Erik Schots: ‘Soms restaureer ik boeken die meer dan 400 jaar oud zijn’

Erik Schots (1949) is handboekbinder en boekenrestaurateur. In zijn atelier in het historische hart van Krommenie brengt hij eeuwenoude boeken weer tot leven.

Erik: “Laatst las ik een artikel over een jonge vrouw die boekenrestaurateur was. Vol overgave vertelde ze over haar werk. Wat mij gelijk opviel, was dat ze het boek waar ze mee bezig was op een soort museumkussentje had liggen. Totaal niet handig als je het mij vraagt, want zo’n kussen geeft helemaal geen goede steun. Ik weet niet waarom maar er heerst soms zo’n ander beeld van wat het werk van boekenrestauratie inhoudt. Zo is het ook niet nodig om bij oude boeken met handschoenen te werken. Deze exemplaren hebben vaak een leren band en dat is een huid. Een beetje huidvet doet dus niet veel kwaad.

Middeleeuws betaald

Sinds mijn 24ste doe ik dit werk. Ik was net klaar met mijn militaire dienst en omdat ik graag iets bijzonders wilde doen, besloot ik me te verdiepen in handboekbinden en restauratiewerk. Het vak leerde ik bij een boekenbinderij in Amsterdam. Alles werd met de hand gedaan en de kennis die met mij werd gedeeld, zoog ik op als een spons. Het was hartstikke leuk, maar helaas vond het bedrijf dat middeleeuws werken ook wel middeleeuws betaald kon worden. Daarom ging ik al snel bij een grote boekenwinkel aan de slag die zowel nieuwe als tweedehands boeken verkocht. Daar leerde ik heel veel over antieke boeken en het kwam vaak voor dat klanten mij vroegen om hun collectie wat op te knappen. Omdat ik bij de handboekbinderij heel gedetailleerd had geleerd hoe een boek wordt gebonden, wist ik ook hoe ik ‘m heel voorzichtig uit elkaar kon halen en bepaalde onderdelen kon repareren. Dit handeltje liep zo goed, dat ik in hetzelfde jaar voor mezelf begon als restaurateur. En sindsdien heb ik nooit om werk verlegen gezeten.

Veilighuizen

In de afgelopen 49 jaar heb ik echt de mooiste en meest waardevolle boeken mogen opknappen. Mijn klanten zijn particulieren, veilinghuizen, musea en archieven. Soms werk ik aan boeken die meer dan 400 jaar oud zijn. De boekbanden zijn bijvoorbeeld versleten of gescheurd. Met veel precisie probeer ik zoveel mogelijk met dezelfde soort materialen te restaureren. De meeste dingen kan ik wel maken maar uiteindelijk blijft het een oud boek. Voorzichtigheid is dus altijd geboden.

Zin in meer?

Lees het hele interview met Erik in Zin 4. In dit nummer staan ook de verhalen van Everhard, Anne Fey en Koosje. Ook zij lezen niet alleen graag, ze doen ook andere, bijzondere dingen met boeken. Nú in de winkel. Of bestel ‘em hier.

Productie & tekst: Renée Brouwer | Beeld: Ivo van der Bent