Tips voor een scherper geheugen

Ons brein kan veel meer dan we denken. In het boek Het vrije brein pleit professor en onderwijsadviseur Idriss Aberkane voor spelend leren en het bevrijden van onze hersenen. Waarom? Omdat we dan ineens wél van alles kunnen onthouden.

Aan anderen doorvertellen

Je onthoudt iets het best door het weer aan iemand anders te vertellen. Luister dus naar een belangrijke presentatie alsof je die een paar dagen of uren later zelf moet geven. Lees je iets wat je graag wil onthouden? Vertel het dan daarna aan een collega, vriend of kennis, of schrijf op wat je zojuist hebt gelezen.

Visualiseren

Namen, cijfers en codes onthoud je makkelijker door er betekenis of associaties aan te geven. Bijvoorbeeld door iets op een bepaalde manier uit te spreken – zo gaf een generaal bevelen in schunnige taal zodat zijn soldaten het onthielden. Of verbind een naam of persoon aan een karaktertrek of fysiek kenmerk.

De pao-methode

Een lange code onthouden? Iets betekenisloos toch goed te kunnen onthouden kan met de pao-methode: persoon-actie-object. Voor code 99B15PMA023 hoef je bijvoorbeeld maar één zin in te prenten: ‘Prince (zanger (19)99) bietst (letter B) anderhalf (1,5) pakje Marlboro (PM) aangekomen (A) in Haarlem (netnummer 023).

Het geheugenpaleis

Een bekende techniek om teksten en lijstjes te onthouden is het geheugenpaleis. In gedachten lokaliseer je de informatie dan opvallend langs een voor jouw bekende route. Voorbeeld: een ingrediëntenlijstje. Maak van elk ingrediënt iets bijzonders (geen eieren maar een clown die met eieren jongleert) en plaats ze allemaal op een plek in huis. Begin bij de voordeur en bewandel in gedachten de route langs alle ingrediënten.

Je hersenen trainen

Net zo goed als dat je je lichaam kunt trainen, bestaan er ook oefeningen voor de geest. Je brein wordt niet gestimuleerd door repetitieve en simpele taken maar wél door een goed boek of uitdagend spelletje. Verder rekken nieuwe disciplines – van wiskunde tot schilderen – het denken op zoals je een spier oprekt. Vraag jezelf dus regelmatig af: wanneer heb ik voor het laatst iets nieuws ondernomen?

Meer spelen

Videospelletjes zijn niet alleen leuk voor kinderen. Integendeel. Ze trainen ons in het verdelen van onze aandacht en stimuleren je om met plezier langdurig te oefenen om verder te komen. Breng spelelementen aan in je werk om jezelf te motiveren. Zoals een puntensysteem voor afgeronde taken mét natuurlijk een fijne beloning.

In kleine overwinningen denken

En wéér hield je dat hardlooprondje niet vol. Als iets een paar keer mislukt, verliezen we de moed. Die ‘aangeleerde hulpeloosheid’ in je brein overwin je met kleine successen. Plan dus eerst een stap die zéker lukt (een wat korter hardlooprondje?). Daarna kun je met vertrouwen een grotere stap nemen.

Van anderen leren

Van een opstel op school tot een casus op het werk: vaak worden klussen individueel beoordeeld terwijl het altijd gezamenlijke successen (of mislukkingen) zijn geweest die de wereld hebben veranderd. De meest elementaire wijsheid volgens Aberkane is: Ik weet dat ik niets weet. Dus: leer van anderen, óók van concurrenten. Welke kennis en vaardigheden gebruiken zij om iets voor elkaar te krijgen?

Tekst: Anna Deems