Wat moet ik met deze onbezonnenheid?
Door groepsdruk doen mensen soms de gekste dingen
Ellis vraagt zich af of de jeugd van tegenwoordig tureluurs is geworden. Ze vraagt hoogleraar klinische psychologie Willem van der Does om advies.
Toiletpot
Mijn dochter liet me, tot mijn afgrijzen, een filmpje op haar telefoon zien van een student die een slok water neemt uit een toiletpot. Niet direct eruit, maar je trekt door en houdt een glas onder het instromende water, neemt een slok en ‘nomineert’ de volgende uit de app-groep die deze challenge aan moet gaan. Mijn dochter zegt dat ze er niet over piekert om hieraan mee te doen en dat ze alleen uit ‘ramptoeristische’ overwegingen nog in deze app-groep zit. In mijn studententijd deden we ook wel onbezonnen dingen maar zo bont als dit… Is de jeugd helemaal tureluurs geworden van de lockdown, hoe moeten we dit verklaren?
Ellis
Nep?
Nou Ellis, in mijn tijd… Nee, gekkigheid. Ik vermoed dat het wel meevalt en dat de jeugd in alle tijden ongeveer even onbezonnen is. Tegenwoordig hebben ze wel veel meer handigheid in het manipuleren van filmpjes. Dat zou mijn hypothese zijn: jij (en je dochter?) hebt je in de luren laten leggen door een filmpje waarin is geknipt. Ik heb even op internet gekeken of deze challenge al was aangeslagen en vond alleen een filmpje van zes jaar oud waarin een nog veel viezere versie werd getoond. Zag eruit als in één take gefilmd maar in de commentaren eronder wees iemand aan bij welke seconde een subtiele knip in het filmpje is te zien. Nep dus. Overigens zijn mensen vrij slecht in staat om dit soort knippen te detecteren. De term hiervoor is change blindness. Je zult verbaasd zijn hoe sterk dat effect is. In de loop van een filmpje hebben mensen ineens andere kleding aan of het decor wordt drastisch gewijzigd: als je aandacht naar een ander deel van het beeld is getrokken zie je de verandering niet – de basis van veel goocheltrucs. Stuur dit antwoord maar door aan je dochter voordat ze zich bedenkt, ‘zich niet wil laten kennen’ en alsnog meedoet aan de challenge. Want dat is het akelige: door groepsdruk doen mensen soms de gekste dingen, en wellicht is dat wel de opzet van de bedenker. Wellicht is dus niet elk filmpje nep en gaan er nog wat studenten achter komen dat ze zelf zijn genept. Een smerige maar hopelijk leerzame ervaring die hen helpt om voortaan niet meer onder groepsdruk te buigen.
Wat vind jij?
Hoe zie jij dit? Of heb je een tip voor Ellis? Wij horen het graag.
Prangende vraag? Mail hem naar redactie@zin.nl o.v.v. ‘Dr. Does’. Meer vragen staan in Zin 7. Nu in de winkel of bestel dit nummer online.