Als je gaat scheiden

Zó regel je het financieel goed

Zin 7 december 2021

‘Hoe ga ik het in godsnaam doen?’ Dat schiet vast geregeld door je hoofd als je overweegt te scheiden. Met opgroeiende dochters en een parttime baan weet je misschien niet hoe je het dan financieel zou kunnen redden. Nú in Zin: hieraan moet je denken als het over de financiën bij scheiding gaat.

Grijze scheiding

De gouden jaren, dat hadden het moeten worden. Met de kinderen het huis uit en jij en je partner nog fris en fruitig, zou dit de tijd zijn waarop je elkaar opnieuw ontdekt, weer samen op avontuur gaat, in elk geval meer tijd aan elkaar besteedt. Maar de praktijk blijkt anders. Aan tafel zit je tegenover elkaar en er vallen stiltes, steeds langer en vaker dan je prettig vindt. Het besef daalt in: we hebben elkaar niets meer te zeggen. Ik wil wel op avontuur maar niet meer met de meneer tegenover mij. Het aantal 55-plussers dat uit elkaar ging is de afgelopen twintig jaar verdubbeld naar ruim 20.000, blijkt uit cijfers van het CBS. Van alle Nederlandse vrouwen die een echtscheiding aanvragen is maar liefst een derde ouder dan 50. De ‘grijze scheiding’ is daarmee zomaar een trend geworden. Na decennia samen is de overgang naar alleen groot. Jullie beider levens zijn vervlochten met elkaar – door de kinderen, het gedeelde verleden, maar zeker ook financieel. Dat uit elkaar trekken is geen sinecure. Je zult op zoek moeten naar andere woonruimte, misschien meer moeten gaan werken om de touwtjes aan elkaar te kunnen knopen en dan is er ook nog een naderend pensioen. Waar moet je aan denken als je de stap tot een (echt)scheiding zet?

Vermogen vs. schulden

“Maak een inventarisatie.” Wanneer Rik Smit iemand spreekt die overweegt te gaan scheiden is dit het eerste wat hij adviseert. Smit is mediator en financieel planner en heeft regelmatig vijftigers tegenover zich die uit elkaar gaan. “Begin met een lijst van alle bezittingen en schulden,” zegt Smit. “Misschien hebben jullie een koophuis met hypotheek, een caravan, een auto, is er een persoonlijke lening of juist spaargeld. Welke rekeningen zijn er, welke verzekeringen, is er pensioenopbouw? Maar ook: welke incasso’s lopen er en van welke rekening gaan ze? Zorg ook dat je de inlogcodes en wachtwoorden hebt, dat je weet wat op wiens naam staat.” Pas als je precies weet wat er aan vermogen en schulden is, kun je een goed plan maken, is zijn ervaring.

Recht op toeslagen

“Pak je financiën planmatig aan,” benadrukt Gabriëlla Bettonville, woordvoerder bij het Nibud. “De focus bij een scheiding ligt vaak primair bij het zoeken naar een woning. Andere financiële zaken blijven dan wat liggen. Door alles op een rijtje te zetten, kun je je een beeld vormen van de mogelijkheden. Wat je niet moet vergeten, is dat je als alleenstaande waarschijnlijk recht heeft op toeslagen die je als echtpaar niet kreeg. Dat hangt uiteraard af van onder meer je inkomen en of je partneralimentatie ontvangt of betaalt. Om precies te weten op welke kortingen en toeslagen je recht hebt, heeft de Belastingdienst een Scheiden-Checklist ontwikkeld. Deze kun je vinden op de website van de Belastingdienst. Aan de hand van een aantal vragen krijg je een overzicht van de zaken die je na een scheiding moet regelen.”