Kleur verbindt, inspireert en geeft hoop

Laten we ons nu ‘thuiselige leven’ een beetje opvrolijken door kleur te dragen

Barbara Ruijgrok 29 november 2020

Daar zijn ze weer, de ruitjesbroek, witte blouse, sleehak of puntkraag. Terug van nooit echt weggeweest. Journalist Liddie Austin (1959) beziet de retro-trend van dit moment. Deze keer: kleur!

Opvallend: toen in maart de intelligente lockdown werd afgekondigd, hielden we op met kleren kopen. Of in elk geval: met het kopen van mode, online werden er wél veel van wat wij hier ’thuiselige kleren’ noemen (denk: joggingpakken) verkocht. Ook na de lockdown bleef het in de modezaken stilletjes. Begrijpelijk, want we hoeven niet naar kantoor en feestjes zijn er ook al niet. Bovendien, en dat werd nu wel heel duidelijk: we hebben al best veel kleren.

Tussenseizoenen

Hoe heeft het zover kunnen komen? Van oudsher werden tijdens fashion weeks twee keer per jaar de nieuwe collecties getoond aan inkopers en modejournalisten: in de lente die voor de komende herfst/winter en in de herfst die voor de aanstaande lente/zomer. Zo hadden inkopers tijd om de gewenste kleren te bestellen, producenten konden er genoeg laten maken en stylistes konden er fraaie modeproducties mee samenstellen. Met de komst van internet werkte dat systeem niet meer. Nu iedereen online kon meekijken naar de modeshows wilden ze de kleren ook meteen hebben – niet pas over een halfjaar. De mode-industrie begon te versnellen: om aan de vraag naar nieuw te voldoen kwamen er ook steeds meer collecties – naast herfst/winter en lente/zomer waren er ineens ook allerlei onduidelijke ’tussenseizoenen’. Overproductie was een gevolg. We raakten gewend aan winkels die ’s zomers volhingen met dikke truien en winterjassen die we pas kochten als ze een paar maanden later, nog voordat de eerste nachtvorst was gevallen in de uitverkoop kwamen. We haalden te goedkope kleren in huis die we niet nodig hadden en dan nog bleef er veel onverkocht achter. Het was voor niemand goed, laat staan voor het milieu.

Puinhopen

Door Corona kwam dit dolgedraaide systeem tot stilstand. Niemand kocht meer iets, in lagelonenlanden bestelde kleren werden niet betaald, nieuwe collecties konden niet verzonden worden. Op de smeulende puinhopen keken we om ons heen. Nu denk ik niet dat wij vijftigplussers de grootste boosdoeners zijn – wij waaien immers niet meer met elke trend mee – maar toch, het is duidelijk dat de mode-industrie duurzamer moet worden. Ontwerper Ronald van der Kemp geeft het goede voorbeeld: hij maakt al jaren zijn RVDK couture alleen van bestaande materialen. “Het lijkt alsof dit verhaal nu pas wordt opgepakt,” vertelde hij me tijdens de meest recente Amsterdamse fashion week. “Dat is nu eens een goed effect van Corona.”

Plezier van mode

Is dit het einde van mode zoals we die kennen? Deels wel, maar ik kan me niet voorstellen dat we ooit afstand doen van het plezier dat mode kan geven. Kleren zijn meer dan alleen bescherming tegen de elementen: ze kunnen blij maken, troost en zelfvertrouwen geven. Kleur speelt daarbij een belangrijke rol, zag ik op de tentoonstelling Mode in Kleur in het Haagse Kunstmuseum. Ik vergaapte me aan 18de-eeuwse baljurken, een knalgeel pak van Vivienne Westwood, een oranje minijurk van Frans Molenaar die Mies Bouwman in de jaren 60 droeg (en kennelijk altijd heeft bewaard want hij werd door haar kinderen aan het museum geschonken). ‘Kleur verbindt, inspireert en geeft ook hoop’, leerde ik. Daar hebben we nu dus écht iets aan.

“In difficult times, fashion is always outrageous,” zei de legendarische ontwerper Elsa Shiaparelli (bekend van haar ‘shocking pink’). Goed, we mogen niet naar kantoor of naar feestjes maar dat wil niet zeggen dat we nu niks aan mode hebben. Van elke dag in een joggingpak rondlopen wordt toch niemand gelukkig? Laten we ons nu grotendeels thuiselige leven een beetje opvrolijken door kleur te dragen, uit eigen kast of – wanneer nodig – nieuw uit de winkel.

De tentoonstelling Mode in Kleur is t/m 28 februari te zien in Kunstmuseum Den Haag.