De nieuwe oude Harry Mulisch

Maar liefst zes keer begon Harry Mulisch opnieuw aan De ontdekking van Moskou. In het boek geeft de schrijver zichzelf de onmogelijke opdracht een verhaal te maken over een mislukte expeditie naar Moskou in 1492. Het verhaal is nog steeds niet af, maar komt toch vandaag uit.

Vijf verschillende versies van het boek belandden in de prullenbak. De zesde versie is uiteindelijk ook niet af, waardoor de lezer al zijn fantasie moet gebruiken om het boek toch te voltooien. De ontdekking van Moskou biedt een uniek kijkje in de denkwereld van de werkende schrijver. Het verhaal is aangevuld met gedichten en dagboekfragmenten.

Gelukkig is niet alles uit eerder versies verloren gegaan. Verschillende passages zijn later gebruikt voor andere romans en verhalen van Mulisch, waaronder De aanslag, De elementen, De ontdekking van de hemel en Voorval.

Harry Mulisch (1927-2010) liet een gigantisch oeuvre na, waarvoor hij ontelbare literaire prijzen en onderscheidingen kreeg. Zijn werk is in meer dan 36 talen verschenen. Mulisch overleed in oktober 2010. Na zijn dood verscheen nog De tijd zelf, een korte prozatekst. Net als bij De ontdekking van de hemel zorgden Marita Mathijsen en Arnold Heumakers daar ook voor aanvullende dagboekfragmenten en illustraties.

Harry Mulisch, De ontdekking van Moskou (De Bezige Bij, €19,90)