Diederik helpt zijn dochter met haar proefwerk
'Als ik het al nauwelijks weet hoe moet mijn dochter er dan wijs uit worden?'
Een nieuwe column van Diederik van Vleuten:
Diep graven
De Suezcrisis, Zesdaagse Oorlog, Jom Kippoer Oorlog. Nasser, Sadat, Sinaï, Golan, Gaza. Camp David, Arafat, Begin. Het duizelt me. Ik probeer mijn dochter te helpen bij haar proefwerk Midden-Oosten. Moebarak, Moshe Dayan (die met het ooglapje, weet je nog?), Rabin. Ik hoor overal klokken luiden en zoek naar de bijbehorende klepels. Ik moet diep graven in mijn geheugen. Ik ken de namen, maar allemachtig, het grote verband. En als ik het al nauwelijks weet hoe moet mijn dochter er dan wijs uit worden?
Autoloze zondag
De auteurs van haar lesboek hebben een dappere poging gedaan enige lijn in de verscheurende geschiedenis aan te brengen maar je leest ook daar de wanhoop tussen de regels door. Jom Kippoer. Oorlog tussen Israël en de coalitie Egypte en Syrië. Oktober 1973. En daaropvolgend de oliecrisis. Ah, eindelijk iets wat ik echt begrijp. De oliecrisis. Heb ik nog aan den lijve meegemaakt! Nederland stond aan de kant van Israël en zou daarvoor boeten. Olieprijzen rezen de pan uit en ‘we’ moesten op rantsoen. Onze regering – Joop ‘twee dingen goed begrijpen’ den Uyl – verzon de autoloze zondag. Opeens was ik terug in mijn jeugd. Geen auto’s op de weg. Weet je nog wat je deed, behalve niet in de auto zitten?
De baas
Nog zie ik mij met mijn vriendjes op de fiets demonstratief op het midden van de Hoeverweg tussen Egmond en Alkmaar fietsen. Wij waren de baas! Juichend en met gebalde vuist slingerden we tussen de witte strepen op het wegdek, alsof we een overwinning vierden. Morgen zouden de auto’s het weer voor het zeggen hebben maar voor dit moment deelden wij de lakens uit. Aan de zondag leek geen einde te komen, zoals zoveel dagen uit de zoete jeugd zo vaak oneindig leken. De autoloze zondag, een begrip in onze Nederlandse geschiedenis. Direct gevolg van een bittere oorlog ergens, ooit, in het Midden-Oosten waar het bijna een halve eeuw later nog altijd oorlog is.
Handdruk
“Wie kennis vermeerdert, vermeerdert smart,” wilde ik mijn dochter zeggen, maar ik deed het niet. Wat is Hamas en Hezbollah? vroeg ze. Mijn fiets kwam ruw tot stilstand. Dat zijn terreurbewegingen, zei ik. Wat willen ze precies? Dat is een lang verhaal, zei ik. Ik wilde het haar besparen, maar morgen is haar proefwerk en moet ze het weten. Alles. Al die namen, jaartallen, iedere zinloze oorlog, iedere wanhopige poging tot vrede. Vrede in het Midden-Oosten. Ik hoop vurig dat zij het mee mag maken om het later aan haar kinderen te kunnen doorvertellen. Die ene handdruk die live over de wereld ging. Dat zij erbij was, zoals ik toen, bij die autoloze zondag. Alleen die zaak is verloren die men opgeeft.
Diederik van Vleuten (1961) is tekstschrijver, musicus en vooral theatermaker – met een talent voor historische vertellingen.
Nooit meer een column van Diederik missen? Met deze aanbieding lees je Zin wel heel voordelig.