‘Ik geloof dat er in ieder mens een boek schuilt’

Met ouder worden heeft ze geen enkele moeite. Sterker nog: ze noemt zichzelf een laatbloeier. Schrijver Annejet van der Zijl (1962) wordt binnenkort 60 en dan kun je in haar vak nog alle kanten op. Het zojuist verschenen ‘Fortuna’s kinderen’ wordt goed ontvangen en nieuwe schrijfprojecten lonken alweer. Nú in Zin.

Boekenweekgeschenk

“Het is zeker negen jaar geleden dat ik voor het eerst van Leon en Juliette hoorde. Het zou een fantastisch boek opleveren dacht ik, maar het is te lang geleden, er is vast te weinig materiaal, het speelt zich voor een groot deel af hier ver vandaan. Ik durfde het niet aan. Maar het verhaal bleef maar aan mijn mouw trekken. Toen deed De Amerikaanse prinses, mijn vorige boek, het goed in Amerika. Daardoor leek dat land niet meer zo ver weg. Vervolgens werd ik gevraagd voor het Boekenweekgeschenk. Dit is een mooie mogelijkheid om met dit bijzondere verhaal iets te doen, realiseerde ik me. Ik had er zin in en als ik weinig materiaal zou kunnen vinden was het met zo’n dun boekje ook niet heel erg.”

Maar het bleek daarna nog niet klaar te zijn

“Nadat ik Leon & Juliette had geschreven, had ik een tijdje niks om handen. De achter-achter-achterkleindochter van Leon en Juliette die zich zo in de familiegeschiedenis had verdiept en met wie ik inmiddels een goede band had gekregen, zei steeds dat ik haar in San Francisco moest komen opzoeken. Laat ik dat eens doen, dacht ik. Ik ben er nog nooit geweest, wie weet wat ik daar nog aantref. Achteraf gezien voelde ik kennelijk onbewust aan dat er nog meer in zat. Zo is het altijd: een boek gaat zijn eigen gang. Ik hoef er alleen maar achteraan te hobbelen. In San Francisco kreeg ik het portret te zien van Virginie, de oudste dochter van Leon en Juliette, als slavin geboren in Charleston en gestorven als een van de rijkste vrouwen van Amerika. Ik wist meteen: dat verhaal moet óók verteld worden. Ik kocht een extra koffer en stopte die vol met papieren en boeken die ik in Amerika vond met het voornemen om daar ooit iets mee te doen. Toen de Boekenweektournee werd afgeblazen vanwege corona, kon die koffer veel eerder worden geopend dan gepland. Gelukkig maar, want ik had me tijdens de lockdown geen beter gezelschap kunnen wensen dan de Herckenraths en de De Fremery’s. We gingen lekker samen op reis. Ik heb daarom nu bij signeersessies sterk de neiging om mensen die met het net aangeschafte boek voor mijn tafeltje staan een ‘Goede reis!’ te wensen. Het is heel fijn dat het boek zo goed wordt ontvangen. Ik kan het verhaal nu echt en met een gerust hart loslaten: het vindt zijn eigen weg verder wel.”

Tegen de stroom in

Annejet van der Zijl verdiept zich graag in de levens van mensen die hun eigen pad volgen. Dat geldt voor Annie M.G. Schmidt, over wie ze die biografie Anna schreef, voor het tragische liefdespaar Waldemar en Rika uit haar bestseller Sonny Boy, voor Allene Tew, de peetmoeder van prinses Beatrix die ze in De Amerikaanse prinses portretteerde. “Ik geloof gerust dat er in ieder mens een boek schuilt, maar sommige mensen spreken me meer aan dan andere,” beaamt Van der Zijl. “Ik houd erg van mannen en vrouwen die tegen de stroom in durven te gaan. Dat is spannender dan schrijven over iemand die naar het huis van de buurvrouw kijkt en denkt: o help, ik moet mijn gordijntjes ook eens wassen. Moedige mensen zijn gewoon ook beter gezelschap, wat prettig is. Als je een boek schrijft, ga je veel tijd samen doorbrengen.”

Niet uitgeschreven

Binnenkort wordt Annejet van der Zijl 60. Met ouder worden heeft ze geen moeite, ook omdat ze een vak heeft waarmee ze nog alle kanten op kan. Na de thriller die ze in 2018 samen met haar vriend schreef staat er meer fictie op de rol (‘Buitenspelen, heerlijk!’); er is ook alweer een kiem ontwaard van wat een nieuw non-fictieboek zou kunnen worden. Na alle verre reizen van de afgelopen jaren wordt het nu waarschijnlijk “iets heel kleins, iets heel lokaals”.

Zin in meer?

‘Vier jaar geleden ben ik totaal onverwacht mijn beste vriendin verloren. Daar heb ik ongelooflijk veel verdriet van gehad.’ Lees het hele interview met Annejet in Zin 2. Nú in de winkel. Of bestel ‘em hier.

Productie & tekst: Liddie Austin. Beeldconcept & fotografie: Jacqueline de Haas