‘De omgangstip is: geef aandacht – maar met mate’

Hoogleraar Klinische Psychologie Willem van der Does (1960) heeft een frisse kijk op het leven en de mens. Hij reageert hier op een dilemma’s van een lezer.

Het kwartje is gevallen

Met belangstelling en vaak hardop lachend om de herkenbaarheid, heb ik je boek over persoonlijkheidsstoornissen gelezen (Zo ben ik nu eenmaal!). Eerlijk gezegd ben ik er ook van geschrokken want ‘het kwartje viel’ met betrekking tot een vriendin. We kennen elkaar nu dertig jaar en met terugwerkende kracht kan ik mij zoveel gebeurtenissen voor de geest halen die naadloos aansluiten op de omschrijving van ‘theatrale persoonlijkheid/hysterie’. Zij is het mysterieuze type – zelfs de kleding klopt. Midden in de zomer komt ze aan op mijn feest, met een wollen zwarte lange rok en ze gaat op zo’n manier zitten – als een koningin, zei mijn dochter – dat iedereen haar heeft gezien. Ze eist altijd alle aandacht op. Nu we inmiddels 50+ zijn, past dit niet meer zo goed. Ik ben redelijk gelukkig en heb leren relativeren. Ik voel me stabieler en veerkrachtiger dan toen ik jong was. Mijn vriendin daarentegen is nog precies hetzelfde als toen we 20 en 30 waren: overgevoelig, manipulerend en meestal ongelukkig, worstelend met relatie- en financiële problemen.
Ik vraag mij de laatste tijd af: wil zij eigenlijk wel geholpen worden? Want haar gedrag levert haar veel aandacht op, vooral van mannen. In ons laatste telefoongesprek, wat ik hoogst onplezierig vond, werd ze nogal hysterisch en zelfs wat agressief. Terwijl ik haar notabene, op verzoek, urenlang hielp met een sollicitatiebrief. Wat zou ik nu het beste kunnen doen? Moet ik haar vertellen dat het kwartje van haar diagnose bij mij is gevallen? Jaren geleden heb ik ook eens tegen haar gezegd dat ze eens naar een psycholoog zou moeten gaan voor hulp, ze was toen ook zo ongelukkig. Dat heeft ze niet gedaan.
Rolien

Beste Roelien

Hartelijk dank voor je vriendelijke woorden over mijn boek. Ik kan de diagnose van afstand niet bevestigen zonder je vriendin gesproken te hebben. Niettemin zou ik zeggen dat de omgangstip is: geef aandacht – maar met mate. Verwacht niet dat er na al die jaren nog veel verandert in jullie relatie, die kans is niet groot. Als jij je nu anders gaat opstellen kun je wel weerwerk verwachten, zoals in dat laatste telefoongesprek. Maar als jullie al dertig jaar vriendinnen zijn, is er hopelijk ook voldoende positiefs aan jullie relatie. Aan iemand een diagnose mededelen die er niet om heeft gevraagd, werkt meestal niet, vaak zelfs averechts. Hetzelfde geldt voor het aanbevelen van behandeling of coaching. Natuurlijk kun je dat doen, mits tactvol gebracht. Als ze daaraan toe is, kan ze beter zelf op onderzoek uit. Wie weet heeft ze zonder dat jij het weet allang een dr. Rossi gevonden.

Wat vind jij?

Hoe zie jij dit? Of heb je een tip voor Roelien? Wij horen het graag.

Prangende vraag? Mail hem naar redactie@zin.nl o.v.v. ‘Dr. Does’. Meer vragen staan in Zin 13. Nu in de winkel of bestel dit nummer online.