Dat komt later wel

Ben je een huiseigenaar met een aflossingsvrije hypotheek? Maak een goed plan om straks niet voor vervelende verrassingen te staan.

Herkenbaar

Voor veel mensen heel herkenbaar: zorgen over de hypotheek naast je neerleggen onder het mom van ‘dat komt later wel’. Maar ‘later’ komt vanzelf een keer dichtbij en daarom waarschuwen De Nederlandsche Bank (DNB), de ING Bank en de Vereniging Eigen Huis (VEH) dat mensen nú over de toekomst moeten nadenken. Vooral huiseigenaren met een aflossingsvrije hypotheek, schreef DNB, moeten onderzoeken of hun hypotheek in de toekomst betaalbaar is. Geen overbodige waarschuwing, blijkt uit onderzoek van de ING Bank: 87 procent van de 50+’ers maakt zich geen zorgen over hun hypotheek en denkt dat verlenging ervan straks geen probleem is.

1 miljoen

Dat is zeker niet zomaar het geval. Zo’n 1 miljoen Nederlanders hebben aflossingsvrije hypotheken: leningen waarover tijdens de looptijd alleen rente wordt betaald. Van de hypotheek zelf wordt niets afgelost terwijl de rekening na dertig jaar toch echt wordt gepresenteerd.

Comfortabel

Einde hypotheekrenteaftrek “Veel huiseigenaren met een aflossingsvrije hypotheek voelen zich comfortabel vanwege de overwaarde op hun woning,” zegt Wim Flikweert, manager Wonen bij de ING Bank. “Overwaarde is natuurlijk prettig, maar je kunt er niet mee aflossen of op basis daarvan een nieuwe hypotheek aanvragen. Als je de volledige overwaarde uit het huis wilt halen, moet je verhuizen. En dat willen veel mensen niet.”

Lekker thuis

Wie graag in zijn huis blijft wonen, moet na de looptijd van dertig jaar zijn lening aflossen of een nieuwe hypotheek afsluiten. Dan kunnen er problemen ontstaan. Uit het ING-onderzoek blijkt dat 48 procent moet herfinancieren omdat er niet voldoende vermogen is opgebouwd. En wat weinig mensen weten, is dat in zo’n geval vooral naar het inkomen wordt gekeken.

De hypotheeklasten

De bank stelt de vraag: welke hypotheeklasten kun je dragen met wat er elke maand binnenkomt? Daarom telt overwaarde in principe niet mee voor de aanvraag van een nieuwe hypotheek. Mocht er dus sprake zijn van een inkomensdaling, bijvoorbeeld bij pensionering, dan is het maar de vraag of het nieuwe inkomen hoog genoeg is om de hypotheek onder dezelfde voorwaarden voort te zetten.

Geen geld terug

Bovendien krijgen vanaf 2031 de eerste mensen te maken met het aflopen van hun recht op hypotheekrenteaftrek omdat die maximaal dertig jaar geldt. Rond de vijftiende van de maand komt er dan géén geld meer terug van de Belastingdienst. Kortom: de maandlasten schieten omhoog terwijl de inkomsten mogelijk naar beneden gaan. In een donker scenario moet iemand dan noodgedwongen zijn huis verkopen. Zorg dat je bent voorbereid aan de hand van de volgende 4 stappen.

Stap 1

Kom in actie Direct in paniek raken is niet nodig. Want er moet een heleboel gebeuren voordat banken ertoe overgaan mensen gedwongen hun huizen te laten verkopen. Ook voor de mensen die het einde naderen van de looptijd van hun hypotheek zijn er vaak nog oplossingen. Zo zijn sommige geldverstrekkers, zoals ING, coulant met woningbezitters die tegen hun pensionering aanzitten of voor mensen die een AOW-gat hebben. Maar dan moet het
latere pensioen wel voldoende zijn om de hypotheeklasten te dragen. In deze gevallen sta je al een beetje met de rug tegen de muur. Je bent afhankelijk van het meedenken van je bank om in je huis te blijven wonen.
Terwijl je daar juist zélf over wilt gaan. En dat kan ook – mits je op tijd begint.

Stap 2

Stel een plan op De belangrijkste vraag die je jezelf kunt stellen is: wat wil ik precies na de looptijd van mijn hypotheek? Misschien wil je straks kleiner gaan wonen, heb je veel overwaarde op je huidige huis en vindt je het vooral belangrijk om nú lage maandlasten te hebben. Als je aan het einde van de looptijd toch wilt verkopen, hoeft het zeker geen slimme zet te zijn om te gaan aflossen. Maar misschien wil je wél in hetzelfde huis blijven wonen en daalt je inkomen. Dan moet je je mogelijk voorbereiden op het ‘hypotheekgat’ dat ontstaat. Waar het om gaat, is dat je niet wacht met actie tot vlak voor het einde van de looptijd. Veel mensen neigen daar wel toe, bleek uit het ING-onderzoek. Zij hebben niet goed in de gaten hoe het zit met hun hypotheek. En wie geen inzicht in zijn hypotheek heeft, weet ook niet of hij een potentieel probleem heeft.

“Het beste advies dat ik mensen kan geven, is een plan opstellen,” zegt Flikweert van de ING Bank. “Dat is heel persoonlijk en het is moeilijk te zeggen hoe dat eruit moet zien. Iedereen heeft andere wensen en verlangens. Belangrijk is dat je weet of je in je huidige woning wilt blijven wonen, of je op de hoogte van alle feiten bent en of je partner bij de situatie is betrokken. Wie nu wegkijkt, kan later spijt krijgen.”

TEKST: VICTOR DE KOK