‘Hun zoon is gestorven, wat moet ik zeggen?’

De buren van Ella hebben hun zoon verloren. Wat kan ze tegen ze zeggen? Hoogleraar Klinische Psychologie Willem van der Does (1960) geeft advies.

Rouw

Onze buren hebben begin dit jaar een vreselijk verlies geleden: een zoon overleden aan kanker. Hij was nog maar 20, het ging razendsnel. De hele familie is nu in rouw. Ik weet me geen houding te geven tegenover zoveel verdriet. Ik woon hier pas een jaar dus ken ze niet zo lang. Vraag je er af en toe naar of niet? Wat zeg ik als ik ze tegenkom? Gewoon vragen ‘Hoe is het ermee?’ klinkt al verkeerd: natuurlijk gaat het slecht met hen.
Ella

Beste Ella,

Weten dat anderen beschikbaar zijn als nodig, kan een zekere houvast geven. Verder hangt het af van wat hun behoefte is, wat weer afhangt van hoe goed dit gezin ingebed is in een sociaal netwerk van familie of vrienden. Je woont naast elkaar dus ligt het niet voor de hand elkaar ouderwetse, handgeschreven brieven of kaarten te sturen maar in dit geval misschien wel een goed idee. Een condoleancebericht waarin je een luisterend oor aanbiedt of welke concrete hulp dan ook. Dat kun je dan opvolgen met een kaartje bij mijlpalen zoals de verjaardag of sterfdag van de zoon. ‘Hoe is het ermee?’ kan een goede vraag zijn als je tijd hebt om het antwoord te horen. Soms kun je de variant gebruiken ‘Hoe is het vandaag?’ – dan geef je mensen de gelegenheid om in zo’n zwarte periode te antwoorden dat het vandaag relatief goed gaat. Doe ik bijvoorbeeld bij mensen die depressief zijn en waarbij ik een positieve ingang probeer te vinden. Maar het is geen vervanging voor ‘Hoe is het ermee?’ Helemaal niet zo’n slechte vraag, eigenlijk.

Wat vind jij?

Hoe zie jij dit? Of heb je een tip voor Ella? Wij horen het graag.

Prangende vraag? Mail hem naar redactie@zin.nl o.v.v. ‘Dr. Does’. Meer vragen staan in Zin 9. Nu in de winkel of bestel dit nummer online.