De andere kant op
Deze maand in Zin feiten en fabels over onze spijsvertering. Behalve poepen, wordt er een enkele keer ook ‘ontlast’ via de mond: inderdaad, als u moet braken. Niet de allerleukste manier. En toch is braken een bijzonder sympathiek gebaar van uw lichaam, als het zich dan toch eens voordoet. Nieuwsgierig waarom?
Braken verloopt volgens een heel nauwkeurig plan van het lichaam. Miljoenen receptoren testen de maaginhoud, onderzoeken het bloed en verwerken de indrukken. De hersenen beoordelen deze informatie en besluiten: overgeven of niet. Zo ja, dan wordt de lichaamsschakelaar op ‘noodsituatie gezet’. Uw gezicht wordt bleek omdat het bloed vanuit de wangen naar de buik gaat. Bloeddruk en hartslag dalen en dan komt als voorbode overvloedig speeksel, dat tanden en kiezen tegen het maagzuur beschermt. De longen ademen diep in en de luchtwegen worden afgesloten. De maag en opening naar de slokdarm worden ontspannen, het middenrif wordt ingedrukt en de inhoud van de maag komt naar buiten. De manier van overgeven zegt iets over de oorzaak. Gebeurt het plotseling, zonder waarschuwing en in één golf, dan wijst dat op een maag-darmvirus. De sensoren tellen namelijk het aantal ziekteverwekkers en trekken aan de noodrem als dit aantal echt te veel is. Bij een vergiftiging door slecht eten of alcohol wordt er in golven gebraakt en is er eerst een aankondiging in de vorm van misselijkheid. “Overgeven is nooit een straf van de buik, maar meer een signaal dat je hersenen en darmen zich helemaal voor je opofferen,” zegt auteur Giulia Enders in haar bestseller De mooie voedselfabriek.
In Hap slik weg. Alles wat je eigenlijk niet wilde weten over je spijsvertering (Maven Publishing, € 19) neemt Mary Roach u mee op een spannende, ranzige, hilarische én leerzame tocht door ons maag-darmkanaal. Zin geeft 5 boeken weg! Klik hier voor het winformulier.