragen.

Bloeiperiode

Zoals met alles in de mode komt en gaat de belangstelling voor de trenchcoat. We beleven nu weer een bloeiperiode. Dat merkte ik toen ik vorig jaar op aandringen van de verkoopster en licht tegenstribbelend een vintage beige trenchcoat paste – een licht getailleerd exemplaar van Isabel Marant, met een leren ceintuur – en zonder aarzelen aanschafte. Ik was er eindelijk aan toe.